Сигурно не Борис? Главните кандидати за нов британски премиер

Шепoтете, но Борис Џонсон може да биде на патеката за враќање.

Силно се шпекулира дека соборениот поранешен лидер на конзервативците размислува за враќање во Даунинг стрит 10 – помалку од два месеци откако замина за да ѝ направи пат на Лиз Трас.

Премиерството на Трас пропадна со спектакуларна брзина за 45 дена, а нејзиното драматично заминување го отвора патот за молскавичен натпревар за лидерство.

Премиерот во заминување рече дека нов лидер ќе биде избран во рок од една недела, а новите правила значително ќе го стеснат полето на потенцијалните кандидати во споредба со преполната група во текот на летото.

Претендентите се боксуваат во сенка за позицијата откако стана јасно дека Трас ќе се мачи да остане на функцијата, иако еден од потенцијалните кандидати, набрзина назначениот главен министер за финансии на Трас, Џереми Хант, веќе ја отфрли можноста да се кандидира. Еве го водичот на „Политико“за тоа кој е во кадарот.

Борис Џонсон

На колоритниот „брегзитер“ му треба малку вовед. Во она што би било неверојатен пресврт во долготрајната психодрама на ториевците, повеќе британски весници, вклучително и „Тајмс“, известуваат дека Џонсон планира да ја фрли својата капа (назад) во рингот.

Џонсон – кој ги предводеше ториевците до извонредна изборна победа во 2019 година, но беше силно критикуван за неговото справување со серија скандали – одржува голема поддршка од ториевците меѓу пратениците и членовите на теренот. Поранешниот министер во кабинетот и главен навивач Надин Дорис испука истрел за неговото враќање, додека колегата од ториевците, Пол Бристоу, за Скај њуз во четвртокот изјави дека пораката од неговите избирачи била јасна: „Вратете го Борис назад“.

Нема ништо што може да го спречи враќањето на Даунинг стрит на поранешен премиер, но враќањето може да биде ограничено со новите правила. На кандидатите ќе им биде потребна поддршка од најмалку 100 колеги пратеници за да напредуваат, а ако тројца кандидати го постигнат тоа, ќе има уште еден круг на гласање од пратениците пред да се отвори за околу 180.000 членови на партијата.

Одбраната на Џонсон беше крвава, со големи министерски оставки, а повеќе од четворица од 10 негови пратеници изјавија дека немаат доверба во неговото раководство за време на гласањето во јуни, па не очекувајте лесно возење за да стигнете до последното гласање.

И поранешниот премиер моментално го живее својот најдобар живот – држи профитабилни говори во странство и летува на Карибите со сопругата и семејството. Засега јавно молчи дали ќе се вклучи.

Риши Сунак

Слабашниот поранешен министер за финансии што зборува лесно е раниот фаворит кај обложувалниците, кои сметаат дека овојпат може да ја зграпчи главната работа – откако пред само неколку недели беше силно победен од Трас.

Додека Сунак беше најдобриот избор на пратениците од ториевците, членовите на партијата се определија за Трас наместо Сунак со 57 наспроти 43 отсто во последното гласање. Трас не му понуди ниту работа во нејзиниот кабинет.

Додека пазарните превирања ја зафатија владата на Трас, Сунак го одржа својот совет, држејќи се настрана од неуредната годишна конференција на партијата во Бирмингем. Но, тој даде претпазливи предупредувања за време на лидерската трка за економскиот хаос што може да го предизвика нејзината агенда за намалување на даноците финансирани од долгови и неговото искуство во семоќното министерство за финансии може да му дозволи да му понуди стабилна рака.

Сепак, Сунак останува контроверзен со членовите на ториевците. Тој спектакуларно се откажа од функцијата министер на Џонсон, во потег што помогна да се стави крај на таа премиерска функција. Пратениците и активистите лојални на Џонсон брзо го обвинија Сунак дека ги става своите амбиции пред државата.

Додека тој стана познат за време на пандемијата Ковид-19 со храбри економски интервенции за да се обиде да го избегне економскиот хаос, јавната популарност на Сунак наиде на удар поради расправијата околу даночните работи на неговата сопруга.

Пени Мордонт

Актуелниот лидер на Долниот дом не успеа да стигне до фазата за членство во летната трка за лидери, и покрај тоа што се појави како ран фаворит. Но, оттогаш таа не си направи голема штета.

Мордонт – поранешен секретар за одбрана, познат по чистото говорење – беше наградена со место на масата на кабинетот на Трас, играјќи клучна церемонијална улога во искачувањето на кралот Чарлс III на тронот.

Во демонстрација на моќ, таа предизвика возбуда на годишната конференција на конзервативците, отворено вршејќи притисок врз Трас да ги зголеми трошоците за социјално осигурување на подарежлив начин – и означувајќи ги комуникациите на партијата како „срање“.

Мордонт неодамна застана зад Трас, откако премиерката го отфрли барањето да ги објасни огромните економски пресврти на нејзината влада во Долниот дом. Таа остро изјави дека Трас „не е под маса“, предизвикувајќи смеа кај пратениците.

За време на последниот натпревар за лидерство, Мордонт привлече поддршка главно од центристичката група пратеници од ториевците „Една нација“. Покрај Сунак, некои пратеници ја предлагаа за потенцијален „кандидат за единство“.

Бен Валас

Репутацијата на Валас се искачи како сигурен британски секретар за одбрана во време на глобална криза и војна во Украина. Неговата улога, која вклучува многу патувања во странство, во голема мера го изолира од хаотичните случувања во Вестминстер, и тој не си направилникаква штета со тоа што цврсто стои на ветувањето за ториевците за зголемување на трошоците за одбрана.

Валас одби да се кандидира минатиот пат, но неговото име се споменува меѓу оние кои би можеле да бидат фаворизирани да ја преземат функцијата кандидат за единство на ториевците.

Тој е исто така популарна личност меѓу неговите сопартијци и членовите на ториевците. На најновата „лига табела“ за рејтингот на задоволството на кабинетот меѓу членовите – објавена од страна на веб-страницата на Conservative Home – Валас удобно седеше на врвот на купот.

Досега беше срамежлив за своите амбиции, инсистирајќи на тоа дека сака да остане на функцијата секретар за одбрана (тој беше еден од ретките преживеани во расчистувањето по Џонсон) и ги прекори колегите за, како што ги нарече „игри со политички салони“.

Валас е единствената личност на оваа листа која гласаше за останување во ЕУ на референдумот за „Брегзит“ во 2016 година, одлука што може повторно да го прогонува.

Суела Бравермен

Десничарката, голем „брегзитер“ – која експлозивно ја напушти владата во вторникот – сè уште ја посакува главната работа.

Бравермен беше отпуштена од Трас од функцијата министер за внатрешни работи во средата, само еден ден пред премиерката да го објави своето заминување.

Во своето писмо за оставка, Бравермен обвини за помало нарушување на безбедноста, но и во писмена форма дека „бизнисот на владата се потпира на луѓето кои ја прифаќаат одговорноста за своите грешки“, таа јасно ги истакна нејзините разлики со Трас.

Браверман ги направи сите вистински звуци кога станува збор за угодување на десницата во Конзервативната партија, а ги отуѓи центристите во процесот. Само оваа недела таа ги оттурна „оние што читаат ‘Гардијан’, кои јадат тофу“, а тврдоглавиот став за миграцијата се сметаше како помош да се стави кочница на посакуваниот трговски договор на Обединетото Кралство со Индија.

Поранешен претседавач со Европската истражувачка група на ториевците за тврдиот „Брегзит“, Бравермен можеше да се потпре на нивната поддршка кога се кандидираше за лидерство летото. Таа се откажа од трката откако не успеа да добие поддршка од доволно пратеници и ја поддржа Трас.

Иако таа може да биде убедувана да не се вклучи поради чувството на партиско единство, ако има кандидат од десницата, не исклучувајте ја.

Кеми Баденок

Трговскиот секретар е уште еден висок ториевец кој ја зголеми својата репутација за време на лидерскиот натпревар.

Нејзините социјално-конзервативни позиции ја издигнаа од релативна нејасност за да стане една од водечките помлади ѕвезди на партијата до крајот на натпреварот, додека, исто така, заработи пофалба како сериозен мислител на политиката од партиските великани и поранешниот министер во кабинетот Мајкл Гоув.

Иако на крајот Баденок го освои далечното четврто место во гласањето меѓу пратениците, таа ги освои обожувачите од десното крило на партијата поради оградувањето против таканаречената „разбудена“ култура. Таа остро се спротивставува на родово неутралните тоалети во јавните згради и, како трговски секретар, тврди дека Велика Британија не треба да оди наоколу и да се извинува за своето минато.

Широко замислена како веројатен иден лидер, Баденок, како Браверман, може да биде убедувана да не пречи заради единството на партијата, но дефинитивно на неа треба да се гледа. (Политико)