Што се случува со облеката на ѕвездите по моментот на слава?

Секој пат кога некоја славна личност позира на црвен килим, трепкаат безброј камери, засекогаш овековечувајќи ја нивната облека, зачувувајќи ги стотиците, па дури и илјадниците часови што се потребни за создавање.

Златните глобуси во неделата вечерта не беа ништо поразлични, со Зендаја што го канализираше стариот холивудски гламур во шафран боја фустан на Луј Витон, Анџелина Џоли облечена во блескав фустан од Меквин со синџир од кристали и Тилда Свинтон облечена во извезена Шанел јакна по нарачка.

На интернет, ваквите облеки на црвениот тепих имаат долг задгробен живот бидејќи се споделуваат низ социјалните мрежи, расчленети и од инфлуенсери и од новинари. Но, вистинската судбина на самата облека е помалку објавена. Што се случува со нив по нивниот момент на слава – каде одат и кога ќе се видат повторно?

Задгробниот живот на облеката може да има многу различни форми – некои се чуваат во складиште, некои се изложени на изложби, некои се пробиваат на отворен пазар и се продаваат на аукција, а некои ги купуваат познатите личности што ги носат. Повремено, некои дури и не ја преживуваат ноќта.

„Во текот на изминатите две децении, облеката што ја носат познатите на настаните на црвениот тепих привлекуваат се повеќе внимание, а со тоа и значење“, рече Луси Бишоп, специјалист за чанти и мода во аукциската куќа Сотби.

Таа го посочува извезениот фустан на Диор, дизајниран од Џон Галијано и кој го носеше Никол Кидман на Оскарите во 1997 година, како една од најраните пресвртни точки што ја „променија траекторијата на облекувањето на црвениот тепих“, сигнализирајќи го почетокот на модните куќи кои стануваат „многу јавно партнери со славна личност за црвениот тепих“.

„Порано, тоа не беше толку формално партнерство“, изјави таа за Си-Ен-Ен.

Toa не воведе во ера во која тимови од стилисти и дизајнери се вклучени во креирањето и реализацијата на изгледот на црвениот тепих, особено за настаните од највисокиот профил како Мет Гала и Оскарите. Како такви, стимулациите за зачувување на огромната работа потребна за да се создадат овие изгледи се многу поголеми.

„Оние денови на тоалета која беше спакувана и заборавена многу години и повторно откриена, за жал поминаа“, додаде Бишоп. „Сега, често кога се носи тоалета на црвениот тепих, обично се поставува план за тоа каде ќе заврши тој фустан“.

Најчесто модните куќи се одговорни за овој план, бидејќи тие често ги поседуваат облеките на црвениот тепих што ги дизајнирале, иако неколку познати личности добиваат специфични тоалети за себе.

Ким Кардашијан изјави за Vogue во мај дека ги „зачувала“ сите нејзини парчиња облека за Мет Гала во нејзината гардероба, освен легендарниот фустан на Мерлин Монро што го носеше пред две години пред да го врати на Рипли, верувале или не!, кој го позајмил на неа за гала настанот. Слично на тоа, Зендаја ја купи црната тафта од 1996 година од Живанши од Галијано што ја носеше на минатогодишната Мет Гала, рече нејзиниот стилист во интервју.

Зачувување на тоалетите

„Првото нешто што се случува со облеката на црвениот тепих по некој настан е процес на чистење, рече Сара Скатуро, главен конзерватор во Музејот на уметност во Кливленд. Лицето што ја носи облеката „може да има на лосиони за тело, масла, парфеми, шминка, па дури и ако не го видите тоа веднаш… со текот на времето, овие материјали и дамки всушност можат да почнат да оксидираат и ќе почнат да ја менуваат бојата на ткаенината, а можеби дури и текстурата“, изјави таа за CNN.

Обично тој процес вклучува хемиско чистење, но понекогаш може да вклучи влажно чистење или едноставно чистење со правосмукалка и четкање на облеката, ако сè друго е невозможно, додаде Скатуро.

Откако ќе се исчистат алиштата, тие речиси секогаш завршуваат во специјализирано складиште – како што е архивата на модната куќа или приватна, како онаа на Џули Ен Клаус, основач на The Wardrobe, студио за архивирање и складирање.

Облеките остануваат овде со години, прецизно одржувани и сочувани, оставајќи ги само ако се одберат за изложби или пак да се носат – сè почеста практика со подемот на винтиџ модата на црвениот тепих.

Клаус и нејзиниот тим внимателно размислуваат како најдобро да ги зачуваат околу 100.000 парчиња во нивното чување – од слабите нивоа на светлина и контролираните нивоа на температура и влажност, до специфичниот начин на чување на облеката.

Тоа е навистина основа од случај до случај за тоа како секој посебен предмет е монтиран или складиран“, рече таа. „Значи, некои работи висат, некои се кутии, а некои треба да се монтираат, што значи дека се облечени, како форма на фустан, бидејќи овие работи се дизајнирани да се носат. Тие навистина не се дизајнирани да висат или да лежат рамно“.

Некои заминуваат на одредено време ако бидат избрани за изложби, како минатата година кога британската палата Кенсингтон беше домаќин на изложбата „Crown to Couture“.

Се одликуваше со неколку иконски изгледи, вклучувајќи го и фустанот од тул на Оскар де ла Рента инспириран од Мерлин Монро што го носеше Били Ајлиш на Мет Галата во 2021 г., извонредната облека „Бог на сонцето“ што го носеше Били Портер на Мет Гала во 2019 година, обемниот фустан на Ријана од Баленсијага од 2021 година и блескавиот златен фустан на Питер Дандас што Бијонсе го носеше за Греми 2017 година.

На овој начин, овие облеки стануваат како уметнички дела, нивната изработка е зачувана и восхитувана од далечина, веќе не облека, туку експонати и артефакти кои ќе ги проучува некој иден историчар.

Добивањето облека на овие изложби е и нејзина застрашувачка задача. Клаус се присети дека неодамна му помогнал на клиентот да превезе облека за турнеја кои биле „како овие тридимензионални, огромни нешта, но фини мониста, тешки кристали на навистина нежна, растеглива ткаенина од тул“.

„Бев како: „Момци, не можеме да ги ставиме овие во кутија…“, рече таа. „Им требаат прилагодени држачи за да можат стабилно да летаат на меѓународно ниво, а потоа треба да имаат гајба изградена околу неа. Ги гледате овие гајби и тие се огромни, понекогаш се високи како седум метри за фустан“.

Неочекувано откритие

Пред облекувањето на црвениот тепих да стане толку важно за модните куќи од 1990-тите наваму, повообичаено беше тоалетата да ја чува личноста што ја носеше, која понекогаш ја даваше или продаваше на отворен пазар, рече Бишоп.

Таков е случајот со  Елизабет Тејлор која ја подари тоалетата на Диор што ја носеше на Оскарите и наместо да заврши во архивата на Диор, фустанот беше пронајден спакуван во куфер што и припаѓа на нејзината пријателка и поранешна вработена Ен Санз. Подоцна достигна цена од 200.000 долари на аукција, според аукциската куќа Кери Тејлор.

Дури и денес, тоалетите повремено се наоѓаат на отворениот пазар, понекогаш по неконвенционални рути.

По доделувањето на Златните глобуси во 2019 година, Лејди Гага, наводно, ја оставила својата тоалета во хотелскатасоба, каде што подоцна ја подигнала домашна помошничка која ја предала на изгубените и пронајдените во хотелот Беверли Хилтон.

Фустанот за висока мода на „Валентино“ помина со месеци таму пред домашната помошничка да рече дека хотелот „ми ја подари“ и ја понуди на аукција, иако не е јасно дали продажбата на крајот продолжила.

Потоа, тука е облеката што не ја преживува ни ноќта. За нејзиниот влез на Мет Гала минатата година, пејачката Тајла облече прилагоден фустан од Balmain, обвиткан со три нијанси на песок измешани со микрокристални нитни за дополнителна длабочина, и се покажа како еден од највпечатливите и најиновативните изгледи на вечерта.

Но, подоцна истата вечер по настанот на црвениот тепих, дизајнерот Оливие Рустинг го исекол долгото здолниште со ножици, дозволувајќи и на Тајла да оди откако и биле потребни четворица мажи да ја однесат по скалите на музејот. Како и песокот на времето што го претставуваше, така и фустанот го помина својот тек. (Си-ен-ен)