Што доколку премиерот Заев поднесе оставка до Собранието?

Оставката на премиерот Зоран Заев повлекува оставка на целата Влада што треба да биде констатирана од Собранието, но останува да ја врши должноста до изборот на новиот владин состав.

Во член 93 од Уставот се наведува дека „оставката на претседателот на Владата, неговата смрт или трајната спреченост да ја врши функцијата, повлекуваат оставка на Владата. На Владата и престанува мандатот кога Собранието се распушта. Владата на која и е изгласана недоверба, која поднела оставка или на која мандатот и престанал поради распуштање на Собранието, останува на должност до изборот на нова Влада“.

Според член 219 од Деловникот на Собранието „оставката на Владата или на претседателот на Владата, се поднесува до претседателот на Собранието во писмена форма и може да се образложи… Оставката на Владата или на претседателот на Владата, претседателот на Собранието веднаш ја доставува до пратениците и до претседателот на Републиката“.

Во член 220 понатаму се вели дека „Собранието на првата наредна седница, без претрес, констатира дека на претседателот на Владата, на Владата или на член на Владата, мандатот им престанува на денот на одржувањето на седницата“.

Претседателот на државата во рамките на уставниот рок од десет дена по извршени консултации треба да го додели мандатот за состав на Влада на партијата или партиите кои што имаат мнозинство во Собранието.

Од кабинетот на претседателот Пендаровски информираа дека тој како и досега во своите постапки ќе се води согласно установеното толкување на уставната норма во праксата во изминатите три децении.

Мандаторот во рок од 20 дена од денот на доверувањето на мандатот, на Собранието му поднесува програма и го предлага составот на Владата. Владата, на предлог на мандаторот и врз основа на програмата, ја избира Собранието со мнозинство гласови од вкупниот број пратеници. 

Прашање за доверба на Владата можат да постават најмалку 20 пратеници, а гласањето за доверба на Владата се врши по истекот на три дена од поставувањето на прашањето за доверба, се предвидува во Уставот на Република Северна Македонија. Одлуката за изгласување недоверба на Владата се донесува со мнозинство гласови од вкупниот број пратеници. Ако на Владата и е изгласана недоверба, Владата е должна да поднесе оставка, предвидува Уставот.

Во истиот член 92 се наведува и дека повторно прашање за доверба на Владата не може да се постави пред истекот на 90 дена од последното гласање за доверба, освен ако прашањето за доверба го постави мнозинството од вкупниот број пратеници.

Сумирано кажано, и во случај Заев да поднесе оставка или, пак, да му биде изгласана недоверба, разврската би била слична: неговата влада би останала на должност до избор на нова влада: политичка, која ќе продолжи да ја предводи извршната власт во земјава, или техничка – до одржување предвремени парламентарни избори. И во двата случаи, „топката“ се префрла кај претседателот на државата, кој треба да го даде мандатот за формирање нова влада.

Во март годинава, Заев ненадејно се појави во парламентот и самиот побара Собранието да ѝ гласа доверба на неговата Влада, како одговор на тогашните тврдења на Мицкоски дека е на чекор до ново парламентарно мнозинство. Тогаш, Собранието, повторно со 62 гласа, ја потврди мнозинската поддршка за владата на СДСМ, ДУИ и на Беса, која на последните парламентарни избори, минатата година, настапуваше во коалиција со социјалдемократите.