Јанез Јанша: Западот мора да го спречи Путин, инаку ќе има домино ефект
Словенечкиот премиер вели дека ако падне Киев следна цел на Русија ќе бидат Молдавија и Грузија, па Западен Балкан
Западот мора да го спречи рускиот претседател Владимир Путин сега, бидејќи ако падне Киев, тоа ќе има последици за целиот Исток на Европа, изјави словенечкиот премиер Јанез Јанша во интервју за „Еурактив“
„Јас сум 100 отсто убеден дека ако Русија не биде запрена во Украина и падне Киев, тогаш следната цел е Молдавија, Грузија, тогаш ќе се предизвикаат неволји во Западен Балкан, а потоа балтичките држави се следната цел“, рече тој, повторувајќи ги зборовите на главниот дипломат на ЕУ Жозеп Борел.
Јанша, исто така, предупреди на „домино ефект“ доколку Русија успее со својата инвазија.
Словенечкиот премиер вели дека е клучно „Европа да научи нешто од својата историја“, повикувајќи се на политиката на смирување за време на Втората светска војна и југословенските војни.
Споредувајќи го рускиот претседател Владимир Путин со злобните личности од поновата историја на Европа, тој рече: „Не постои таква формула за работа со луѓе кои размислуваат како Хитлер или Сталин. Мораме да ги запреме на почетокот“.
Тој, исто така, објасни дека иако постојат некои „бизарни сличности“ меѓу Путин и поранешниот југословенски лидер Слободан Милошевиќ, а Европа може да ги очекува „истите ирационални потези кога работите не се планираат“, Русија не е Југославија и е нуклеарна сила.
И покрај тоа, Јанша беше јасен дека е од суштинско значење да се запре Русија на нејзините патишта што е можно поскоро.
„Тоа е скапо, со санкциите, воената помош, не е без жртви – но цената за запирање на него [Путин] сега е илјада пати помала од цената што би ја платиле ако му дозволиме да ја земе Украина“, рече тој. .
Запрашан дали оние кои не се приклучија на санкциите (особено Србија) и напорите за осуда ќе бидат оценети од историјата, Јанша рече: „Сите треба да одлучуваат“.
„Тоа е нешто слично како кога нацистичка Германија ја нападна Полска и мислам дека не треба да ризикуваме да пропаднеме како што не успеа Западот во тој момент“.
Битка на наративите
Претходно оваа недела, Јанша и неговиот полски колега Матеуш Моравјецки ги повикаа земјите-членки на ЕУ да преземат „брзи и храбри одлуки“, зборувајќи за пристапот на Украина во ЕУ до 2030 година. Слични коментари дадоа неколку лидери од Источна Европа и, повеќето неодамна, раководството на ЕУ.
Словенечкиот премиер рече дека половина час дискусија со украинскиот претседател Володимир Зеленски „поволно го промени расположението кон европската перспектива на Украина, многу повеќе од илјадниците состаноци на кои се зборуваше за истото прашање во минатото“.
„Моментот да се размислува за стратешките промени што се на маса е сега затоа што јавното мислење во Западна Европа се менува“, рече Јанша.
„Ова треба да биде стратешки политички одговор на ЕУ на актуелните предизвици. Она што не беше можно пред една недела е можно сега“, додаде тој.
Но, иако Украина не е официјален кандидат за пристапните преговори со ЕУ, повиците за проширување на блокот паднаа на глуви уши во Брисел и низ главните градови на ЕУ.
„Тие дискусии за проширувањето во изминатата деценија беа многу застарени: ‘Тие не ги исполнуваат условите’, ‘не ја контролираат сопствената територија’ и така натаму – ова беше рускиот наратив, затоа Русија ги започна овие замрзнати конфликти“, рече тој.
„Зборувајќи за европската перспектива за Украина не е само да им се даде перспектива за просперитет по 10 или 15 години, туку е и да им се даде надеж и чувство дека припаѓаат на семејството – и има семејство, кое се бори. за нив“, рече Јанша.
Превентивните разузнавачки напади на САД и исценираните ТВ-моменти на Русија беа дел од „битката на наративите“ откако Русија одлучи да ја нападне Украина.
Запрашан дали верува дали јавниот притисок има влијание врз постапките на Москва, Јанша рече: „Кремљ не беше свесен дека сега секој може да известува и дека не е можно да се бори со истата стара пропаганда од советски стил“.
Споредувајќи ја ситуацијата со војните во Југославија, Јанша рече дека западните земји не биле подготвени да го решат она што на крајот се случило.
„Но, медиумите беа подготвени – и тоа е исто во Украина сега“, рече тој, додавајќи: „Без медиумското внимание, Украина немаше да има многу шанси“, вели Јанша во интервјуто за „Еурактив“.