18 ноември во историјата – Масовното самоубиство во Џонстаун, Гвајана


 

На 18 ноември 1978 година, основачот на Храмот на народот, Џим Џонс, води стотици свои следбеници во масовно убиство-самоубиство во нивната земјоделска комуна во оддалечен дел од јужноамериканската држава Гвајана. Многу од следбениците на Џонс доброволно проголтале отров, додека други биле принудени да го сторат тоа со закана со пиштол. Конечниот број на умренитево Џонстаун тој ден беше 909; третина од од нив беа деца.

Џим Џонс беше харизматичен црковник кој го основал Храмот на народот, христијанска секта, во Индијанаполис во 1950-тите. Тој проповедаше против расизмот, а неговото интегрирано собрание привлече многу Афроамериканци. Во 1965 година, тој ја пресели групата во Северна Калифорнија, населувајќи се во Укија, а по 1971 година во Сан Франциско. Во 1970-тите, неговата црква беше обвинета од медиумите за финансиска измама, физичко малтретирање на нејзините членови и малтретирање на деца. Како одговор на зголемените критики, сè попараноичниот Џонс го покани своето собрание да се пресели со него во Гвајана, каде што вети дека ќе изградат социјалистичка утопија. Три години претходно, мала група негови следбеници отпатува во малата држава за да го подигне она што ќе стане Џонстоун во дел од џунглата.

Џонстаун не се покажа како рајот што го вети нивниот водач. Членовите на храмот работеа долги денови на полињата и беа подложени на строги казни ако го доведуваа во прашање авторитетот на Џонс. Нивните пасоши беа одземени, нивните писма дома беа цензурирани и членовите беа охрабрени да се информираат еден за друг и принудени да присуствуваат на долги состаноци доцна во ноќта. Џонс, тогаш во опаѓање на менталното здравје и зависник од дрога, беше убеден дека американската влада и другите работат да го уништат. Тој бараше од членовите на храмот да учествуваат во лажни вежби за самоубиство среде ноќ.

Во 1978 година, група поранешни членови на Храмот и загрижени роднини на сегашните членови го убедија американскиот конгресмен Лео Рајан, демократ од Калифорнија, да отпатува во Џонстаун и да ја истражи населбата. На 17 ноември 1978 година, Рајан пристигна во Џонстаун со група новинари и други набљудувачи. На почетокот посетата помина добро, но следниот ден, додека делегацијата на Рајан требаше да замине, неколку жители на Џоунстаун ѝ пријдоа на групата и ги замолија да им обезбедат излез од Гвајана. Џонс стана вознемирен поради пребегнувањето на неговите следбеници, а еден од аѓутантите на Џонс го нападна Рајан со нож. Конгресменот побегна од инцидентот неповреден, но Џонс потоа нареди на Рајан и неговите придружници да им биде наместена заседа и да бидат убиени на авионската писта додека се обидувале да заминат. Конгресменот и уште четворица беа убиени додека се качуваа на нивните чартер авиони.

Во Џонстаун Џонс им заповеда на сите да се соберат во главниот павилјон и да го извршат она што тој го нарече „револуционерен чин“. Најмладите членови на Храмот на народот беа првите што умреа, бидејќи родителите и медицинските сестри користеа шприцеви за да испуштат моќна мешавина од цијанид, седативи и овошен сок во прав во грлото на децата. Возрасните потоа се наредија за да ја испијат мешавината со отров, додека вооружените чувари го опколија павилјонот.

Кога официјалните лица од Гвајана пристигнале во комплексот Џонстаун следниот ден, најдоа тепих со стотици тела. Многу луѓе загинаа со рацете еден околу друг. Неколку жители успеале да побегнат во џунглата додека се случваа самоубиствата, додека уште најмалку десетици членови на Храмот на народот, вклучително и неколку синови на Џонс, преживеаја бидејќи во тоа време беа во друг дел на Гвајана.