Миграцијата ги исфрла од колосек лидерите од Бајден до Макрон. Кој е следниот?

Зголемената загриженост на гласачите за миграцијата е закана за владејачките партии пред изборите во САД, Велика Британија и ЕУ следната година.

Западните лидери се борат со две војни, на Блискиот Исток и Украина, но има уште едно прашање, многу поблиску до дома, што ги попречува владите во Европа и Америка – миграцијата.

Во последниве денови, американскиот претседател Џо Бајден, неговиот француски колега Емануел Макрон и британскиот премиер Риши Сунак се соочија со проблеми поради интензивниот внатрешен притисок за справување со имиграцијата. Резултатот е ослабување на сите тројца. Работите се вжештуваат бидејќи американските, британските и европските гласачи ги чекаат избори во 2024 година.

„Постои искушение да се бараат брзи решенија, но нерегуларната миграција е голем предизвик. А нејзиното  решавање бара долгорочно политичко размислување надвор од националните граници“, рече Рашман Сагу, директор на програмата за меѓународни права Чатам хаус, тинк-тенк организација од Лондон.

Бидејќи предизборната кампања е веќе во тек, не е лесно да се најдат долгорочни планови. Екстремно десничарските и антиимигрантските популисти кои ветуваат силни одговори добиваат поддршка во многу западни демократии, оставајќи ги главните партии да го сносат најголемиот товар. Неодамна во Холандија, прагматичните холандски центристи загубија од антиимигрантскиот радикал Герт Вилдерс.

Кој ќе биде следен, прашува „Политико“ во својата анализа.

Риши Сунак, Обединето Кралство
Премиерот Риши Сунак е под притисок од сопствената владејачка Конзервативна партија, која стравува дека британските гласачи ќе ги казнат поради неуспехот на владата да ја контролира миграцијата.

Пред седум години, гласачите го поддржаа ‘Брегзит’ бидејќи евроскептичните активисти ветија дека ќе ја „вратат контролата“ на границите на Обединетото Кралство. Наместо тоа, сликата сега е похаотична од кога било. Обединетото Кралство забележа рекорден број на нето миграција во ноември, а владата досега не успеа да ги спречи малите чамци полни со баратели на азил да го преминат Ламанш.

Сунак сега е под оган. Тој вети дека слоганот „Да ги запреме бродовите“ ќе биде централниот дел на неговата премиерска функција. Во тој процес, тој предизвика војна во неговата веќе поделена партија за тоа колку далеку треба да оди Британија.

Според договорот на Сунак со Руанда, африканската земја се согласи да ги прими барателите на азил кои пристигнаа на британските брегови со чамци. Премиерот вели дека политиката првенствено ќе ги одврати мигрантите да преминат преку морето кон Обединетото Кралство. Но, планот беше отфрлен од Високиот суд во Лондон, а ториевците на Сунак сега не можат да се договорат што да прават понатаму.

Откако го преживеа она што се закануваше да биде катастрофален бунт во парламентот , британскиот премиер сепак ќе се соочи со тешка парламентарна битка околу неговиот нацрт-закон за Руанда на почетокот на следната година.

На Сунак му истекува времето да најде решение. Изборите се очекуваат следната есен.

Емануел Макрон, Франција
Францускиот претседател претрпе неочекуван удар кога Долниот дом на парламентот го отфрли неговиот предлог-закон за имиграција оваа недела.

По поразот на парламентарните избори минатата година, за Макрон беше тежок процес да го донесе законот во Националното собрание. Тој постојано беше принуден да се потпира на гласовите на десничарската партија Републиканци.

Предлог-законот за имиграција на Макрон требаше да ги задоволи и конзервативците и левиот центар со внимателно изработена мешавина на репресивни и либерални мерки. Но, во драматичен пресврт, Националното собрание, поделено меѓу центристи, левица и екстремна десница, гласаше против законот на првиот ден од расправата.

Сега Макрон бара компромис. Владата задолжи заеднички комитет од сенатори и претставници да најде договор. Но, нивниот текст најверојатно ќе биде поостар од првичниот нацрт, имајќи предвид дека во Сенатот доминира десниот центар – и тоа ќе биде проблем за пратениците на Макрон со левицата.

Доколку не се најде компромис, екстремно десничарското Национален собир на Марин Лепен ќе може да го искористи неуспехот на Макрон пред изборите за Европскиот парламент во јуни следната година.

Но, дури и ако францускиот претседател успее да помине, епизодата најверојатно ќе го означи крајот на неговата политичка опција „ниту лева, ниту десна“. Тоа, исто така, предизвикува сериозни сомнежи за неговата способност да донесува закони за контроверзни теми.

Џо Бајден, Соединети Американски Држави
Имиграциската криза е еден од највознемирувачките и најдолготрајните домашни предизвици за претседателот Џо Бајден. Тој дојде на функцијата ветувајќи дека ќе ја смени политиката на неговиот претходник Доналд Трамп и ќе изгради „фер и хуман“ систем, само за Конгресот да го запре неговиот план за сеопфатна имиграциска реформа.

Поплавата од мигранти на јужната граница е оптоварена со децениски систем кој не е во состојба да се справи со модерните модели на миграција.

Пред претседателските избори следната година, републиканците го искористија ова прашање. Лидерите на Републиканската партија поднесоа тужби против администрацијата на Бајден и испратија автобуси со мигранти во градовите предводени од демократите, додека републиканците во Конгресот ја врзаа странската помош со големи промени во граничната политика, ставајќи ја Белата куќа во непријатна позиција. Имено, сега соработниците на Бајден треба да размислат за низа политики кои некогаш насилно ги отфрлија.

Политичкиот притисок почна да се шири на други места. Државите и градовите, особено оние предводени од демократите, ги притискаат лидерите во Вашингтон да сторат повеќе за да обезбедат дополнителна федерална помош и да ги реконструираат политиките на јужната граница за да го ограничат влезот на барателите на азил во Соединетите држави.

Њујорк имаше повеќе од 150.000 нови баратели на азил во изминатата година и половина – што доведе до намалување на бројот на нови полицајци, намалено работно време во библиотеката и ограничувања на санитарните услуги. Слични проблеми се јавуваат во градовите како Чикаго, каде што мигрантите спиеле во автобуси или полициски станици.

Притисокот од демократите ги заострува нивните односи со Белата куќа. Градоначалникот на Њујорк Ерик Адамс го води најголемиот град во нацијата, но тој не разговарал со Бајден речиси една година. „Ни треба помош и не добиваме помош“, им рече Адамс на новинарите во вторникот.

Олаф Шолц, Германија
Миграцијата со месеци е на врвот на политичката агенда во Германија, а барањата за азил се искачија на највисоко ниво од бегалската криза во 2015 година, предизвикана од сириската граѓанска војна. Последниот прилив претставува застрашувачки предизвик за националните и локалните власти, кои се борат да најдат сместување и други услуги за мигрантите, а да не ги спомнуваме потребните финансии.

Неможноста да се ограничи бројот на бегалци – во земја која е меѓу најпосакуваните дестинации за барателите на азил – го стави германскиот канцелар Олаф Шолц под огромен притисок. Со надеж дека ќе ги спречи пристигнувањата, Германија неодамна ги врати граничните контроли со Полска, Чешка и Швајцарија, надевајќи се дека ќе ги врати бегалците пред да стигнат на германска територија.

Дури и со граничните контроли, бројот на бегалци останува висок, што е во корист на екстремната десница. Германската антиимигрантска партија Алтернатива за Германија (АфД) забележа рекордна поддршка во националните анкети.

Откако ги престигна социјалдемократите на Шолц во јуни, АфД дополнително го зголеми своето водство, постигнувајќи 22 отсто во последните анкети, веднаш зад демохристијаните. Се очекува АфД да победи на три регионални избори следниот септември во источна Германија, каде што поддршката за партијата и нејзината реакционерна политика против странците е особено силна.

Десничарскиот центар, во меѓувреме, го зацврстува својот став кон миграцијата и врти грб на политиката на отворени граници што ја заговара поранешната канцеларка Ангела Меркел. Меѓу новите приоритети е планот да се следи моделот на Обединетото Кралство со Руанда, односно да се преселат бегалците во трети земји.

Карл Нехамер, Австрија
Како и во случајот со Шолц, рејтингот на австрискиот лидер падна поради загриженоста за миграцијата. Австрија презеде чекори за заострување на контролата на јужните и источните граници.

Иако тактиката доведе до пад на бројот на баратели на азил, тоа исто така значи дека Австрија ефикасно го суспендираше режимот на патување без контрола во ЕУ, што беше благодет за регионалната економија со децении.

Екстремно десничарската Партија на слободата има убедливо водство повеќе од една година, победувајќи ја владејачката десница во анкетите за 10 процентни поени. Тоа ја става партијата во победничка позиција пред националните избори следната есен, што би означило невиден пресврт надесно во земја во чија политика доминира центарот од Втората светска војна.

Џорџa Мелони, Италија

Италијанската премиерка Џорџа Мелони изгради политичка репутација во опозицијата, водејќи кампања за радикално десничарска агенда. Откако ја освои власта на минатогодишните избори, таа зазеде поумерени позиции за Украина и Европа.

Мелони сега треба да ја смири својата база кога станува збор за миграцијата, тема која со години доминира во италијанската јавна дебата. Наместо тоа, сепак, беше принудена да издаде визи на стотици илјади легални мигранти за да го компензира недостигот на работна сила. Ситуацијата ја усложнува фактот што пристигнувањето на чамци со имигранти е зголемено за околу 50 проценти во однос на претходната година и покрај одредени политики и договори за запирање на пристигнувањата.

Иако Мелони нареди изградба на центри за притвор каде што мигрантите ќе бидат задржани до репатријација, во реалноста локалните услови во африканските земји и недостатокот на договори за враќање претставуваат сериозни пречки.

Иако ја доби поддршката од претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, потенцијалната поморска мисија на ЕУ да го блокира пристигнувањето на бродови со имигранти од Африка би ризикувала да го прекрши меѓународното право.

Мелони се обиде со други опции, вклучително и договор со Тунис за запирање на шверцот на мигранти, но планот пропадна пред да започне. Договорот со Албанија за формирање центри за мигранти во таа земја исто така наиде на проблеми.

Сега Мелони е во ќор-сокак. Прашањето за миграцијата ја доведе во конфликт со Франција и Германија додека се обидува да изгради репутација на умерен конзервативец.

Ако не успее да се справи со ова прашање, најверојатно ќе го изгуби политичкиот кредибилитет. Нејзиниот коалициски партнер Матео Салвини е познат како тврдокорен за миграцијата. Иако засега официјално се сојузници, подоцна повторно ќе бидат ривали.

Герт Вилдерс, Холандија
Владата на долгогодишниот холандски премиер Марк Руте пропадна поради преговорите за миграцијата во јули, по што тој најави дека се повлекува од политиката. На изборите што следеа, на кои различни партии се бореа да ја пополнат празнината на Руте, екстремната десница Герт Вилдерс обезбеди шокантна победа. Во изборната ноќ тој вети дека ќе го спречи „цунамито на барателите на азил“.

Вилдерс сега се обидува да формира централнодесничарска коалиција со уште три партии кои се залагаа за ставање под контрола на миграцијата. Една од нив е старата група на Руте, сега предводена од Дилан Јешилгоз.

Поранешна бегалка, Јешилгоз ја претвори миграцијата во една од главните теми на нејзината кампања. По изборите, таа беше критикувана дека го отвори патот за победата на Вилдерс – не само со фокусирање на миграцијата, туку и со отворање на вратата за потенцијална коалиција со Вилдерс.

Сега, сепак, коалициските разговори се во застој и може да бидат потребни месеци за да се формира нова влада. Ако Вилдерс, кој очигледно има мандат од гласачите, може да состави коалиција, политичката траекторија на Холандија – општо позната како прагматична нација – значително ќе се префрли надесно. Сузбивањето на миграцијата е сосема сигурно.

Лео Варадкар, Ирска
Дури и во Ирска, економски отворена земја која е навикната да извезува свои граѓани ширум светот, про-имиграциска и про-бизнис влада е принудена од зголеменото антистранско расположение да воведе нови пречки за миграција кои би биле незамисливи дури и пред една година.

Острите политики на Ирска ја одразуваат и хроничната станбена криза и растечката неподготвеност на некои сопственици на имот да продолжат да обезбедуваат итни станови финансирани од владата по немирите во Даблин во ноември, предизвикани од нападот врз училишните деца од северноафрикански имигрант.

Нацијата која веќе прифати повеќе од 100.000 пристигнувања, главно од Украина, престана да им гарантира сместување на новите баратели на азил доколку се сами, главно од Нигерија, Алжир, Авганистан, Грузија и Сомалија, покажуваат најновите статистички податоци на Одделот за интеграција.

Дури и новодојдените семејства се соочуваат со зголемен ризик да останат во воени шатори и покрај зимските температури.

Украинците, кои добија многу повеќе благосостојба од другите бегалци од руската инвазија на нивната земја во 2022 година, ќе видат дека делот за добредојде е делумно повлечен во нацрт-законот одобрен оваа недела од трипартиската коалициска влада на премиерот Лео Варадкар.

Откако ќе биде усвоен во парламентот следниот месец, законот ќе ги ограничи новодојдените Украинци на три месеци државно домување, додека социјалните бенефиции – моментално меѓу најдарежливите во Европа за луѓето кои бегаат од војната во Русија – ќе бидат намалени за сите оние кои се платени од државата.

Џастин Трудо, Канада
Песимистичкото јавно расположение предизвикано од проблемите со трошоците за живот ја направи имиграцијата повеќедимензионален предизвик за премиерот Џастин Трудо. Кризата за домување што се чувствува низ целата земја ја намали поддршката за имиграцијата, а луѓето бараат жртвени јарци за загриженоста за трошоците. Ситуацијата поттикна антипатија кон Трудо и неговите можности за реизбор.

Трудо ја третира имиграцијата како повеќенаменско решение за стареењето на населението во Канада и забавувањето на економијата. И додека денешниот рекордно висок раст на населението ветува добро за репутацијата на Канада како пожелно место за движење, политичките предизвици поврзани со миграцијата се појавија на непредвидлив начин за либералите на Трудо.

Откако Трудо дојде на власт пред осум години, најмалку 1,3 милиони луѓе имигрирале во Канада, главно од Индија, Филипините, Кина и Сирија. Прашањата за политиката на дијаспората и странското мешање резултираа, како што се гледа во застојот на Трудо со Индија и неодамнешниот раскин на Канада со Израел. Канада ќе ја удвои својата популација од 40 милиони за 25 години, доколку продолжи сегашната стапка на раст, зголемувајќи ги политичките предизвици за водењето на она што Трудо го нарекува „првата пост-национална држава во светот“.

Педро Санчез, Шпанија
Шпанските автономни градови во Северна Африка, Сеута и Мелиља, се омилени меѓу мигрантите кои сакаат да влезат во Европа од југ. Откако ќе ја поминат границата, континентот е лесно достапен со траект.

Транзитот преку границата што ја дели европската територија од Мароко обично се контролира со безбедносни мерки како што се високи огради, а службениците на граничната контрола од двете земји работат заедно за да спречат мигранти без документи да минуваат низ неа.

Но, во последниве години, мароканските власти изразија незадоволство од нивните шпански колеги, дозволувајќи им на стотици мигранти да минуваат низ преголеми гранични пунктови и принудувајќи ги шпанските полицајци да ги одвратат мигрантите, а многумина умираат во тој процес.

Се верува дека главоболките предизвикани од овие инциденти се главен фактор во одлуката на премиерот Педро Санчез да ја промени позицијата на шпанската влада за спорната територија Западна Сахара и да изрази поддршка за планот на Рабат да ја формализира својата речиси 50-годишна окупација на областа.

Овој потег ги налути левичарските сојузници на Санчез и ги влоши односите на Шпанија со Алжир, долгогодишен поддржувач на независноста на Западна Сахара. Но, мерките досега го запреа протокот на мигранти.

Киријакос Мицотакис, Грција
Грција е прва погодена од европската миграциска криза од 2015 година, кога стотици илјади луѓе влегоа во Европа преку островите во Егејското Море. Миграцијата и безбедноста на границите беа клучни прашања во политичката дебата во земјата.

Групите за човекови права, како и Европскиот парламент и Европската комисија, ја обвинија грчката конзервативна влада на Кирјакос Мицотакис дека незаконски ги враќа мигрантите кои пристигнале на грчка територија – и дека ги депортира мигрантите без соодветна постапка. Грчката влада ги негира обвинувањата, тврдејќи дека независните истраги не нашле докази за нив.

Мицотакис инсистира дека Грција води „тврда, но правична“ политика, но бројните длабински истраги го негираат умерениот профил што конзервативниот лидер сака да го задржи.

Кога брод со мигранти потона во јуни, некои тоа го нарекоа „најлошата трагедија досега“ во Медитеранот. Стотици ги загубија своите животи, повторно фокусирајќи го вниманието на Европа на ова прашање. Официјалните истраги допрва треба да откријат дали пропустите на грчките власти придонеле за бродоломот.

Во меѓувреме, на Грција очајно и требаат илјадници работници кои ќе се вработат во земјоделството, туризмот и градежниот сектор. И покрај ветувањата на министрите за миграција и за земјоделство дека наскоро ќе донесат закон што ќе им овозможи на мигрантите да бидат решение за недостигот на работна сила, владата беше принудена да отстапи под притисок на сопствените редови.

Никос Христодулидес, Кипар
Кипар се подготвува за зголемување на бројот на мигранти кои пристигнуваат на неговите брегови поради обновениот конфликт на Блискиот Исток. На почетокот на декември Грција испрати хуманитарна помош на островот за сѐ да биде подготвено за очекуваното зголемување на приливот.

Кипарскиот претседател Никос Христодулидес побара дополнително финансирање од ЕУ за управување со миграцијата и се бори со зголемувањето на насилството врз мигрантите на Кипар. Аналитичарите ја обвинуваат ксенофобијата, која стана мејнстрим во кипарската политика и медиуми, како и лошото управување со миграциските текови. Минатата година земјата забележа најголем удел на баратели на азил во ЕУ во однос на бројот на жители.

Правните и кадровските предизвици ги одложија напорите за формирање на помошно министерство за миграција, што се смета за важен чекор за да му се овозможи на Кипар да се справи со ненадејниот прилив на мигранти.

Географијата на островот – неговата близина и со Либан и со Турција – го прави главна цел за мигрантите кои сакаат да влезат на територијата на ЕУ од Блискиот Исток. Нејзината сложена историја како поделена земја, исто така, го отежнува регулирањето на протокот на мигранти.(Политико)