Како Роман Абрамович беше принуден да го продаде Челзи

Стоејќи покрај шанкот во мал апартман за гостопримство на Стемфорд Бриџ тоа беше фигура која не беше забележана на стадионот три години: Роман Абрамович.

Во ноември минатата година, сопственикот на Челзи се врати во Лондон во неговиот клуб од англиската Премиер лига за да го пречека претседателот на Израел. Немаше очигледна безбедносна придружба околу рускиот милијардер и малку врева, само близок соработник и директорот на Челзи, Јуџин Тененбаум.

Откако разговараше со гостите и се фотографираше со претседателот Исак Херцог пред теренот, забавата се префрли на попладневен чај за околу 50 луѓе, со слатки и сендвичи со краставици.

За Абрамович имаше говори во кои се фалеше неговата работа преку Челзи за кампања против антисемитизмот. Изгледаше како постепено повторно воведување на Абрамович во позначајна улога околу Челзи, поврзана со неговиот социјален активизам.

Имаше, можеби, британска виза што требаше да поврати откако тој ја повлече својата апликација за обновување во 2018 година.

Потоа сè брзо се промени од 24 февруари кога Русија ја нападна Украина.

Три месеци подоцна, Абрамович е заменет како сопственик на Челзи со група на чело со американскиот инвеститор Тод Боли, перспектива незамислива кога олигархот беше на теренот во Абу Даби на 9 февруари и го подигна пехарот на Светското клупско првенство на ФИФА.

Ќе испадне дека тоа е 21. трофеј во 19 години водење на тимот што неговото богатство го претвори од гламурозно, но само повремено се натпреваруваше за најголемите трофеи, во еден од најуспешните во европскиот фудбал.

Абрамович се обиде да се закачи за Челзи, дури и кога се засили гневот поради неиспровоцираната агресија на Русија кон соседот, поддржана не само од верните навивачи, туку и од клупските великани, вклучително и Џон Тери, кои го поздравија како „најдобар“.

Неколку часа по почетокот на војната, Абрамович беше обвинет во Долниот дом за врски со коруптивни активности и плаќање за политичко влијание во Русија. Пораснаа барањата Абрамович да биде санкциониран од британската влада, која веќе ги спречи неговите напори да ја врати визата во последниве години, според законодавецот.

Чувствувајќи ја потребата да се дејствува, Абрамович понуди козметички промени во сопственоста на 26 февруари со ветување дека ќе го отстапи „управувањето и грижата“ за клубот на доверителите на неговата добротворна фондација.

Сепак, тие не го потпишаа планот, а нејасниот предлог не го смири гневот што човек обвинет дека е толку тесно поврзан со рускиот претседател Владимир Путин може да ја задржи сопственоста на статусен симбол од висок профил во срцето на Лондон.

Друга јавна игра за заштита на неговата репутација од војната на Путин се случи на 28 февруари, кога ПР-от на Абрамович изврши очигледен потег за негово посредување за мир. Абрамович не ја осуди војната и допрва треба да го стори тоа и покрај тоа што зборуваше за потребата јавно да се осудат злосторствата само два дена пред инвазијата. Ретките коментари дојдоа во изјавата за започнување на ново партнерство за поддршка на музејот на Холокаустот со седиште во Ерусалим.

„Работата на Јад Вашем за зачувување на споменот на жртвите на холокаустот“, рече Абрамович, „е инструментална за да се осигура дека идните генерации никогаш нема да заборават до што може да доведат антисемитизмот, расизмот и омразата ако не проговориме гласно“.

Сепак, Абрамович никогаш не го практикувал она што го проповедал, дури и кога бројот на загинати се зголеми во Украина и областите станаа урнатини од руското бомбардирање и гранатирање. Јад Вашем го прекина партнерството со Абрамович, како и Империјалниот воен музеј во Лондон, каде што финансираше изложба на холокаустот и кој беше домаќин на настан за него неколку часа по почетокот на руската војна против Украина.

Поминаа само шест дена од инвазијата кога швајцарскиот милијардер Хансјорг Вис откри дека Абрамович всушност се обидува брзо да се откаже со Челзи и клубот беше јавно ставен на продажба.

„Се надевам“, рече Абрамович, „дека ќе можам да го посетам Стемфорд Бриџ за последен пат за да се збогувам со сите вас лично“.

Една недела подоцна, владата ги прекина сите непосредни надежи за враќање во Лондон. На Абрамович му беа наметнати санкции и ограничувања за патувања, неговите средства беа замрзнати, а на Челзи му беше дозволено да работи само според условите на лиценца издадена од владата до крајот на мај.

Новите билети за натпревари не можеше да ги продава Челзи. На играчите не можеше да им се дадат нови договори. Дури и продавниците за стока мораа да се затворат.

Работата за наоѓање купувач за Челзи беше поставена кај трговската банка Рејн груп со седиште во Њујорк. Низа потенцијални инвеститори излегоа на берзата, некои навидум поодржливи сопственици од другите, пред банката да подготви потесен список од четири понудувачи на почетокот на април.

Продажбата заврши таму каде што започна со Вис.

Групацијата „Рејн“ – работејќи со соработниците на Абрамович во одборот што го предводи Челзи – на крајот ја избра групата со Вис, а на чело со Бели, дел од сопствеништвото на Лос Анџелес Доџерс, со инвестиција од Клирлејк Капитал.

Продажната цена беше 3,2 милијарди долари, најмногу досега за тим во светскиот спорт, при што приходите треба да одат во фондација за поддршка на украинските жртви од војната. Бели, исто така, мораше да вети дека ќе инвестира 2,2 милијарди долари во наредните години во тимовите и инфраструктурата.

Последната етапа од процесот беше поврзан со политиката и одобрение од британските и европските власти кои го санкционираа Абрамович, осигурувајќи дека тој нема да профитира од продажбата.

Тоа беше нецеремонијален крај на неговите 19 години како сопственик.

Откако во 2003 година го купи Челзи за 140 милиони фунти, Абрамович на крајот остана без ништо. Ниту враќање на заемите од 1,6 милијарди фунти што мораше да ги отпише за да дозволи клубот да биде продаден и да продолжи да игра.

Сепак, за Абрамович никогаш тоа не беше работа за пари. Повеќе за статусот и освојувањето трофеи.

„Во ретроспектива, особено со јавниот профил што ќе ми донесе, можеби поинаку ќе размислував за поседување клуб“, изјави Абрамович за „Форбс“ една година пред да ја изгуби контролата врз Челзи. „Но, во тоа време, само ја видов оваа неверојатна игра и сакав да бидам дел од тоа на еден или друг начин“.

Нема повеќе, барем во Англија.

Сепак, на крајот, асоцијацијата со Путин од која Абрамович толку долго се обидуваше да се дистанцира, го чинеше способноста да ја задржи сопственоста на Челзи. (АП)