Глобалната побарувачка за злато во првиот квартал достигна рекордни 1.206 тони

Според најновите податоци од Светскиот совет за злато, глобалната побарувачка за злато во првиот квартал од 2025 година достигна 1.206 тони, што претставува раст од 1% во споредба со истиот период претходната година.
Во тој период, цената на златото се зголеми за дури 38%, а 2024 година се покажа како шеста најуспешна година во однос на растот на цената на златото во 21 век. Овој ненадеен скок на цените е резултат на значајни промени на глобално ниво, како во однесувањето на инвеститорите, така и во стратегиите на централните банки.
Кога зборуваме за индивидуални инвеститори – кои најчесто купуваат златни прачки и златни монети, но и ETF-и базирани на злато – гледаме дека побарувачката за инвестициско злато се зголемила за дури 170% во последната година. Најголем придонес за овој раст доаѓа од Европа и Азија. Откако Европејците се фокусираа повеќе на продажба на злато во текот на изминатата година поради политичките и економските неизвесности, особено поврзани со трговската војна со САД, сега сме сведоци на промена во инвестициското однесување.
Во исто време, глобалните инвеститори повторно се свртуваат кон инвестирање во злато преку ETF-и. Овие инструменти овозможуваат купување злато без негово физичко поседување – таканареченото „хартиено злато“, каде што инвеститорот има документ со кој се потврдува дека поседува одредена количина злато. Имотот на овие фондови порасна за 333% во изминатата година, а најзначајните инвестиции дојдоа од Северна Америка (првенствено САД) и Азија.
Во Азија, Кина е водечки пазар за златни ETF-ови, при што кинеските фондови сочинуваат 80% од вкупните азиски ETF-ови во оваа категорија.
И сепак, дури и со овој раст, ETF-ите базирани на злато сочинуваат само 8% од вкупните средства на сите глобални ETF-и. За споредба, во периодот 2010-2011 година. Во 2015 година, кога цената на златото достигна рекордно високо ниво од речиси 2.000 долари за унца, златните ETF-ови учествуваа со над 11% од вкупните средства на ETF-ите ширум светот.
Податоците покажуваат дека желбата за поголеми златни производи е поизразена отколку за помали. Главната причина за ова се пониските маржи на поголемите производи – поради фиксните трошоци за производство, тие зафаќаат помал процент од вкупната цена на поголемите единици злато (на пр. над 20 грама) во споредба со оние од еден грам.