ЕЦБ речиси сигурно ги намалува каматните стапки. Еве што може да се случи потоа

Европската централна банка речиси сигурно ќе ја намали својата клучна каматна стапка во четврток.

Според податоците од LSEG, пазарите последен пат предвидоа 99% веројатност за намалување од 25 базични поени. Ова би ја намалило каматата за депозити на 2% – половина од нивото од средината на 2023 година, кога беше 4%.

Сепак, Европа се соочува со многу неизвесна економска перспектива, што го поставува прашањето што би можела да направи ЕЦБ по четврток.

Инфлацијата сега повторно се движи околу целта на централната банка од 2%, а прелиминарните податоци од вторник покажуваат дека потрошувачките цени во еврозоната се зголемиле за само 1,9% во мај. Во меѓувреме, економскиот раст останува слаб: бруто домашниот производ во еврозоната пораснал за 0,3% во првиот квартал од 2025 година, според најновата проценка.

Блокот се соочува со многу непознати, и домашни и странски. Тука спаѓаат царинската агенда на американскиот претседател Доналд Трамп – која многумина ја сметаат за негативна за економскиот раст – и можните контрамерки од Европската Унија, како и прашањето како ќе се одвиваат големите планови за вооружување на ЕУ и големиот фискален пресврт на Германија.

Што велат аналитичарите за следните чекори

Аналитичарите и економистите очекуваат дополнителни намалувања на каматните стапки од страна на ЕЦБ подоцна во годината, но не сметаат дека банката ќе даде јасен сигнал за насоката во која би можеле да се движат стапките.

Податоците за инфлацијата објавени во вторник ги зголемија шансите дека, по оваа недела, следното намалување би можело да дојде веќе во јули, рече Џек Ален-Рејнолдс, заменик-главен економист за еврозоната.

Други зазедоа повнимателен став, а економистите на Барклис во белешка од минатата недела сугерираа дека намалувањата се на хоризонтот, но нема да бидат спроведени брзо.

„Веруваме дека ЕЦБ ќе остане нејасна во својата политика и ќе продолжи да има пристап од состанок до состанок за да ја одржи флексибилноста и опциите во прилагодувањето на мерките“, рекоа тие.

Тие, исто така, очекуваат понатамошни намалувања, прогнозирајќи уште две намалувања од по 25 базични поени во септември и декември – што значи дека ЕЦБ ќе ги задржи стапките непроменети во текот на летото.

Во извештајот на BofA Global Research објавен претходно оваа недела се вели дека ЕЦБ сега „не остава причина да не падне под 2%“, потврдувајќи ја веројатноста за понатамошни намалувања.

Сепак, во извештајот се додава дека е малку веројатно ЕЦБ однапред да даде каква било индикација за тоа колку ниски би можеле да бидат стапките.

„Очекуваме дека ќе има одредено признание дека постои можност за намалување на стапките под 2%, но дека нема да се даде никаков експлицитен сигнал. Неизвесноста околу тарифите ќе му даде на Управниот совет доволно простор да не се обврзе на понатамошни намалувања“, се наведува во извештајот.

Исто така, од клучно значење е што ЕЦБ ќе ги објави своите најнови проекции оваа недела, кои ќе покажат очекувања за инфлација и економски раст. Ова доаѓа по најновиот извештај на Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД), кој предвидува раст од 1% и инфлација од 2,2% во Еврозоната оваа година.

Како намалувањето на каматните стапки би можело да влијае врз потрошувачите

За потрошувачите, дополнителните намалувања на каматните стапки на ЕЦБ главно би се одразиле на каматните стапки за кредитирање и штедење.

Како точно ќе се одрази тоа зависи од видот на производот што го поседуваат потрошувачите и рокот за кој се фиксни стапките, изјави за CNBC Бас ван Гефен, виш макроекономски стратег во RaboResearch.

На пример, рече тој, 10-годишната хипотека со фиксна каматна стапка и тековната сметка ќе бидат засегнати на различни начини.

„Каматната стапка на краткорочните депозити обично ја следи доста внимателно депозитната стапка на ЕЦБ“, рече тој.

„Една недела по состанокот на ЕЦБ, новата политика стапува на сила. Значи, ако ЕЦБ ја намали депозитната стапка во четврток, банките ќе добијат 0,25% пониска камата на депозитите што ги имаат кај централната банка. Ова би можело да ги наведе да ја намалат каматата што ја нудат и на штедните сметки“, објасни ван Гефен.

Производите со фиксна камата имаат посложен однос со каматните стапки на централните банки, рече тој, бидејќи тие се поставени не само врз основа на тековната стапка – која често се менува – туку и врз основа на очекувањата за иднината.

„Пазарот долго време очекуваше ЕЦБ да ги намали стапките оваа недела. Значи, тоа веќе е вклучено во долгорочните каматни стапки до одреден степен. Тоа исто така значи дека тие долгорочни стапки не мора нужно да се променат по оваа недела“, рече ван Гефен. (Извор: Си-Ен-Би-Си)