Само една третина од светските речни сливови лани имале нормални услови, последиците се страшни
Сè понепредвидливиот воден циклус создава недостиг на храна, зголемување на цените, конфликти и миграција, вели агенција на ОН
Само една третина од светските речни сливови доживеале нормални услови минатата година, бидејќи климатската криза предизвика екстремни суши и поплави, понекогаш и двете во истиот регион.
Сè понепредвидливиот воден циклус создава големи проблеми за општествата и владите и предизвикува штета од милијарди долари, предупредуваат научниците.
Нарушувањето на природните водни циклуси резултираше со недостиг на храна, слаби приноси на земјоделски култури и зголемување на цените, при што некои тешко погодени региони веќе доживуваат тензии и миграција. Стефан Уленбрук, директор на одделот за хидрологија, вода и криосфера на Светската метеоролошка организација (СМО), рече: „Ова е егзистенцијално за некои региони“.
Минатата година беше најжешката досега, со просечна површинска температура што достигна 1,55 степени Целзиусови над прединдустриските нивоа. Силна суша го погоди сливот на Амазон, достигнувајќи врв од јули до септември, додека сушните услови погодија и делови од Северна Америка, јужна и југоисточна Африка и Мексико.
Централна Европа, Русија, Пакистан и северна Индија беа меѓу областите погодени од поплави, според извештајот на СМО за состојбата на глобалните водни ресурси објавен во четврток. Во Африка, поплавите во тропската зона убија околу 2.500 луѓе и оставија 4 милиони раселени, со широко распространета штета на виталната инфраструктура, како што се патиштата.
Силни поплави го погодија југот на Бразил, дури и додека Амазон пресушуваше.
Глечерите низ сите региони изгубија ледена маса трета година по ред, со рекордни загуби во Свалбард, Скандинавија и северна Азија. Загубите беа еквивалентни на околу 1,2 мм пораст на нивото на морето.
Уленбрук рече: „Снежната покривка исчезнува во некои делови, а врвот на топењето на снегот доаѓа порано. Ова има огромно влијание врз екологијата – дивиот свет и вегетацијата не добиваат вода кога им е потребна.“
Владите би можеле да преземат различни мерки за да го намалат влијанието на екстремните осцилации во водниот циклус. Тие вклучуваат брзо намалување на емисиите на стакленички гасови; подобрување на складирањето на вода преку изградба на резервоари или обновување на мочуриштата кои дејствуваат како сунѓери за задржување на водата за употреба во суши и намалување на влијанието од поплавите; и охрабрување на промени во техниките на земјоделство за максимално искористување на достапната вода.
Системите за рано предупредување исто така можат да спасат животи кога ќе се појават лоши временски услови, а соработката меѓу владите може да ја подобри подготовката. Но, авторите на извештајот предупредија дека владите не успеваат да дејствуваат во врска со проблемите. „Ова не добива доволно политичко внимание. Инвестициите во подготовката се враќаат за општеството. Владите треба да го гледаат ова како вредна инвестиција“, рече Уленбрук.
„Ако не преземеме проактивни мерки сега, ова ќе чини повеќе во иднина“, додаде Луси Баркер, виш аналитичар во Центарот за екологија и хидрологија на Велика Британија. (Гардијан)