Научниците на Меркур забележале поларна светлина. Меркур нема атмосфера, како е тоа можно?

Сондата BepiColombo, која беше испратена од вселенските агенции ESA и JAXA до најжешките делови на Сончевиот систем, односно кон Меркур, откри дека на планетата најблиску до Сонцето се случуваат необични аурорални процеси и покрај тоа што практично нема атмосфера.

Имено, сондата ги измерила брзините на електроните и јоните на Меркур во октомври 2021 година и открила дека тие се забрзуваат. Анализата покажа дека забрзувањето било предизвикано од процесите на аурората поврзани со магнетното поле на Меркур, што на крајот продуцирало слаба емисија на Х-зраци.

Што е аурора и како се формира?
Аурора (аурора бореалис) се појавува на Земјата кога електрично наелектризираните честички, како што се оние од сончевиот ветер, се судираат со честичките на воздухот во атмосферата, пренесувајќи им енергија и принудувајќи ги да светат. На Земјата, магнетното поле ги насочува овие наелектризирани честички кон половите, па така во поларната светлина најмногу уживаат жителите на таа област, пишува Science Alert.

Иако на Меркур овој процес се одвива според малку поинаков принцип, се чини дека аурорите можат да се најдат на секоја планета, што укажува дека механизмот зад создавањето на поларната светлина би можел да биде универзален во целиот Сончев систем, и покрај огромните разлики помеѓу планетите.

„Имаме директни докази кои силно го поддржуваат ставот дека енергетските електрони се забрзуваат во магнетосферата на Меркур, патуваат брзо кон секторите на зората и потоа се исфрлаат на линиите на магнетното поле на ноќната страна на планетата“, велат научниците, предводени од астрофизичарот Сае Аиваза од Универзитетот во Пиза во Италија.

Аурора за секоја планета
Обично, две работи се потребни за да се создаде поларна светлина: магнетно поле и атмосфера. Како што веќе споменавме, наелектризираните честички на Земјата се забрзуваат по линиите на магнетното поле до поларниот регион, каде што паѓаат во атмосферата и при интеракција со други атоми и молекули ослободуваат електромагнетно зрачење, кое го гледаме како многу убава, шарена претстава.

Наелектризираните честички потекнуваат главно од сончевиот ветер, иако моќните аурори на Јупитер главно се поттикнати од електроните од неговата вулканска месечина, т.е. Сатурн, исто така, има аурори предизвикани од сончевиот ветер, како и Уран. Војаџер 2 ги набљудувал карактеристиките на аурората на Нептун во 1989 година, но оттогаш немаме последователни откривања, така што во овој момент не можеме да ја одредиме нивната точна природа.

Научниците мислеа дека нема да има поларни светлина на Марс и Венера бидејќи им недостига глобално магнетно поле, но и двете планети приредија изненадување. Имено, Марс на својата површина има „дамки“ на магнетизам кои произведуваат локализирани поларни светлина, а на Венера поларната светлина е предизвикана од магнетното поле на Сонцето.

Меркур нема вистинска атмосфера
Меркур има глобално магнетно поле, но е прилично слабо. Покрај тоа, постојано е под влијание на силни сончеви ветрови и радијација бидејќи е многу блиску до Сонцето. Затоа, оваа планета нема вистинска атмосфера, туку тенка егзосфера поттикната од сончевиот ветер и бомбардирањето со микрометеороиди. Оваа егзосфера е гравитациски поврзана со планетата, но премногу дифузна за да се однесува како гас.

Поради ова, научниците мислеле дека веројатно нема да најдат поларна светлина на Меркур, иако забележале дека неговата површина повремено флуоресира на рендгенските зраци. Но потоа им приреди и изненадување. Без атмосфера и слабо магнетно поле, Меркур најде начин да создаде чудни полови на светлина во минерали кои флуоресираат рендгенски зраци на површината.

Истражувањето, под наслов „Директен доказ за импулсивни вбризгувања на електрони поврзани со подбура на Меркур“, беше објавено во списанието Nature Communications.