Од каде дојдоа милионите на Дубравка Шуица?

Прашањата за семејното богатство и вредностите на ЕУ продолжуваат да се исправаат пред кандидатот на хрватскиот кандидат за Европската комисија, Дубравка Шуица, пред сослушувањата во Европскиот парламент (ЕП) следната недела.

Според нејзината изјава до хрватскиот парламент, 62-годишната поранешна градоначалничка на Дубровник и наставничка во училиште вреди повеќе од пет милиони евра, објави „Индекс“, водечка хрватска веб-страница за вести.

Веб-страницата, како и хрватска невладина организација, неодамна ја прашаа како таа се збогати пред околу 20 години – таа поседува три куќи и два стана во Хрватска, куќа во Босна, јахта и три автомобили. Шуица не ги негираше извештаите.

Дел од богатството потекнува од нејзиниот сопруг, изјави таа за хрватските медиуми на 22 септември. „Мојот сопруг беше капетан на брод 44 години и заработи нешто во текот на својот работен век. Ние наследивме нешто. Сè е јасно и транспарентно. Нема страв од нашиот имот и нема страв дека Хрватска ќе се срами од тоа”, рече таа.

Но таа одби да објави документи што ќе ја потврдат нејзината изјава. Нејзината канцеларија исто така одби да зборува со „ЕУ опсервер“.

Приходот на нејзиниот сопруг, како капетан на брод со повеќе од осумгодишно искуство, би изнесувал околу 32.500 евра годишно со годишен бонус од 956 евра, според веб-страницата на експерти за плати.

Родителите на Шуица, исто така, беа далеку од тоа да бидат милионери, според Илко Ќимиќ, наградуваниот хрватски новинар. Нејзиниот покоен татко порано заработувал за домашни работи во Конавле, мала општина надвор од Дубровник, а нејзината мајка била домаќинка, изјави Ќимиќ за „ЕУ опсервер“.

Хрватскиот даночен орган УСКОК ги истражи разликите помеѓу приходите на Шуица и нејзиниот имот. Но исходот од таа истрага останува мистерија бидејќи информациите се сметаат за „приватни“, истакна Ќимиќ.

И работата на Шуица како градоначалничка на Дубровник во времето кога таа стана толку богата привлече долг список на контроверзии, вклучително и некои спорови со хрватските медиуми.

Нејзината неодамнешна номинација за одбрана на „демократијата“ во ЕУ, ја направи Хрватска горда, изјави минатиот месец премиерот Андреј Пленковиќ, кој е од истата партија, владејачката ХДЗ. Тоа беше „признавање на силата на Хрватска во ЕУ“, рече тој.

Но прашањата за милионите на Шуица, како и за нејзините политички вредности, треба да бидат одговорени кога европратениците ќе одржат јавна расправа со хрватскиот кандидат во Брисел на 3 октомври, според „Гонг“, хрватска продемократска невладина организација.

Нејзиното портфолио на Комисијата има за цел да ги брани вредностите на ЕУ и владеењето на правото. Но во последната улога како европратеник таа двапати гласаше против резолуциите на ЕП за родова еднаквост, истакна „Гонг“. Таа, исто така, се спротивстави на санкциите против Унгарија и Полска поради нивните судски злоупотреби дома.

„Ние сме љубопитни за тоа како таа ја гледа нејзината мисија да го брани владеењето на правото според начинот на кој гласаше за членот 7 за Унгарија“, соопшти „Гонг“ осврнувајќи се на клаузулата од договорот за ЕУ што го регулира процес на санкции. „Исклучително е важно таквиот висок политичар да биде целосно транспарентен“, додаде „Гонг“.

„Кога еден политичар објавува брошура со политичка програма на 70 страници за локални избори во кои објавува 152 лични фотографии, можеме да заклучиме дека тој е многу амбициозна личност. Како Иво Санадер. Ако на некој политичар не му е проблем да ги смени своите гледишта, а лојалноста кон лидерот трае сè додека е силна јавната перцепција за неговата моќ, можеме да заклучиме дека тој ќе оди далеку. Како Гордан Јандроковиќ (претседателот на хрватскиот Сабор – н.з.).

Ако некој политичар има сто корупциски измами и опозицијата не знае за што да го прозива побрзо, тој е подготвен за висока функција. Како Милан Бандиќ (градоначалник на Загреб). Ако некој политичар ги зголеми своите средства барем десет пати додека е на функцијата и институциите не му можат ништо, тој може да лобира за неговиот кандидат за шеф на ХДЗ. Како Милијан Бркиќ (важен член на ХДЗ и пратеник). Ако некој политичар може да ги смести своите роднини на важни позиции во владата, министерството и ХДЗ, нему му е загарантирана вечноста. Како Владимир Шекс (еден од основачите на ХДЗ).

Но, кога ги комбинирате сите овие квалитети на Санадер, Јандроковиќ, Бандиќ, Бркиќ и Шекс во едно лице, тогаш добивате едно име – Дубравка Шуица. Но поранешната градоначалничка на Дубровник, пратеничка, европратеничка и денес потпретседател на Европската комисија има друга карактеристика. Никој не знае што направила специјално во последните дваесет години. Сепак, таа напредува од година во година, како во партиските така и во парламентарните функции. Таа на крајот стигна до функцијата потпретседател на Европската комисија со плата од 25.000 евра, плус бенефиции“, напиша „Индекс“.

Друг кандидат на Европската комисија за одбрана на владеењето на правото во Европа, белгискиот министер Дидие Рејндерс, исто така, може да има полни раце при сослушувањата следната недела. Рејндерс е под истрага на белгиските обвинители за обвиненија за корупција на високо ниво.

И ако едниот или обајцата дојдат преку процесот на проверка на ЕП како нечисти, тоа нема да ѝ помогне на претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, да направи нов почеток.

„На Хрватска ѝ се даде портфолио за демократија, иако состојбата на демократија се влошува“, вели Милан Брглез, словенечки европратеник од социјалдемократската партија, за хрватските медиуми минатиот месец.

Подигнувањето на Шуица на позицијата во ЕУ може да ја оштети довербата во европските институции, предупреди Јадран Барац, предупреди друг политичар на СДП.

„Ако тие (европратениците) се грижат за опстанокот на ЕУ, треба да ја вратат довербата на јавноста и да ги отстранат овие видови политичари од институциите“, рече Бараc за „ЕУ опсервер“.

Шуица поднесе финансиска изјава кога стана пратеник уште во 2013 година. Но декларациите доставени до парламентот на ЕУ се занимаваат само со потенцијален конфликт на интереси со портфолија на луѓето и не даваат исцрпен попис на она што го поседуваат.

И финансискиот ветинг на ЕП, што го прави комисијата за правни работи, беше критикуван за политички игри зад затворени врати.

„Јас сум Французинка и многу сум изненадена од тоа како се работи овде во споредба со Франција. Во Франција, ние мора да дадеме многу повеќе детали [за финансиските интереси], тоа е јавна контрола и тоа е направено од независно тело”, изјави Манон Обри, левичарски француски европратеник, која е член на комитетот, неодамна изјави за „ЕУ опсервер“.

ЕУ мора да „осигури дека тие [комесарите на ЕУ] се сметаат за побели од бели“, со цел да ја придобијат довербата во јавноста, рече Обри и додаде дека одекнува на хрватскиот Барац. (ЕУ опсервер)