Што предвидува забраната на TikTok во САД и кои земји би можеле да го следат примерот

Американскиот претседател Џо Бајден потпиша закон со кој се бара од кинескиот сопственик на TikTok да ги продаде операциите на апликацијата во САД или ќе се соочи со забрана.

Бајден претходно рече дека ќе го потпише нацрт-законот, усвоен како дел од пакетот странска помош за Украина, Израел и Тајван.

Како законодавството го отвора патот за продажба или забрана на TikTok?

Според американските медиуми, Законот му дава на сопственикот на TikTok со седиште во Пекинг 270 дена да го продаде бизнисот на апликацијата во САД. Ако се чини дека ByteDance е се поблиску до финализирање на договорот како што се приближува крајниот рок, претседателот би можел да даде продолжување од 90 дена.

Крајниот рок доаѓа околу времето на инаугурацијата на следниот претседател, 20 јануари. Тоа значи дека следниот претседател, во зависност од неговата изборна победа, може да одлучи дали ќе го продолжи процесот на продажба.

Ако ByteDance воопшто не успее да се продаде, се соочува со забрана на национално ниво, блокирајќи ги продавниците за апликации и интернет провајдерите да дистрибуираат TikTok.

Зошто САД се закануваат дека ќе го забранат TikTok?

Американските законодавци и власти се загрижени дека кинеската држава може да добие пристап до податоците на 170 милиони американски корисници на TikTok според законите за национална безбедност.

Кристофер Вреј, директор на ФБИ, домашната агенција за разузнавање и безбедност на Америка, рече дека ByteDance е „контролиран од кинеската влада“ и предупреди дека властите во Пекинг можат да влијаат на луѓето со манипулирање со алгоритмот околу она што луѓето го гледаат на TikTok, како и дозволувајќи им на владата да собира кориснички податоци за „традиционалните шпионски операции“.

TikTok негира дека кинеската влада се обидела да пристапи до податоците на американските корисници и вели дека ќе одбие такво барање.

Во настап пред Конгресот минатата година, извршниот директор на TikTok, Шоу Зи Чу, рече: „Дозволете ми да го кажам ова недвосмислено: ByteDance не е агент на Кина или на која било друга земја“.

TikTok веќе соопшти дека ќе се бори против законот на суд откако ќе биде потпишан, нарекувајќи го прекршување на првиот амандман на американскиот Устав, кој ја штити слободата на говорот.

Кој би можел да биде заинтересиран да го купи американскиот бизнис на TikTok?

Поранешниот министер за финансии на САД, Стив Мнучин, во март изјави дека формира конзорциум за купување на средствата на TikTok во САД, нарекувајќи го тоа „голема работа“.

Во меѓувреме, во 2020 година, Мајкрософт ја „истражи можноста“ да го купи TikTok, по налог на Трамп, кој исто така ја охрабри американската технолошка компанија Oracle и малопродажната корпорација Walmart да преземат голем удел во бизнисот.

Самиот ByteDance има голем број американски инвеститори, вклучувајќи ги инвестициските фирми General Atlantic, Susquehanna и Sequoia Capital.

Од друга страна, кинеската влада минатата година изјави дека „силно ќе се спротивстави“ на продажбата на апликацијата, додавајќи дека тоа „сериозно ќе ја поткопа довербата на инвеститорите од различни земји, вклучително и Кина, да инвестираат во САД“.

Кина има и извозни регулативи кои забрануваат продажба на одредени технологии.

Дали другите земји ќе го следат примерот со конфискација или забрана?

TikTok веќе е под притисок на остатокот од Запад поради проблеми со споделување податоци.

Забрането е од телефоните на владините службеници во ОК, САД, Канада и Нов Зеланд – а на персоналот на Европската комисија исто така им е забрането да го користат на уреди што се издаваат за работа.

Веќе се упатени повици за забрана во ОК, вклучително и од поранешниот лидер на Конзервативната партија Иен Данкан Смит.

TikTok и десетици други кинески апликации беа забранети во Индија во 2020 година, откако владата рече дека тие „му штетат на суверенитетот и интегритетот на Индија, на одбраната на Индија, националната безбедност и јавниот ред“.