17 април во историјата – Александар Дубчек, креаторот на Прашката пролет, поднесе оставка


 

Александар Дубчек, комунистичкиот лидер кој започна широка програма за либерални реформи во Чехословачка, беше принуден да поднесе оставка како прв секретар по притисокот на советските сили кои ја окупираа неговата земја. На негово место за лидер на Чехословачка беше назначен тврдиот просоветски политичар Густав Хусак, повторно воспоставувајќи авторитарна комунистичка власт во советската сателитска држава.

Трендот кон либерализација во Чехословачка започна во 1963 година, а во 1968 година го достигна својот врв откако Дубчек го замени Антонин Новотни како прв секретар на партијата. Тој воведе низа далекусежни политички и економски реформи, вклучително и зголемена слобода на говор и крај на државната цензура. Концептот на Дубчек да воспостави „комунизам со човечки лик“ беше прославен низ целата земја и краткиот период на слобода стана познат како „Прашка пролет“.

На 20 август 1968 година, Советскиот Сојуз одговори на реформите на Дубчек со инвазија на Чехословачка од 600.000 војници од Варшавскиот пакт. Прага не сакаше да отстапи, но студентскиот отпор не можеше да им се спротивстави на советските тенкови. Реформите на Дубчек беа укинати.

Во 1989 година, кога комунистичките влади почнаа да потклекнуваат низ Источна Европа, Прага повторно стана сцена на демонстрации за демократски реформи. Во декември 1989 година, владата на Хусак ги прифати барањата за повеќепартиски парламент. Хусак поднесе оставка и за прв пат по две децении Дубчек се врати во политиката како претседател на новиот парламент, кој потоа го избра драматургот Вацлав Хавел за претседател на Чехословачка. Хавел стана познат за време на Прашката пролет, а по советската репресија неговите драми беа забранети, а пасошот му беше одземен.