На Лајен ѝ треба еврокомесар за проширување или за Украина?

Шпекулациите околу името на новиот еврокомесар з проширување не стивнуваат во Брисел, уште повеќе што претсдателката на ЕК, Урсула фон Дер Лајен најверојатно место во среда, ќе ја објави листата на идни еврокомесари идната недела. Повеќето медиуми што известуваат од ЕУ го гледаат како најверојатен кандидат латвискиот експремиер Валдис Домбровскис, но и натаму се вртат и други имиња. Еве што пренесува Радио Слободна Европа од Брисел: 

„Валдис  Домбровскис е поранешен летонски премиер и служеше една деценија како европски комесар за финансиски услуги, а потоа и за трговија. Тој е тешкаш во ЕУ и доверлив човек на Фон дер Лајен. Тој ја надгледуваше финансиската помош на ЕУ за Украина и, доколку го добие портфолиото за проширување, тој ќе биде задолжен за обновата на земјата. Згора на тоа, тој е еден од само неколкуте високи функционери во блокот кој зборува руски и разбира украински и е многу добро почитуван во Брисел и Киев.

Сепак, има некои прашалници. Прво, извори блиски до Летонецот, кои не се овластени да зборуваат, ги отфрлија шпекулациите. И иако е ветеран на бирократијата на ЕУ, се смета дека тој е првенствено ‘човек за бројки’ кој одговара за економска улога. И додека неговото назначување би било одлично за Украина, проширувањето е многу повеќе од Киев.
И тој доаѓа од балтичкиот регион. Како што беше наведено претходно, постојат сомневања дали балтичките држави ќе ги добијат и портфолиото за надворешна политика и за проширување. Тоа, исто така, би го отфрлило кандидатот на Литванија за комесар, поранешниот премиер на земјата, Андриус ​​Кубилиус, кој, според бројни литвански функционери, се залага за портфолиото на проширување или дури, потенцијално, новосоздаденото одбранбено портфолио на ЕУ.

Значи, кои се другите опции за проширување? Актуелниот комесар за проширување, Оливер Вархеи, сака да продолжи, а Унгарија го сака истото, но тој беше прилично контроверзен, особено со додавање дополнителни пречки за украинското членство и веројатно нема да му се понуди втора шанса. Затоа, се појавија некои шпекулации дека Марош Шефчовиќ би можел да ја добие оваа улога.

Словачкиот дипломат и политичар веќе 15 години работи во Европската комисија на различни функции и главно на важни ресори. Добро поврзан и харизматичен, тој би можел добро да се вклопи, дури и ако Братислава моментално не е во добри односи со Брисел, откако направи авторитарен пресврт под левичарскиот популистички премиер Роберт Фицо.

Потоа, има уште две имиња кои постојано се појавуваат ако работата со проширувањето не оди кај некој ‘источник’ – Џесика Розвал, која беше министерка за ЕУ ​​на Шведска и Хаџа Лахбиб, новинарка и политичарка која служеше како белгиски министер за надворешни работи од 2022 година. Додека повеќето други кандидати имаат некаква економска заднина, овие двете, со нивното потекло веројатно би одговарале, бидејќи веќе се добро запознаени со политиката за проширување на ЕУ.

Сепак, ниту еден од кандидатите не е сигурен. Шведски извори блиски до Розвал категорично негираат дека се заинтересирани за што било поврзано со надворешната политика, претпочитајќи нешто во дигиталната сфера или можеби трговијата. Лахбиб има многу критичари и се вжештија поради патувањето во Украина, окупирана од Русија во 2021 година, кога сè уште работеше како новинар. Медитеранското портфолио би можело повеќе да ѝ одговара, но за тоа би можела да се соочи со конкуренција од хрватската кандидатка, Дубравка Суица, која неодамна беше европски комесар за демографија и се смета дека е фаворит“.