Какви се алтернативите на Европа ако Русија не го пушти гасот

Ситуацијата за европските земји е комплицирана, но не и безнедажна. Ќе се зголеми снабдувањето од Норвешка, а ќе се градат нови терминали за течен гас


Кога ќе биде пуштен „Северен тек 1“ знае само Русија

 

Гасоводот „Северен тек 1“, кој транспортира руски гас во Германија, ќе биде подложен на дополнителни работи за поправка, соопшти во петокот „Гаспром“, откажувајќи го на неодредено продолжувањето на испораката на гас што требаше да продолжи во сабота.

Русија го запре „Северен тек“ на 31 август, објаснувајќи дека е предвидено одржување на компресорска станица што ќе трае 72 часа. Претходно, обемот на гасоводот беше намален на 40% од капацитетот во јуни и на 20% во јули.

„Гаспром“ кон крајот на пролетта го прекина снабдувањето со неколку европски земји како Бугарија, Данска, Финска, Холандија и Полска и го намали протокот преку други гасоводи.

Украина, исто така, го комплицираше снабдувањето со тоа што во мај го прекина транзитот низ териториите окупирани од руските единици во Донбас, од каде се снабдуваа Австрија, Италија, Словачка и неколку други земји во Источна Европа.

Соочени со проблемот како да се обезбеди гас пред зимата, а „Гаспром“ е нивниот главен снабдувач, кој обезбедува околу 40% од потребите, европските влади почнаа да бараат алтернативи.

Алтернативните рути кон Европа кои не минуваат низ Украина го вклучуваат гасоводот „Јамал-Европа“, кој минува низ Белорусија и Полска до Германија.

Има капацитет од 33 милијарди кубни метри („Северен тек“ има 167 милијарди кубни метри), што е околу една шестина од извозот на руски гас во Европа. Од почетокот на оваа година, потоците се обратни за да течат на исток меѓу Полска и Германија. Москва воведе санкции за сопственикот на полскиот дел на „Јамал-Европа“.

Останатите добавувачи

Некои земји имаат алтернативни опции за снабдување што може да се споделат онаму каде што е поврзана европската гасоводна мрежа.

Германија, најголемиот европски потрошувач на руски гас, која го суспендираше сертификацијата на новиот руски гасовод „Северен тек 2“ поради војната во Украина, може да увезува гас преку цевководи од Британија, Данска, Норвешка и Холандија.

Норвешка, вториот најголем снабдувач на гас во Европа по Русија, го зголемува производството за да ѝ помогне на ЕУ да ја исполни својата цел да стави крај на зависноста од руските фосилни горива до 2027 година.

Британската „Центрика“ потпиша договор со норвешкиот „Еквинор“ за дополнителни набавки за следните три зими. Британија не се потпира на рускиот гас и може да извезува во Европа преку гасоводи.

Постои можност Јужна Европа да добие азербејџански гас преку Трансјадранскиот гасовод до Италија и Трансанадолскиот гасовод (ТАНАП) преку Турција.

Соединетите Држави соопштија дека можат да испорачаат 15 милијарди кубни метри течен природен гас за ЕУ ​​оваа година.

Но, американските погони за ЛНГ работат со полн капацитет, а експлозијата на главниот терминал за извоз на ЛНГ во Тексас ќе го остави неактивен до крајот на ноември, што ќе создаде дополнителна неизвесност.

Европските терминали за ЛНГ, исто така, имаат ограничен капацитет за дополнителен увоз, иако некои земји велат дека бараат начини за проширување на увозот и складирањето.

Германија е меѓу оние кои сакаат да изградат нови терминали, планирајќи да изгради два за само две години.

Полска, која се потпира на Русија за околу 50 отсто од нејзината потрошувачка на гас, или околу 10 милијарди кубни метри, рече дека може да снабдува гас преку две врски со Германија. Нов гасовод со капацитет еднаков на годишната потрошувачка на Варшава, кој ги поврзува Полска и Норвешка, ќе биде отворен во октомври. Минатата недела беше пуштена во употреба и нова гасна врска меѓу Полска и Словачка – за прв пат ги поврзува гасните системи на двете соседни земји.

Шпанија соопшти дека сака да го оживее проектот за изградба на трета гасна врска преку Пиринеите, но Франција се залага за пловечки терминали за ЛНГ бидејќи тие можат да се направат побрзо и поевтино од нов гасовод.

Другите опции

Неколку земји можат да ги пополнат празнините што ги остава гасот со свртување кон увоз на електрична енергија преку интерконекции од нивните соседи или со зголемување на производството на електрична енергија од нуклеарно гориво, обновливи извори, хидроенергија или јаглен.

Достапноста на нуклеарната енергија се намалува во Белгија, Велика Британија, Франција и Германија, при што централите се соочуваат со прекини како што стареат, се деактивираат или постепено се исклучуваат. Можностите за зголемување на производството на хидроенергија се исто така ограничени од ниските нивоа на реките предизвикани од рекордната суша.

Европа се обидува да премине од јаглен за да ги исполни климатските цели, но некои фабрики за јаглен се повторно вклучени од средината на 2021 година поради порастот на цените на бензинот.

Министрите за енергетика се согласија дека сите земји од ЕУ мора доброволно да ја намалат потрошувачката на енергија за 15% од август до март во споредба со нивната просечна годишна употреба во 2017-2021 година и воведоа цели за задолжително надополнување на складиштето на гас.

Холандија објави дека ќе продолжи со користење на своето гасно поле Гронинген во случај на прекин на руските испораки за да им помогне на своите соседи. Депозитот е замрзнат поради високи сеизмички ризици. (Ројтерс)