Маргарет Втора – данската кралица има 82 години, 50 години е на престолот и е страстен пушач и уметник

Данската кралица Маргарет Втора, која ја обедини и модернизираше данската монархија, викендов ја слави педесетгодишнината од стапувањето на тронот, но нешто поскромно поради смртта на британската кралица Елизабета Втора.

82-годишната кралица, позната по својот уметнички талент, страсно пушење и сивата пунџа, е првата жена на данскиот трон.

Тој е вториот најдолговечен монарх во данската историја, а по смртта на Елизабета Втора, нејзина далечна роднина, сега е најдолговечниот европски монарх.

Елизабета Втора почина во четвртокот на 96-годишна возраст. Таа владееше повеќе од 70 години.

Маргарет Втора дојде на тронот во 1972 година кога поддршката за данското кралско семејство беше во опаѓање, но за време на нејзиното долго владеење таа придонесе за враќање на нејзиниот углед.

„Таа успеа да биде кралицата што ја обедини данската нација во време на големи промени: глобализација, појава на мултикултурната држава, економски кризи во 1970-тите, 1980-тите и повторно од 2008 до 2015 година, а во пандемијата“, изјави за АФП историчарот Ларс Ховебаке Соренсен.

Основата на нејзината популарност е тоа што кралицата е апсолутно аполитична, рече тој.

Маргарет Втора ја одбележа 50-годишнината од своето владеење во јануари со тивка прослава поради пандемијата на ковид. Големата празнична прослава беше поместена за овој викенд.

Сепак, програмата беше променета во последен момент поради смртта на Елизабета Втора на барање на кралицата. Повеќето нејзини јавни настапи, вклучително и парада низ улиците на Копенхаген, беа откажани.

Популарна монархија

Маргарет се искачи на тронот на 31-годишна возраст во јануари 1972 година по смртта на нејзиниот татко, Фредерик IX.

Мајка на две момчиња, која сега има осум внуци, беше првата жена што стана кралица во една од најстарите европски монархии. Данската кралска лоза потекнува од Горм Стариот од 10 век.

Иако официјално е првата кралица на Данска, таа го зела името Маргарет II во чест на Маргарет I која владеела со Данска од 1375 до 1412 година, но никогаш немала официјална титула.

Кога таа стана кралица, само 45 отсто од Данците ја поддржуваа монархијата, а повеќето веруваа дека таа нема место во модерната демократија.

За време на нејзиното владеење, сепак, таа успеа да избегне скандал и помогна во модернизацијата на институцијата, на пример дозволувајќи им на нејзините синови да се оженат за жени кои не се од кралско потекло.

Денес, пет децении подоцна, данската монархија е една од најпопуларните во светот и ја ужива поддршката на повеќе од три четвртини од Данците.

Маргарета е родена во Копенхаген на 16 март 1940 година, само седум дена по нацистичката инвазија на Данска.

Таа беше најстарата од трите сестри, но кога се роди данскиот закон за наследување им забрануваше на жените да го наследат тронот.

Законот беше променет во 1953 година по референдум, под притисок на неколку последователни дански влади кои беа свесни дека општеството треба да се модернизира.

Кралицата, позната како Дејзи од нејзиното семејство и поданиците, успеа да ја одржи монархијата релевантна без да го намали нејзиниот статус.

Нејзиниот сопруг почина во 2018 година, но таа инсистира дека никогаш нема да се повлече од власт.

Ќе останам на тронот додека не колабирам, вели таа.

Данска нема традиција на абдицирање, а со оглед на тоа дека кралицата е во одлична здравствена состојба, прашањето никогаш не било сериозно поставено.

Во мај, на пример, таа се возеше во „возот на смртта“ во забавниот парк Тиволи во Копенхаген, со капа цврсто прицврстена на главата.

Нејзиниот најстар син, 54-годишниот престолонаследник Фредерик, треба да ја наследи на тронот кога ќе дојде време.

Со блескави сини очи и широка насмевка, таа е позната по својата опуштена и разиграна природа и по нејзината вклученост во данската културна сцена. 

Работи како сликар, а како костимограф и сценограф има работено неколку пати за Кралскиот дански балет и Кралскиот дански театар.

Студирала на Кембриџ и Сорбона и течно зборува англиски, француски, германски и шведски.

Учествувала во тешки преведувачки проекти, вклучувајќи ги данските верзии на романот на Симон де Бовоар од 1981 година, „Сите мажи се смртни“ под псевдоним во соработка со нејзиниот сопруг роден во Франција, принцот Хенрик.

Сепак, вниманието на јавноста го привлекува најмногу со своите слики и цртежи. Таа има илустрирано неколку книги, вклучувајќи го данското издание на Толкиновиот „Господар на прстените“ од 2002 година, а нејзините слики се изложени во музеи и галерии во Данска и во странство.