Фон дер Лајен го распна Орбан по неговиот говор во Европскиот парламент

Урсула фон дер Лајен во средата остро го критикуваше унгарскиот премиер Виктор Орбан, откако тој зборуваше во Европскиот парламент дека се дружи со Владимир Путин, дозволувајќи странско мешање на Русија и Кина и го разочара унгарскиот народ.

„Сакам да ги прашам“, рече таа додека гледаше директно во Орбан: „Дали некогаш би ги обвиниле Унгарците за советската инвазија во 1956 година? Или Чесите и Словаците за советската репресија од 1968 година? Или Литванците за советската акција во 1991 година?“ Реторичките прашања беа дочекани со аплауз од проевропските политички групи.

Во минатото, парламентот ја критикуваше Фон дер Лајен дека е премногу мека кога се однесува на прашањата за владеењето на правото и човековите права во Унгарија.

Нејзиното отфрлање на политиката на Орбан доаѓа неколку недели пред тимот од 26 европски комесари да излезе пред парламентот за нивно сослушување и одобрување – и ѝ треба поддршка од европратениците за нејзиниот втор мандат. Во своето последно обраќање, со невообичаено силни зборови, фон дер Лајен го обвини унгарскиот премиер дека му се додворува на Путин.

На почетокот на шесте месеци на Унгарија на чело на претседавањето со Советот на ЕУ, Орбан отиде во самопрогласени „мировни мисии“ во Киев, Москва, Пекинг и Вашингтон и тврдеше, без овластување, дека ја претставува ЕУ.

„Сè уште има некои кои не го обвинуваат за оваа војна напаѓачот, туку нападнатиот. Не поради желбата на Путин за моќ, туку поради жедта на Украина за слобода“, додаде Фон дер Лајен во средата.

По коментарите на лидерите на политичките групи во парламентот, шокираниот Орбан доби шанса да одговори и рече дека „е изненаден од она што го кажа претседателката“.

„Намерно не ги искажав нашите разлики, бидејќи како претседателство на Советот работиме во име на Европа. Не е во ред да се зборува за овие разлики во мислењата кога овде зборуваме за претседателството“, рече тој.

Петер Маѓар, поранешен инсајдер на Фидес, кој сега е главен противник на Орбан, исто така се соочи со премиерот за време на дебатата. Партијата на Маѓар, Тиса, стои добро на анкетите.

Орбан додаде дека Комисијата стана „политичко оружје“ наместо да биде неутрална и да се фокусира на заштита на договорите на ЕУ. 

Според Виктор Орбан, ЕУ пред 20 години им ветила на балканските земји европска перспектива и „според унгарското претседателство, би било време да се исполни ветувањето“. Како и за време на вчерашната прес-конференција, околу проширувањето Орбан поименично ја спомена само Србија, велејќи дека „Балканот не може да се стабилизира без Србија да влезе во ЕУ“.

Тој не го спомена сопствениот предлог за посредништво меѓу Скопје и Софија, но побара Романија и Бугарија конечно да влезат во шенген зоната. Тоа предизвика да добие аплаузи од левицата, додека молчеше десницата.

На крајот од својот говор, Орбан рече дека последователното унгарско претседателство „ќе бара разумни решенија за заедничките проблеми“. Тој додаде дека, покрај ЕУ, Унгарците ќе ги бараат и сопствените соништа, вклучително и „демократијата на демократиите, татковината на Унгарците, Европа каква што може да биде Европа“. Орбан конечно го заврши својот говор со парафразата на Трамп, велејќи: „Да ја направиме Европа повторно голема!“

Фон дер Лајен се осврна и на други прашања што ги имаше со унгарскиот премиер.

За конкурентноста, темата каде Фон дер Лајен и Орбан се согласуваат дека на ЕУ ѝ требаат големи инвестиции, претседателката на Комисијата тврди дека, и покрај напорите на ЕУ за зајакнување на единствениот пазар, постои „една влада која оди во сосема спротивна насока, оддалечувајќи се од единствен пазар“. Не треба многу да се нагаѓа на кого се однесуваше.

„Како може една влада да привлече повеќе европски инвестиции ако во исто време ги дискриминира европските компании, со тоа што ги оданочува повеќе од другите?“ додаде таа.

Фон дер Лајен го заокружи својот напад врз Орбан со обраќање кон миграцијата, политичка жешка тема и долгогодишна разговорна точка на унгарскиот премиер, кој еден ден претходно на прес-конференција тврдеше дека неговата земја е една од малкуте кои се борат да ја задржат мигранти без документи надвор од Европската унија.

„Ги слушнав вашите зборови“, продолжи Фон дер Лајен, „Рековте дека Унгарија ги штити границите и дека криминалците се затворени во Унгарија. Како тоа се вклопува со фактот дека властите минатата година ослободија од затвор трговци со луѓе пред да ја отслужат казната?“

Таа ја искористи можноста дополнително да ја критикува неодамнешната одлука на Унгарија да дозволи кинеската полиција да патролира во земјата, како и олеснувањето на визите за руските државјани летово, што таа го нарече „безбедносен ризик“ за сите земји на ЕУ.

„Ова не е одбрана на суверенитетот на Европа, ова е задна врата за странско мешање“, рече фон дер Лајен.

Но, Фон дер Лајен ги ублажи нејзините удари завршувајќи го својот говор со апел до унгарскиот народ. „Ние сме едно семејство. Вашата приказна е наша приказна. Вашата иднина е нашата иднина. Десет милиони Унгарци се 10 милиони добри причини да продолжиме да ја обликуваме нашата иднина заедно“.

Урсула фон дер Лајен доби стоечки овации за обраќањето, додека групата Патриоти за Европа, во која е и партијата Фидес на Орбан, остана нема.

Манфред Вебер, претседателот на Европската народна партија, рече дека за време на говорот Орбан зборувал за секакви работи, го спомнал на пример земјоделството, но „не ја спомнал Украина во ниту една реченица“.

„Како поранешен борец за слобода, ја игнорирате желбата на Украинците да живеат не само во мир, туку и во слобода. Не можам да разбера дека тој стои на на страната на агресорот.

Вебер за ова му кажа на Орбан. Според претседателот на Народната партија, единството на Европа бара европска солидарност, но Унгарија е изоставена од ова. Вебер зборуваше и за реченицата на Балаш Орбан во која политичкиот директор на владата рече дека Унгарија нема да го направи тоа што го направи Украина кога Русија ќе ја нападне.

Гневот е лош советник, му одговори Орбан на Манфред Вебер. Според него, Вебер му е лут бидејќи не го поддржувал кога сакал да биде претседател на Европската комисија. Според Орбан, Вебер рекол дека не сака да стане претседател со гласовите на Унгарците, па не станал претседател, поради тоа не седи на местото на Фон дер Лајен и затоа му е лут, рече Орбан. (Според агенциите)