Политичко-детективска драма во Бугарија: „Господин Магнитски“ против „Мистер Кеш“

Нова драма е во тек во државниот врв во Бугарија. Како што пишува медиумот „Медијапул“, вообичаено во него учествуваат безбедносните служби во форма на МВР и Службата за државна безбедност, како и обвинителството.

Главните актери се претседателот Румен Радев и претседателот на пратеничката група на партијата на Турците, ДПС, Делјан Пеевски, кој е санкциониран од САД и Велика Британија според глобалниот закон „Магнитски“ за „значителна корупција“. Службите и обвинителството во Бугарија не најдоа докази за корупција кај Пеевски, кој потоа доби легитимација од неговите политички противници Продолжуваме со промената – Демократска Бугарија и веќе е нешто како лидер на нивната владејачка нео-коалиција со ГЕРБ.

Сегашниот заговор се врти околу луѓе блиски до шефот на државата. Пеевски се обидува да сугерира дека има докази за коруптивно однесување, но тој самиот не спомна ниту еден вистински доказ во оваа насока. Тоа се обидува да го компензира со постојано повторување на квалификации и сугестии за „Кешгејт“ во претседателството, зборувајќи за Румен Радев како „мистер Кеш“, но заобиколно, наведува „Медијапул“.

На сличен начин тој зборува и за внатрешниот политички секретар на претседателот Николај Копринков – „патот на Копринката“, како и за „благајниците“ – категорија во која се претполга дека е Сотир Ушев, близок до претседателската администрација.

„Според мене, има многу касиери. Има многу мали кученца што влечат плен во темната институција“, коментираше Пеевски во понеделникот во истиот енигматичен стил.

Тоа не го спречи да побара од обвинителството и од МВР да најдат докази за корупција. Во пораката што ја објави прес-центарот на ДПС, тој прашува „зошто обвинителството и службите не ги преземаат или откриваат податоците од инспекциите и случаите на случаи на висока јавна чувствителност поврзани со претседателската администрација“.

На принципот „Јас сакам нешто, вие треба да го дадете “, Пеевски на новиот скандал го прикачи името „Кешгејт“, бидејќи, според неговите зборови, претседателството е „темна институција полна со многу кеш“.

Пеевски ги упати истражителите да бараат докази и сигнали во медиумите, без да прецизира кои. Всушност, медиумите кои еден по еден ги репродуцираат тврдењата на Пеевски, но во свое име и без да го наведат, во најголем број случаи се контролирани од него самиот и се со сомнителна репутација.

На овој начин работи добро подмачкана машина за пропагандна кампања.

Самиот Радев нема такви медиумски можности, но секогаш може да смета на големите национални медиуми кои по инерција покриваат сѐ што прават или кажуваат главните политички играчи.

Во првиот контра-коментар за Пеевски, претседателот го нарече „Господин Магнитски“ без да го именува. Во контра-коментарот што следеше, Пеевски зборуваше за Радев како „господин Кеш“.

Помеѓу двете изјави на Пеевски имаше соопштение од обвинителството. Шефот на софиското градско обвинителство најави дека проверуваат дали има нешто за Копринков и Ушев, иако со услов да нема ништо. Министерот за внатрешни работи Калин Стојанов изјави дека се побарани информации од сите служби на МВР за дојави, но и оперативни информации. И така, Пеевски за неколку дена успеа да ги мобилизира безбедносните служби за темата „Кешгејт“, која ја циркулира од него, иако е дискутабилно дали такво нешто постои или тој самиот го создал.

Кои се другите учесници во „Кешгејт“? Пеевски споменува две имиња – претседателскиот секретар за внатрешна политика Николај Копринков и Сотир Ушев, поранешен прв човек на Агенцијата за социјална помош. И двајцата беа дел од БСП во минатото, но по раздорот меѓу Румен Радев и Корнелија Нинова, сега тие се против матичната партија, а таа против нив.

Уште во 2021 година, сепак, лидерот на ГЕРБ, Бојко Борисов, почна да зборува за „Патот на Копринката (свилата)“. Потоа изјави дека „вака поминале 4 милијарди лева (2 милијарди евра)“. Во исто време, Борисов објасни дека всушност мислел на шверц во големи размери, кој поминувал под радарот на царината, а потоа под раководство на вршителот на должноста министер за финансии Асен Василев.

Пеевски и Борисов зборуваат политички без да даваат никакви информации за можни прекршувања или злоупотреби од Копринков или од Ушев. Нормално, тоа не го спречува постоењето на такви податоци, но тие не се објавуваат во јавноста.

„Медијапул“ пишува: „Ако се прифати дека обвинителството и службите навистина имаат информации за можни злоупотреби од луѓе блиски на Радев (а не од денеска или вчера), но тие не кренале прст против нив, ова е многу загрижувачко. Ако се претпостави дека нема такви податоци, но истражителите се активираат затоа што тоа го сака Пеевски, тоа е исто така многу страшно.

Пратеникот од ДПС е доста упорен во своите барања. Откако градската обвинителка на Софија Илиана Кирилова евазивно одговори дека можеби нема докази за криминал, Пеевски реагираше вака:

‘Не можам да го разберам избрзаниот одговор на обвинителот дека немаат апсолутно ништо за советниците на претседателот, прашањата се уште ги немам поднесено’“.

Целата оваа приказна има втор план, не помалку важен од првиот. Заедно со обвинувањата за злоупотреби, во суштината стои темата за можна идна политичка партија на претседателот Румен Радев. Такво нешто ниту потврди, ниту демантираше. Неговиот одговор предизвикува уште повеќе сомнежи:

„Бугарите очекуваат вистинска политичка алтернатива. Ситуацијата е таква што појавата на таква алтернатива е неизбежна“.

Само неколку часа подоцна Пеевски му одговори:

„Страв имаше само во неговите очи, нека си даде оставка, нека формира партија и ќе се сретнеме на избори, па и на европските, само да не испадне дека оваа партија се финансира со валкани пари„.

Нема да чуди ако на крајот се испостави дека причината за актуелната политичка полициска драма е многу едноставна – евентуалниот обид на Радев со сопствената партија да упадне во извршната власт. И загриженоста на останатите играчи, како и нивниот обид да го предупредат дека има доволно компромати.

„Ако се покаже дека навистина има докази за злосторства, но сите молчеле, ќе биде грдо, но не и неочекувано. Кај нас долго време истрагите се поведуваа и прекинуваа само по команда, а не со закон“, пишува „Медијапул“.