Гнев се излеа на улиците во Грција на двете години од железничката несреќа

Стотици илјади луѓе се приклучија на протестите и штрајковите додека Грција ја одбележува втората годишнина од фаталната железничка несреќа, чии последици го ставија премиерот Киријакос Мицотакис на линијата на огнот.

Бидејќи експертите ја припишуваат катастрофата на превиди и големи системски неуспеси, работниците кои штрајкуваа ги приземјија летовите и го запреа поморскиот и железничкиот транспорт, а митинзите се одржуваа на национално ниво под надзор на полицијата во опрема за немири. Транспарентите на централниот плоштад Синтагма во Атина беа исцртани со зборовите: „Влада на убијците“.

Организаторите ветија дека протестите во петок ќе бидат во размери што не се видени со години.

Педесет и седум лица, речиси сите студенти, загинаа, а десетици други беа повредени кога меѓуградски патнички воз директно се судри со товарна локомотива во долината Темпи на 28 февруари 2023 година. Тоа беше најтешката железничка несреќа во историјата на Грција.

Петрос Константину, истакнат левичарски активист, рече: „Она што го гледаме е река од гнев што се надувува од минута во минута. Граѓаните се чувствуваат измамени. Тие сакаат одговори, сакаат правда и сакаат да ги поддржат семејствата на жртвите. Сите веруваат дека ова ќе биде најголемиот приказ на моќ на луѓето во оваа земја во последните децении“.

Во пресрет на протестите, Никос Андрулакис, лидерот на партијата Пасок, главната грчка опозиција, ја обвини владата дека го „измами“ грчкиот народ и „прави сѐ што може за да ги прикрие своите политички одговорности“. Тој рече дека следната недела ќе поднесе барање за недоверба на владата, што ќе го зголеми притисокот врз Мицотакис.

Протести се одржуваат во 200 градови и градови низ целата земја. Заедниците на дијаспората, од Канада до Австралија, најавија слични демонстрации во знак на бесот што го поттикна катастрофата.

Сите меѓународни и домашни летови беа прекинати во петокот, бидејќи контролорите на летање им се придружија на морнарите, машиновозачите, лекарите, адвокатите и наставниците во 24-часовниот генерален штрајк за да им оддадат почит на жртвите во несреќата. Низ целата земја, бизнисите беа затворени, а театрите ги откажаа претставите.

Во предградијата на Атина, групи од сите возрасти се упатија кон центарот со плакати на кои пишува „Немам кислород“, слоган на протестите кои ги повторуваат последните зборови на една жена во повикот до службите за итни случаи. Многу ученици отидоа на час облечени во црно, симбол на жалост.

Откако првпат ја презеде функцијата во јули 2019 година, Мицотакис, поранешен банкар, не се соочил со такви немири. Гневот на јавноста поради одговорот на несреќата – не само одлуката за брзо чистење на локацијата и отстранување на остатоците што вклучуваа витални докази и човечки останки – се влоши со вооченото и растечкото чувство за прикривање на владата.

Неколку дена по несреќата, во потег кој допрва треба целосно да се објасни, грчките власти побрзаа да ја ископаат и цементираат областа.

Обвиненијата за политичко мешање во истрагата се влошија со глацијалното темпо со кое се исполнува правдата: допрва треба да се одржи судење и ниту еден владин функционер не се соочи со обвинение или не одговараше за трагедијата.

Извештајот од 178 страници објавен од независниот истражен комитет во четвртокот покажа дека иако повеќето од жртвите загинале како резултат на несреќата со голем удар – првично обвинет скретничар кој погрешно ги поставил двата воза на иста пруга – дури седум лица биле изгорени во огромната експлозија што следела. Во извештајот се наведува „можното присуство“ на „непознато гориво“ на местото на настанот – наоди кои ќе ги засилат тврдењата, веќе искажани од инспекторите ангажирани од семејствата на жртвите, дека товарниот воз превезувал многу запалива нелегална супстанција.

Но, аналитичарите за „Гардијан“ рекоа дека во политичка клима која станува сè понепредвидлива и токсична, страстите се зголемуваат толку многу што смирувањето на јавното расположение се покажа тешко. Една анкета, објавена од МРБ, откри дека 81,1 отсто од испитаниците не веруваат дека владата направила доволно за да ја расветли трагедијата, што ја одразува растечката недоверба во јавните институции и судството.

„Ова е првпат во последните шест години Мицотакис да се соочи со ваква огромна, социјална опозиција“, рече политичкиот коментатор Марија Караклиуми. „За прв пат гледаме луѓе кои се мобилизираат на начин што не го правеле со години и што ќе се случи потоа е непредвидливо“.

Таа рече дека гневот од несреќата влијаел на пошироката загриженост за трошоците за живот и лошиот стандард на јавните услуги. „Тоа отиде подалеку од Темпи и прерасна во многу поголема криза“, рече таа. (Гардијан)