Франција и Германија му нудат на Орбан појас за спасување околу владеењето на правото

Најголемите земји во ЕУ ѝ подаваат рака на помош на унгарската влада во нејзиниот спор со Брисел за прекршување на владеењето на правото.

Франција и Германија, заедно со Италија, ја предводат групата од околу 12 влади кои ја повикуваат Европската комисија да ја разгледа нејзината одлука за замрзнување на 7,5 милијарди евра средства за Унгарија, тврдејќи дека државата постигнала поголем напредок во антикорупциските мерки отколку што признава Брисел.

Поддршката од најмоќните земји во блокот фрла сомнеж врз севкупната посветеност на ЕУ да ја казни владата на Виктор Орбан за начинот на кој ги ограничи демократските слободи. Министрите за финансии ќе разговараат за ова прашање во вторник и тоа подоцна може да стане проблем за лидерите што треба да се обидат да го решат.

„Постигнат е напредок од унгарските власти, треба да се забележи“, рече претставник на француското Министерство за финансии.

Комисијата предложи минатата недела да го задржи своето замрзнување на фондовите на ЕУ, откако утврди дека достигнувањата на Унгарија за заштита на буџетот на ЕУ од измами се недоволни. „Имаме обврски, имаме ветувања, но тоа сѐ уште не е направено“, рече тогаш еврокомесарот за буџет Јоханес Хан.

Иако имаше разбирање за одлуката на Комисијата, прашањата ја опкружуваа „пропорционалноста на замрзнувањето“, рече францускиот функционер.

Тик-так

И оваа група земји смета дека доколку не се изврши нова проценка, можеби нема да има квалификувано мнозинство во Советот за замрзнување на средствата.

На состанокот на амбасадорите на ЕУ минатата недела, Франција и Германија не се согласија со Комисијата. Тие тврдат дека владата на Орбан ги спроведува 17-те антикорупциски реформи што ги презеде за да избегне замрзнување на средствата и дека тоа треба да се одрази со намалување на уделот на замрзнувањето, моментално еквивалентно на 65 отсто од кохезионите фондови.

Тие бараат од Комисијата да преземе нова проценка со подоцнежен пресечен датум од 19 ноември, за да ги вклучи реформите што владата на Орбан ги усвои оттогаш. Сè уште не е јасно дали Комисијата ќе донесе ревидирана оценка. „Ќе видиме, сè уште не е донесена формална одлука“, рече во понеделникот комесарот за економија на ЕУ, Паоло Џентилони.

Оваа група земји, исто така, смета дека доколку не се изврши нова проценка, можеби нема да има квалификувано мнозинство во Советот за замрзнување на средствата.

Доколку не се донесе одлука до 19 декември, процесот на санкционирање едноставно ќе истече без замрзнати средства, нешто што би се сметало за непожелно со оглед на тоа што првпат ЕУ го користи овој инструмент за да го заузда демократското назадување во една земја-членка.

„Тоа би било целосна катастрофа“, рече висок дипломат на ЕУ.

Ветата на Орбан

Има и други размислувања во игра: Унгарија става вето на две клучни одлуки, пакет помош од 18 милијарди евра за Украина и минимална стапка на корпоративен данок од 15 проценти за мултинационалните компании – две досиеја за кои ЕУ се заложи многу.

На украинската влада итно ѝ е потребен пакетот помош за да го балансира нејзиниот буџет, при што ЕУ е под притисок на Киев и САД да ги испорача средствата. Блокот, исто така, беше меѓу главните заговорници на глобалниот даночен договор и ризикува да го изгуби своето лице ако тоа не се заврши.

Помекиот став на Франција и Германија веројатно ќе ги вовлече во конфликт со друга група земји, вклучувајќи ги државите на Бенелукс, Данска, Шведска и Летонија, кои ја поддржуваат тврдокорната оценка на Комисијата дека ризиците од мито остануваат во Унгарија и дека сите 7,5 милијарди евра треба да бидат блокиран.

„Сметаме дека Комисијата е најдобро опремена да го процени ова и засега ќе ја следиме Комисијата“, рече дипломат од оваа втора група земји. „Ние се согласуваме во рамките на Советот за принципите, се расправаме само за обемот“ на средствата што треба да се замрзнат.

Со оглед на овие поделби, малку е веројатно дека прашањето ќе биде решено во вторник, при што чешкото претседателство со Советот најверојатно планира уште една средба на министрите за финансии следната недела. Орбан, исто така, би можел да го ескалира прашањето на состанок на лидерите на ЕУ во средината на декември.

Претставниците на Европскиот парламент, кои долго време бараат акција од Комисијата за санкционирање на демократското назадување на Орбан, се загрижени дека Советот ќе го ослаби предлогот.

„Владите на ЕУ не смеат да отстапат сега“, рече Расмус Андерсен, европратеник на Зелените од Германија. „Орбан повеќе не може да се извлече од неговите обиди за уцена. Ги повикуваме земјите-членки да организираат мнозинство кое се залага за владеење на правото и против обидот на Орбан да ја ослабне европската солидарност и демократија“. (Политико)