Полска: Анджеј Дуда стави вето врз медиумскиот закон за да избегне судир со САД

Полскиот претседател Анджеј Дуда интервенираше за да го спречи судирот со Вашингтон во понеделникот ставајќи вето на контроверзниот закон за медиуми кој нашироко се сметаше дека е насочен кон независната телевизија ТВН, во сопственост на американскиот медиумски гигант „Дискавери“.

На 17 декември, полската владејачка партија Право и правда (ПиС) неочекувано избрза со легислатива што би го принудила „Дискавери“ да ја напушти земјата поради обврската радиодифузерите кои работат во Полска мора да бидат во мнозинска сопственост на ентитети од Европската економска област.

Тој избрзан потег ги засили стравувањата за демократско назадување во Варшава, предизвика инстант критики од САД и предизвика улични протести низ целата земја. ТВН е најголемата независна мрежа во земјата и постојано ја лути владата со своето критичко известување.

Веќе затворени во влошениот спор за владеење на правото со Брисел, Дуда инсистираше на тоа дека Полска нема потреба да отвори друг фронт.

„Го делам мислењето на повеќето мои сонародници со кои разговарав дека не ни треба уште едно вознемирувачко прашање [и] не ни требаат повеќе спорови“, рече тој при давањето на своето вето.

Дуда, исто така, предупреди дека арбитражата за правата на ТВН може да доведе до тоа Полска да биде тужена за „милијарди долари“.

Според предложениот закон, „Дискавери“ ќе имаше само шест месеци да го продаде својот контролен удел во ТВН.

„Може да се размисли дали ова е фер за компанијата“, рече Дуда, додавајќи дека ТВН неодамна ја продолжи концесијата за емитување.

САД – клучен сојузник на НАТО – долго време го повикува Дуда да стави вето на предложената легислатива.

Бикс Алиу, вршител на должноста амбасадор на САД во Варшава, на 17 декември рече дека Вашингтон е „екстремно разочаран“ од развојот на настаните и го повика полскиот претседател да го отфрли законот.

„Притисокот има смисла“, напиша на Твитер поранешниот полски премиер и поранешен претседател на Европскиот совет, Доналд Туск, како реакција на одлуката на Дуда.

Законот, предложен од владејачкото мнозинство предводено од партијата ПиС, имаше за цел да ја забрани дури и индиректната контрола на медиумите во Полска од страна на субјекти надвор од ЕЕА. Тоа значеше дека ТВН би била исклучена, иако е во сопственост на компанија во сопственост на „Дискавери“, регистрирана во Холандија.

Телевизијата е жестока критична кон владата и делува како значаен противтежа на јавната мрежа ТВП, која ПиС ја претвори во пропаганден канал.

Владата предводена од ПиС не е ни блиску до мнозинство за да го отфрли ветото на Дуда. За укинување на одлуката на претседателот е потребно мнозинство од три петтини со најмалку половина од 460 присутни пратеници. Со оглед на тоа дека опозицијата би се мобилизирала за потенцијалниот глас, на власта би ѝ требале 276 гласа, но во моментов може да смета само на 228.

Сепак, претседателот сугерираше дека сопственичките структури слични на оние содржани во отфрлениот закон ќе имаат смисла во иднина.

„Ограничувањето на сопственоста во медиумите од страна на ентитети кои не се членки на ЕЕА има смисла, но тие треба да ги опфатат ентитетите кои влегуваат на пазарот, а не оние што веќе работат на него“, рече Дуда.

Од Владата немаше реакција.

Претседателот на ПиС, Јарослав Качињски, кој е најмоќниот полски политичар, се осврна на одлуката на Дуда во интервју за информативниот портал „Интериа“.

„Ние сме загрижени само да ги ставиме работите во ред, а не за каков било напад врз слободните медиуми. Совршено знам дека ТВН ќе остане антивладина“, рече Качињски. (Политико)