Полската влада не сака да ги откаже претседателските избори на 10 мај

Додека епидемијата од корона вирусот се шири, владата сака да ја одржи својата популарност и да го запре паѓањето на економијата

Варшава – Опозициските кандидати за претстојните претседателски избори во Полска се борат како да се одложи гласањето заради пандемијата, но владејачката партија Право и правда (ПиС) не се откажува.

Водечката опозициска кандидатка Малгоржата Кидава-Блонска во неделата ја прекина својата кампања во знак на протест против одбивањето на владата да го одложи гласањето од 10 мај поради кризата со корона вирусот.

„Денес во Полска нема друга задача освен битката со епидемијата и нејзините последици“, рече Кидава-Блонска, од опозициската партија Граѓанска коалиција, во отворено писмо. „Во вакви околности, организирањето претседателски избори би било кривично дело“.

Таа ги повика своите ривали да го направат истиот чекор и рече дека ако изборите не се одложат, тогаш треба да бидат бојкотирани додека актуелниот претседател Анджеј Дуда, поддржан од ПиС, води високо во анкетите на јавното мислење.

Таа ги повика своите ривали да го направат истиот чекор и рече дека ако изборите не се одложат, тогаш треба да бидат бојкотирани – да се постави интернективен напад меѓу кандидатите за опозиција – бидејќи актуелниот претседател Анджеј Дуда, поддржан од ПиС, води високо во анкети.

Другите кандидати за опозиција не се на истата линија. Независниот Шимон Холовниа, кој исто така ја прекина својата кампања и вели дека упорноста на ПиС да се држи до изборниот календар и покрај пандемијата е „лудило“, нагласи во неделата дека бојкотот значи губење на граѓанските права.

Десничарскиот кандидат Кшиштоф Босак го нарече потегот на Кидава-Блонска „глупав“, додека шефот на кампањата на левичарскиот кандидат Роберт Биедрон изјави дека овој чекор го означува нејзиното „политичко пензионирање“.

Полска ќе даде дополнителни препораки за тоа дали да се одржат претседателски избори врз основа на податоците што ќе бидат ставени на располагање на почетокот на април, рече министерот за здравство Лукаш Шумовски во понеделникот.

ПиС има добри политички причини за продолжување со изборите. Дуда е далеку понапред во анкетите на јавното мислење благодарение и на сентименталното чувство за собирање околу знамето во време на кризи и затоа што кандидатите од опозицијата не можат лесно да водат кампања за време на построги мерки за заклучување.

Една нова анкета покажува дека Дуда ја има победата во првиот круг со поддршка од 65 проценти, но одѕивот би бил само 31 отсто. А тој би имал  само 44 проценти ако изборите се одложат. Претходно овој месец, друга анкета му даде поддршка на Дуда од 46,4 проценти.

Партијата инсистира на тоа дека гласањето може да оди напред. Здравствените експерти се загрижени дека одржувањето на гласањето ќе доведе до зголемување на заразата со корона вирусот, како што се случи кога Франција отиде на првиот круг од локалните избори на 15 март.

„Во овој момент, изборите може да се одржат во Полска“, рече Јарослав Качињски, претседател на ПиС и де факто владетел на Полска, на почетокот од овој месец. „Оние кои тврдат поинаку, се насочени од нивните тесни интереси кои во суштина го напаѓаат уставот“.

Полска, која презеде мерки за изолирање на луѓето порано од многу други земји, се чини дека се справува подобро од повеќето членки на ЕУ, но кризата најверојатно ќе се влоши во следните недели.

Во неделата, Полска имаше 22 смртни случаи и 1.862 заразени, но вистинскиот број сигурно е поголем, бидејќи Полска не прави толку тестирања како многу други земји од ЕУ.

И покрај овие грижи, ПиС не попушта.

Во текот на викендот, владата усвои закони насочени кон зачувување на деловните субјекти и вработените од економската катастрофа предизвикана од пандемијата и заклучувањето. Но, во хаотична парламентарна седница, владејачката партија додаде и измени во изборниот законик.

Мерките, со кои се проширува поштенското гласање за оние над 60 години и за лицата под карантин – но не и за Полјаците кои живеат во странство – се насочени кон ублажување на сомневањата за можноста за одржување избори за време на пандемија. Тие, исто така, го олеснуваат гласањето на постарите, кои се најтврдокорните гласали на ПиС.

Михаол Шчерба, пратеник од Граѓанската коалиција, рече дека полскиот закон забранува какви било измени во изборните правила шест месеци пред изборите, но тоа беше отфрлено од пратениците на ПиС.

Законот сега оди во Сенатот кој го контролира опозицијата, кој веројатно ќе ги укине измените во гласањете. Но, секоја борба против изборните правила ризикува да ги одложи мерките за спасување – опасна позиција за опозицијата во време кога економијата е во пад.

Адам Боднар, народниот правобранител на Полска, испрати предупредувачко писмо до до изборната комисија на земјата: „Да се изложат граѓани кои гласаат, како и членовите на изборните комисии, на сериозен ризик по здравјето и животот може да доведе до граѓанска, па дури и кривична одговорност за јавните службеници“.

И покрај притисокот од Качињски, дури и Дуда се чини дека се колеба.

„Ако се случи епидемијата уште да беснее, а ние имаме иста дисциплина и ограничувања како и сега, тогаш мислам дека датумот на претседателските избори не е одржлив“, рече тој за јавната телевизија во текот на викендот. „Сепак, сметам дека овие избори ќе можат мирно да се одржат“.    (Политико)