28 ноември во историјата – Фернандо Магелан стигна до Пацификот


 

По пловењето низ опасните теснеци под Јужна Америка кои сега го носат неговото име, португалскиот морепловец Фернандо Магелан влегува во Тихиот Океан со три брода, станувајќи првиот европски истражувач кој стигнал до Пацификот од Атлантикот.

На 20 септември 1519 година, Магелан отплови од Шпанија во обид да најде западен поморски пат до богатите Спајс Острови во Индонезија. Со команда на пет бродови и 270 луѓе, Магелан отплови до Западна Африка, а потоа во Бразил, каде што на јужноамериканскиот брег бараше теснец што ќе го однесе до Пацификот. Тој го пребара Рио де ла Плата, голема делта јужно од Бразил, за пат низ неа; откако тоа беше неуспешно продолжи на југ по брегот на Патагонија. На крајот на март 1520 година, експедицијата постави зимски центри во Порт Сент Хулијан. На Велигден на полноќ, шпанските капетани се побунија против нивниот португалски капетан, но Магелан го задуши револтот, погубувајќи еден од капетаните и оставајќи друг на брегот кога неговиот брод го напуштил Сент Хулијан во август.

На 21 октомври, тој конечно го откри теснецот што го бараше. Магелановиот теснец, како што стана познат, се наоѓа во близина на врвот на Јужна Америка, што ги дели Огнената Земја (Tierra del Fuego) и континенталното копно. Само три брода влегоа во преминот; еден имаше бродолом, а друг беше напуштен. Беа потребни 38 дена да се плови низ опасниот теснец, а кога на другиот крај се виде океанот, Магелан плачеше од радост. Неговата флота го премина океанот кон запад за 99 дена, поминувајќи низ водите толку чудно мирни што океанот го доби името „Пацифик“, од латинскиот збор pacificus, што значи „мирен“. На крајот, луѓето останаа без храна и ги џвакаа кожните делови од опремата за да се одржат во живот. На 6 март 1521 година, експедицијата доплови на островот Гуам.

Десет дена подоцна, тие го фрлија сидрото на филипинскиот остров Себу – тие беа само околу 400 милји од островите Спајс. Магелан се сретнал со поглаварот на Себу, кој откако го прифатил христијанството ги убедил Европејците да му помогнат во освојувањето на ривалското племе на соседниот остров Мактан. Во борбите на 27 април, Магелан беше погоден од отровна стрела и оставен да умре од неговите другари што се повлекуваа.

По смртта на Магелан, преживеаните, во два брода, отпловиле кон Молукчките Острови и ги натовариле со зачини. Еден брод се обидел, неуспешно, да се врати преку Пацификот. Другиот брод, „Виторија“, продолжил на запад под команда на баскискиот морепловец Хуан Себастијан де Елкано. Бродот пловел преку Индискиот Океан, го обиколил ‘Ртот Добра Надеж и пристигнал во шпанското пристаниште Санлукар де Барамеда на 6 септември 1522 година, со што станал првиот брод што ја обиколил земјината топка.