Зошто Израел бара оставка на генералниот секретар на ОН, Гутереш?

Израелците се гневни затоа што Гутереш изјави дека нападот на Хамас „не се случи во вакуум“. „Палестинскиот народ е подложен 56 години на задушувачка окупација“


 

Амбасадорот на Израел во Обединетите нации повика на оставка на генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш, откако тој рече дека нападот на Хамас на 7 октомври во кој беа убиени 1.400 луѓе „не се случи во вакуум“.

„Важно е да се признае и дека нападите на Хамас не се случија во вакуум“, рече Гутереш на состанокот на Советот за безбедност на ОН за војната меѓу Израел и Хамас, која избувна кога терористичката група ги опустоши израелските погранични заедници, убивајќи околу 1.400 луѓе, од кои огромното мнозинство се цивили.

„Палестинскиот народ беше подложен на 56 години задушувачка окупација. Тие ја видоа нивната земја како постојано е проголтувана од населби и измачувана од насилство; нивната економија е задушена; нивните луѓе се раселени и нивните домови урнати. Нивните надежи за политичко решение за нивната мака исчезнаа“, рече Гутереш.

Седницата на Советот за безбедност се одржува откако министерството за здравство во Газа, предводено од Хамас, објави дека повеќе од 700 Палестинци биле убиени во 24 часа израелски воздушни напади, што е најголем дневен број на жртви од почетокот на бомбардирањето.

„Но, поплаките на палестинскиот народ не можат да ги оправдаат ужасните напади на Хамас. И тие ужасни напади не можат да го оправдаат колективното казнување на палестинскиот народ“.

Израел ги евакуираше сите населби и воени сили од Појасот Газа во рамките на договорот од 2005 година. Тој одржува цврста блокада на територијата откако Хамас ја презеде контролата во 2007 година, како и Египет. На Западниот Брег, населбите се проширија под последователни влади при што премиерот Бенјамин Нетанјаху постојано тврдеше дека меѓународно признатата палестинска управа не е партнер за мир, откако отфрли неколку понуди во минатото.

Израел беше огорчен од коментарите на Гутереш. Претставникот во ОН, Гилад Ердан, ги нарече „шокантни“, министерот за надворешни работи Ели Коен ја откажа средбата со Гутереш, а министерот Бени Ганц го нарече шефот на ОН „апологет за тероризам“.

Ердан рече дека забелешките се „ужасни“ и „целосно исклучени од реалноста во нашиот регион“.

„Неговите коментари… претставуваат оправдување за тероризам и убиства“, рече Ердан, обвинувајќи дека тие изразиле „разбирање“ за масакрите.

„Тажно е што личност со такви ставови е на чело на организација која се појави по холокаустот“, рече тој. „Навистина е неразбирливо“.

Министерот за надворешни работи Коен, кој отпатува во Њујорк за да учествува на состаноците за војната, објави на Икс дека ја откажува планираната средба со Гутереш. По она што се случи на 7 октомври, тој напиша „нема место за рамноправен пристап. Хамас треба да се избрише од лицето на земјата“.

Антонио Гутереш со американскиот државен секретар Ентони Блинкен и амбасадорката на САД во ОН, Линда Томас-Гринфилд (Фото: АП)

Ганц, кој неодамна ѝ се приклучи на владата како член на тесниот воен кабинет кој ги надгледува воените напори, исто така имаше остри зборови, објавувајќи на Икс: „Темни се деновите кога генералниот секретар на Обединетите нации го одобрува теророт“.

„Апсолутно ништо не може да го оправда колењето на невини цивили“, напиша тој. „Сега е време да се застане на вистинската страна на историјата или да се суди според неа. Апологетите на теророт не можат да зборуваат во име на светот“.

Седницата на Советот за безбедност ги собра врвните дипломати, вклучително и американскиот државен секретар Антони Блинкен, кој претходно ги отфрли повиците за прекин на огнот, велејќи дека тоа само ќе му дозволи на Хамас да се прегрупира.

Гутереш рече дека е „длабоко загрижен за јасните прекршувања на меѓународното хуманитарно право на кои сме сведоци во Газа. Дозволете ми да бидам јасен: ниту една страна во вооружен конфликт не е над меѓународното хуманитарно право“.

„Немилосрдното бомбардирање на Газа од страна на израелските сили, нивото на цивилни жртви и големото уништување на населбите продолжуваат да се зголемуваат и се длабоко алармантни“, рече тој.

Истакнувајќи дека тој претходно „недвосмислено ги осудил застрашувачките и без преседан… акти на терор на Хамас“, Гутереш повика сите заложници да бидат третирани хумано и „итно и без услови да бидат ослободени“.

Тој предупреди дека конфликтот „ризикува да се прошири спирално низ целиот регион“ и апелираше за „итен хуманитарен прекин на огнот“, истовремено повикувајќи на решение со две држави што ќе доведе до создавање на палестинска држава заедно со Израел.

Коен, министерот за надворешни работи на Израел, исто така присуствуваше на состанокот на Советот за безбедност, носејќи со себе членови на семејствата на некои од заробените во Газа.

Обраќајќи се на форумот, тој предупреди дека ако ОН не ја поддржат желбата за искоренување на Хамас, тие ќе се соочат со својот „најтемен час“ пред очите на Гутереш.

Израелскиот министер за надворешни работи, Ели Коен, на седницата на Совеотот за безбедност на ОН (Фото: АФП)

Американскиот државен секретар Антони Блинкен и министерот за надворешни работи на Палестинската управа Ријад ал-Малики исто така се обратија на седницата во вторникот, апелирајќи за ублажување на штетата врз цивилите во Газа. Повеќе од 5.700 Палестинци се убиени во израелските воздушни напади од почетокот на војната, според Министерството за здравство во Газа управувано од Хамас.

Повеќе од 2 милиони Палестинци живеат во Газа, која е под воздушна, копнена и морска блокада наметната од Израел од 2007 година, строго ограничувајќи го движењето на стоки и луѓе.

Гутереш ги опиша 50-те камиони со хуманитарна помош што од саботата патуваа преку граничниот премин Рафа со Египет „капка помош во океанот на потреба“.

Во понеделникот, министрите за надворешни работи на Европската унија не успеаја да постигнат едногласна препорака со која се повикува на „хуманитарна пауза“ за да се овозможи помошта да стигне до Палестинците во Газа, дури и кога мнозинството од од нив се согласија да се побара такво нешто.

Во меѓувреме, ОН во вторникот повика на подобрена координација меѓу хуманитарните групи за да се осигура дека малата количина на помош која сега се движи во Појасот ги содржи само најпотребните предмети.

УНРВА, агенцијата на ОН за палестински бегалци, рече дека дел од храната доставена во Газа досега, како што се оризот и леќата, биле непрактични со оглед на намалената достапност на свежа вода и гориво. (Според агенциите)