Половина од Русите сметаат дека Украина треба да се спречи да влезе во НАТО со воена сила

(Си-Ен-Ен) – Додека светот чека да види дали Русија ќе ја нападне Украина, ексклузивната нова анкета на двете земји за Си-Ен-Ен открива дека двојно повеќе Руси веруваат дека би било правилно Москва да употреби воена сила за да го спречи Киев да се приклучи кон НАТО. Еден од секои двајца Руси (50%) вели дека тоа би било правилно, додека само четвртина (25%) велат дека тоа би било погрешно. Другите 25% не се сигурни, според истражувањето.

Но, анкетата исто така покажа дека повеќе Руси мислат дека би било погрешно отколку правилно да се користи воена сила „за повторно обединување на Русија и Украина“ – две земји со долга и комплицирана историја на испреплетеност. Русите сметаат дека употребата на воена сила против Украина за да и се придружи на Русија би била погрешно, додека 36 отсто рекле дека тоа би било правилно. Останатите испитаници рекоа дека не знаат дали би било правилно или погрешно.) Седум од 10 испитаници во Украина рекле дека би било погрешно Русија да употреби воена сила за да ја спречи земјата да влезе во НАТО (70%) или за а ги обедини двете земји (73%).

И повеќето Украинци го отфрлаат тврдењето на рускиот претседател Владимир Путин во говорот во понеделникот дека нивната земја нема историска основа и во суштина е креација на Советскиот Сојуз.Низ целата земја и од сите возрасти, мнозинството Украинци велат дека не се „еден народ“ со Русите и дека двете земји не треба да бидат едно.Истражувањето, на повеќе од 1.000 луѓе во секоја земја, беше спроведено на интернет од 7 до 15 февруари, пред говорот на Путин во понеделникот и признавањето од Москва на две отцепени сепаратистички републики во Украина.

Многумина во Русија веруваат дека нивната земја би била суштински загрозена од натамошното проширување на НАТО во Украина и затоа не може да се дозволи. Орисија Луцевич, раководител на форумот Украина во тинк-тенкот Chatham House во Лондон, наслика потемна слика за руската перспектива.

„Денешна Русија има синдром на империја во распаѓање“, изјави таа за Си-Ен-Ен. „Загубата на овие земји е претставена како историска неправда која треба да се исправи, вклучително и со сила. Украина се смета за крунски скапоцен камен што ја „украде НАТО“. Искористувајќи го старото советско плашење од САД и НАТО, Русите веруваат дека тоа е агресивен блок кој е против руско-украинско единство“.

Спротивно на предупредувањата на Западот дека рускиот претседател Владимир Путин поставува сили за напад врз западниот сосед , само 13 отсто од Русите мислат дека Кремљ најверојатно ќе иницира воена акција против Украина. Повеќето Руси, исто така, не очекуваат украински напад врз нивната земја – само 31% од Русите изјавиле дека тоа е веројатно. Всушност, двајца од тројца (65%) очекуваат мирен крај на тензиите меѓу Русија и Украина.

„Причината зошто 75 отсто од Русите мислат дека Русија нема да ја нападне Украина е едноставно поради она што го читаат во нивните весници и го гледаат на нивната телевизија. Во основа нема хистерија, нема удирање на воениот тапан, само  порака дека не сакаат војна и нема да ја започнат, рече Познер.

Познер рече дека Русите не се ниту наивни, ниту неуки за предупредувањата на западните лидери дека Путин размислува да ја нападне Украина.

Тој објасни: „Русите знаат што велат западните лидери. Нивните изјави нашироко се објавуваат во медиумите. Општото чувство е дека Западот всушност сака Русија да ја нападне Украина бидејќи тоа би било во корист на Западот, дека ја поттикнува Русија да нападне. Тие исто така се на мислење дека иако Украина не може да се спротивстави на сеопфатната руска инвазија, Русија ќе изгуби многу повеќе  отколку што би извојувала како воена победа“, рече тој.

Сепак, според Луцевич, распространетоста во Русија на ставот дека нивната земја нема да ја нападне Украина  илустрира „како медиумите и дезинформациите контролирани од Русија ја обликуваат алтернативната реалност за руското население“.

„Во Русија, Западот е претставен како негативец кој ја злоупотребува Украина за да ја поткопа големината на Русија. Во случај на руска воена агресија, Русија ќе биде прикажана како се бори против силите на САД и НАТО, а не како ги убива своите словенски браќа“, рече Луцевич.

Во меѓувреме, помалку Украинци отколку Руси веруваат дека ќе има мирен крај на тензиите – само 43% го очекуваат тоа.Но, Украинците се поделени околу можноста Русија да започне војна – 42% го очекуваат тоа, додека 45% сметаат дека тоа е малку веројатно. (Останатите 13% велат дека не знаат.)

Повеќе од половина од Русите (57%) и три четвртини од Украинците (77%) сметаат дека Украина најверојатно нема да започне воена акција кон Русија во блиска иднина, со само 31% во Русија и 13% во Украина кои велат дека мислат дека најверојатно Украина ќе поттикне воен конфликт.

Русите и Украинците не се ни согласуваат дали има руски воени сили во источните области на Украина под контрола на сепаратистите : три четвртини од Украинците (73%) веруваат дека таму има руски војници, наспроти секој петти Русин (19%).Анкетата беше завршена пред најавата на Путин дека Русија ќе испрати, како што рече, „мировници“ во регионите.

Русија со години тврдеше дека нема војници на теренот таму, но американските, НАТО и украинските официјални лица велеа дека руската влада им обезбедува на сепаратистите советодавна поддршка и разузнавање и вклучува свои офицери во нивните редови.

Браќа или не?

Двајца од тројца (64%) Руси велат дека Русите и Украинците се еден народ, позиција која се учи од советската ера. Дури и пред неговиот говор во понеделникот, Путин го наметнуваше ставот дека двата народа се едно, особено во тенденциозниот есеј минатото лето.Тој тврди дека „идејата за украинскиот народ како нација одвоена од Русите“ била формулирана од интелектуалци уште во 19 век, занемарувајќи ја „сложената историја на нациите со тврдењето: „Бидејќи немало историска основа – и не можело да има било каква, заклучоците беа поткрепени со секакви измислици“.

„Затоа, модерна Украина е целосно производ на советската ера“, инсистираше тој.

Историчарот Тимоти Снајдер од Универзитетот Јеил го отфрли целиот аргумент на Путин.

„Проблемот со есејот на Путин е што тој е толку фундаментално погрешен за сè, што е тешко да се знае од каде да се започне“, изјави тој за Си-Ен-Ен , наведувајќи пример за употреба на терминот „Украина“ уште далечната 1648 година. Ако нешто е модерно, рече тој, тоа е идејата за руска национална држава бидејќи таа е модерна конструкција, а не онаа на Украина.

„Русија не беше национална идеја во 19 век. Тоа беше империјална идеја. Во есејот е прошверцувана идејата дека постоела руска нација, во модерна смисла, против која Украина се дефинирала себеси. Но, немаше таква руска нација во 19 век “, рече тој.

Без оглед на историската дебата, Украинците имаат тенденција да мислат за себе како посебни луѓе, покажа анкетата на Си-Ен-Ен. Нешто повеќе од една четвртина (28%) од луѓето во Украина велат дека Русите и Украинците се еден народ, додека две третини (66%) велат дека не се . Снајдер тврдеше дека на оваа тема треба да преовладува украинскиот став.

„Гласот на помалите луѓе е поважен. Поголема земја која тврди дека има помала земја се нарекува империјализам“, изјави тој за Си-Ен-Ен. 

„Русите имаат тенденција да кажуваат дека Украинците и Русите се еден народ затоа што (1) тие генерално имале малку контакт со Украина и (2) тоа го вели нивниот претседател и е многу слично на советската линија“, рече Снајдер.

Ниту во еден регион во Украина и во ниту една возрасна група нема мнозинство каде што испитаниците велат дека Русите и Украинците се еден народ. Дури и во источна Украина, која граничи со Русија и е делумно контролирана од сепаратистите поддржани од Русија, помалку од половина (45%) од испитаниците рекле дека се согласуваат дека Русите и Украинците се еден народ – резултат многу помал отколку во Русија.

Иако Русите имаат тенденција да кажат дека Русите и Украинците се еден народ, мнозинството Руси (54%) велат дека тие треба да бидат две земји – иако една третина (34%) велат дека треба да бидат една земја. Останатите 12% велат дека не знаат. Украинците во големо мнозинство сметаат дека Русија и Украина треба да бидат две посебни земји, при што 85% го рекле тоа, 9% рекле дека треба да бидат една земја, а 6% одговориле дека не знаат.

Поверојатно е Русите отколку Украинците да поддржат промена на границите на двете земји, така што регионите во Украина каде што луѓето може да „чувствуваат“ повеќе Руси, формално да станат дел од Русија.

Повторно, погледите преку границата се огледало на сликата на еден за друг: две третини (68%) од Русите би поддржале промена на границите и 8% би се спротивставиле, додека две третини (64%) од Украинците се против и 13% ја поддржуваат .

Русите и Украинците, исто така, имаа различни ставови за Советскиот Сојуз. Седум од 10 Руси (71%) велат дека Советскиот Сојуз бил позитивна работа, додека еден од 10 (9%) вели дека е негативен, додека Украинците се рамномерно поделени: 34% рекле дека бил позитивен, а 35% негативен период. Останатите во двете земји беа неутрални или неодлучни за тоа.

Постои генерациска поделба по ова прашање во Украина, каде што 41% од луѓето на возраст од 55 и повеќе години – доволно стари за да се сеќаваат на Советскиот Сојуз – сметаат дека тој бил позитивна работа. Само една четвртина (23%) од 18 до 34-годишници во Украина – луѓе родени по распадот на СССР или многу мали деца кога тој се распадна во 1991 година – сметаат дека тоа било позитивно.

Различните ставови за СССР произлегуваат од различните односи кон него, рече Снајдер.

„Руското раководство има тенденција да ја дефинира Русија како држава наследник на Советскиот Сојуз. Повеќе од Украинците, Русите имаат тешко време да ја дефинираат историјата без Советскиот Сојуз во центарот“, рече историчарот од Јеил.

„Русите имаат тенденција да прифатат дека во Советскиот Сојуз имало политики на терор, но веруваат дека одговорноста за тоа била подеднаква во целиот СССР. Во Украина, луѓето имаат тенденција да веруваат дека холодоморот од 1932-1933 година,  големото гладување  предизвикано од Сталин, било насочено особено кон нивната земја“.