Од раскошното отворање до матната Сена и боксерскиот скандал: Кои беа контроверзите во Париз?
Со церемонија на затворање вечерва ќе се означи крајот на 33. Летни олимписки игри, кои се одржаа од 26 јули до 11 август. Игри кои, како и сите други, ќе останат во историјата. Прашањето е како?
Француската престолнина Париз беше избрана да биде домаќин на најголемиот спортски меѓународен настан на 13 септември 2017 година во Лима, Перу, а тоа обезбеди услови за одлично шоу и незаборавни моменти за спортистите и навивачите од целиот свет. Да, имаше шоу и незаборавни моменти, но не можеме лесно да ги заборавиме сите контроверзни моменти на Олимпијадата, кои почнаа со свеченото отворање во петокот, на 26 јули.
Токму церемонијата на отворање на Олимписките игри, традиционално го дава тонот за сè друго што ќе се случи во натпреварувањето, во рок од околу две недели. Но, дури и таа, со сета своја помпа и раскош, генерираше контроверзни коментари, а најдискутираниот беше сегментот кој се сметаше за пародија на „Тајната вечера“. Речиси веднаш, Светиот синод, како и неколку земји, меѓу кои и Русија, го осудија овој конкретен сегмент од отворањето. Секако, имаше и позитивни коментари – меѓу нив и за настапот на канадската пејачка Селин Дион.
И изборот на реката да биде домаќин на некои од пливачките настани – пливачкиот маратон и триатлон – предизвика поделени мислења, откако уште пред почетокот на Игрите се појавија сериозни сомнежи за квалитетот на водата и дали Сена е подготвена да биде домаќин на натпреварите. Дури и влегувањето во нејзините води од страна на министерката за спорт на Франција, Амели-Одеа Кастера, а потоа и на градоначалничката на Париз, Ан Идалго, не ги убеди сите целосно дека Сена е погодна за пливање. Впрочем, натпреварите во неа иако не без перипетии и одложувања, се одвиваа според планот. Сепак, не секој ќе се сеќава на реката со задоволство, откако канадскиот триатлонец Тајлер Мислучак беше забележан како повраќа неколку пати откако ја мина целта. Да, „матната“ Сена предизвика контроверзии, но ништо во споредба со размерите на скандалот што избувна во женскиот бокс.
Учеството на Алжирката Иман Келиф и Ју Тин Лин од Тајван на Олимпијадата во Париз предизвика сеизмички потрес, одземајќи го фокусот од Игрите. Скандалот беше предизвикан од фактот што двете боксерки беа дисквалификувани од Светското првенство во Њу Делхи минатата година поради неуспешни тестови за пол, што е еден од критериумите на Меѓународната боксерска асоцијација (ИБА). ИБА сепак не го организира боксерскиот турнир на Олимписките игри. Меѓународниот олимписки комитет (ИОК) е организатор на натпреварот и е последната инстанца во донесувањето одлуки. МОК, вклучувајќи го и претседателот Томас Бах, ја оправдаа својата одлука да им дозволат на Хелиф и Тин да учествуваат на Олимпијадата, а двете за возврат ја оправдаа „гласаната доверба“ со тоа што стигнаа до последната фаза од нивните категории. Скандалот фрли црна дамка на сликата на Олимписките игри и ги потврди зборовите на новинар од „24 часа“ кој во интервју за БГНЕС вели дека никогаш не бил на похаотична Олимпијада. И ова не е добра оценка за работата на организаторите, кои се чинеше дека постојано се обидуваа да ги поправаат работите надвор од спортот и за кои одлучуваа спортистите.
Олимписките игри, се разбира, не беа без историски моменти и светски рекорди. Новак Ѓоковиќ го освои посакуваното злато во сингл за мажи, додавајќи го единствениот трофеј што му недостасуваше во неговата колекција. Притоа, со триумф над најдобриот тенисер во моментов Карлос Алкараз, по два тајбрејк сета и битка која траеше речиси три часа.
Американката Билес освои три златни медали во Париз и сега има седум од Олимписки игри. Не може, а да не се задржиме на величествениот настап на домашниот пливачки претставник Леон Маршанд, кој заврши со четири златни медали и стана сериозен натпреварувач за Лос Анџелес 2028. Тешко е да се опише достигнувањето на Михаин Лопез, 41-годишниот кубански борач кој стана првиот со пет златни медали од истата дисциплина откако триумфираше во категоријата до 130 килограми и додаде на титулите од Пекинг, Лондон, Рио и Токио. По последниот триумф, Лопез ги остави копачките на душек, потврдувајќи му на целиот свет дека заслужено замина во пензија по големата кариера во која имаше пет светски титули.
Во главниот град на Франција паднаа и светски рекорди, а не титули. Апсолутно импресивен беше Кинезот Пан Жанле, кој беше на врвот на конкуренцијата на 100 метри слободно за мажи со време од 46,40 – четири стотинки подобро од претходното најдоброто на Жан од 46,80, повторно поставено од Жан на Световите во Доха претходно годинава. Зборовите не се доволни за да се опише уште еден светски рекорд на Арман Дуплантис од Шведска во овчарски скок. „Мондо“, како што го нарекуваат скандинавскиот спортист, повторно војуваше со себе откако ја однесе конкуренцијата на друга трка и ја одбрани својата олимписка титула во Токио со чисти 6,25 метри. Доминацијата на Дуплантис во овчарскиот скок е целосна, а доказ за тоа тоа е дека неговиот светски рекорд беше деветта корекција на резултатите во дисциплината – од кои сите девет се на Швеѓанецот.
За одбележување се трите финалиња во колективните спортови на домаќините од Франција – фудбал, кошарка и одбојка. „Петлите“ дојдоа во Шпанија во возбудлив фудбалски спектакл со 3-5 продолженија, веднаш ја освоија одбојкарската титула по 3-0 против Полска и загубија од фаворитите САД во кошаркарското финале.
Олимписките игри не поминаа и без драма и љубопитни моменти во француската престолнина. Атлетиката вечно ќе го памети машкото финале на 100 метри. Спринтот беше многу интригантен, а на крајот со само пет илјадити делови од секундата победата му припадна на Американецот Ноа Лајлс, пред Кишан Томпсон од Јамајка. Фред Керли, третиот на почесното скалило, остана на две стотинки од олимпиското злато. Трката беше неверојатна, а последниот второпласиран, Облик Севилја од Јамајка, заврши со 9,91. Со тоа време, тој ќе станеше олимписки шампион на Игрите во Сеул во 1988 година, кога легендарниот спринтер Карл Луис победи со време од 9,92 секунди. Лајлс потоа заврши трет на 200 метри, по што призна дека трчал со коронавирус, што го оддалечи од финалето на 4х100 метри, каде што победи Канада.
Учеството на 51-годишниот Турчин Јусуф Дикеч во спортското пукање предизвика голем бум на интернет просторот. Со минимална опрема и рака во џеб, Дикеч ги полуде сите со освојување на сребро во дисциплината пукање со воздушен пиштол на 10 метри во мешана екипа. Добитникот на златниот медал на 100 метри грбно, Томас Чеконе од Италија донесе нестандардна одлука. Чеконе се пожали на немањето клима во олимпиското село и си го реши проблемот спиејќи под клупата во паркот. Колешката на Чеконе во базенот, Луана Алонсо од Парагвај, беше исфрлена од олимпиското село поради „неприфатливо однесување“. Алонсо се такмичеше во пливањето делфин.
САД и Кина повторно понудија борба до последното место во пласманот за медали, а последниот ден започна со златно водство за Кинезите. Битката за златен медал меѓу двете нации се одвиваше до последната дисциплина , но Американците успеаја да добијат најмногу признанија во целина.
Бугарија забележа многу силен настап и освои 3 златни, 1 сребрен и 3 бронзени медали за да заврши во првите 30 на ВТА-листата и да ги остави зад себе сите балкански соседи освен Романија. Зад неа се Данска, Полска, Швајцарија, Португалија, Аргентина, Австрија, Мексико, Индија и многу други. (БГНЕС)