Иран ги обвини новинарките кои ја објавија веста за смртта на Махса Амини дека се шпиони на ЦИА

Двете новинарки се во затвор, а уапсени се уште четириесетина други новинари


Иранските весници објавуваат за смртта на Махса Емини на 16 септември (Фото: ЕПА)

 

Двете новинарки кои беа клучни во известувањето за смртта на Махса Амини, 22-годишната жена чија смрт во притвор на иранската полиција за моралот предизвика протести низ целата земја, иранскиот режим ги означи како странски агенти на ЦИА.

Нилуфар Хамеди и Елахе Мохамади, кои беа уапсени набрзо по објавувањето на веста за смртта на Амини и кои наводно се задржани во озлогласениот ирански затвор Евин, беа обвинети дека се странски агенти во заедничката изјава објавена од иранското Министерство за разузнавање и разузнавачката организација на Исламската револуционерна гарда.

Во соопштението, кое се однесува на двете жени како Н.Х. и Е.М., протестите исто така се опишани како однапред планирана операција што ги започнале ЦИА, Мосад и други западни разузнавачки агенции.

Во изјавата, во која двете жени се обвинуваат дека се „примарни извори на вести за странските медиуми“, Хамеди се обвинува дека се претставува како новинар и дека го принудила семејството на Махса Амини да објави информации за смртта на нивната ќерка.

Хамеди беше првата новинарка која известуваше од болницата каде што се лекуваше Амини откако колабираше додека беше во притвор на иранските власти, кои ја уапсија поради неправилно носење на нејзиниот хиџаб. Нејзините фотографии од Амини во кома во болничкиот кревет и од нејзиното семејство како се тешат во болничкиот коридор ги предизвикаа првите протести, кои потоа се проширија низ целата земја.

Мохамади беше обвинета од ИРГЦ и Министерството за разузнавање дека добила обука како странски агент во странство за нејзиното известување од погребот на Амини во нејзиниот роден град Сакез.

Мохамади беше уапсена на 22 септември и нејзиниот адвокат рече дека безбедносните сили ѝ ја скршиле вратата и ѝ одзеле лични предмети како телефонот и лаптопот.

Изјавата, која беше испратена до иранските новински агенции во петокот навечер, беше примена со шок и страв од другите ирански новинари. Злосторството шпионирање за странски влади носи смртна казна во Иран.

Повеќе од 40 новинари се приведени откако избија протести на улиците низ земјата. Иранската новинска агенција за активисти за човекови права (ХРАНА) проценува дека повеќе од 220 луѓе загинале од рацете на безбедносните сили од почетокот на демонстрациите пред повеќе од шест недели.

„Тие ги обвинија Нилуфар и Елахе дека биле обучени од ЦИА. Не можам повеќе да бидам во контакт со [ниту еден странски новинар]“, рече Реза (тоа не е неговото вистинско име), печатен новинар за иранско издание.

„Тие внимателно нè следат и ме советуваа да ги прекинам сите врски со странските дописници. Добив повици од странство на мојот мобилен телефон и ако ми ја следат евиденцијата на телефонот и откријат дека се јавува некој од запад, дури и ако е пријател, тоа ќе биде огромен ризик“.

Аферин, друг новинар кој работи за ирански извор на вести, рече дека потезите за етикетирање на двајцата новинари како шпиони биле дел од заедничкиот напад врз медиумите во Иран, што неизбежно ќе доведе до дополнителни апсења бидејќи режимот се обидува да ги спречи вестите за кои се случуваат на теренот да допрат до глобална публика.

„Сега нема да губат време казнувајќи ги новинарите. Тие знаат дека има луѓе во Иран, како мене, кои се во контакт со пријатели или медиуми во странство. Тие ќе ја искористат оваа изјава и заклучок за да извршат повеќе апсења, или уште полошо, да ги погубат своите граѓани за шпионажа“, рече тој. (Гардијан)