Хрватска се изедначи со Унгарија во однос на куповната моќ

БДП по глава на жител, изразен во паритетот на куповната моќ, минатата година во Хрватска изнесуваше 77 отсто од просекот на Европската унија, а претходната година беше на ниво од 76 отсто, според првата проценка на Евростат.

Според овој критериум, Хрватска сега го дели 23. место со Унгарија, која стагнира во однос на годината претходно. Четири земји се уште имаат помал БДП: Словачка, Летонија, Грција и Бугарија, која е на дното на листата со 66 отсто од европскиот просек.

Десет земји се над просекот, а најголемо отстапување традиционално бележи Луксембург, меѓу другото, поради големиот број странски државјани кои се вработени во таа земја и придонесуваат за БДП, а не се нејзини жители. Но, во последните четири години разликата е намалена од 160 на 141 процент. Следува Ирска, чија економија се карактеризира со присуство на голем број мултинационални компании, но и бележи намалување од 2021 година, од 126 на 111 отсто од просекот на ЕУ. Очекувано, и Германија забележа негативен тренд во овој период, при што БДП по глава на жител падна од 20 на 15 отсто над просекот, слично како Австрија (од 21 на 15 отсто) и во некои балтички земји.

Освен Хрватска, чиј БДП по глава на жител во тој период се зголеми за седум процентни поени, од 70 на 77 отсто, значително зголемување на животниот стандард забележаа уште неколку земји: Шпанија од 85 на 92 отсто од просекот, Португалија од 74 на 82 отсто и Романија од 72 на 79 отсто. Истовремено, своевидна стагнација доживуваат повеќето земји во Централна и Источна Европа, Унгарија, Словачка, но и Полска, каде што ланскиот БДП по глава на жител изнесуваше 79 отсто од европскиот просек, исто како и во 2021 година.

Побрзиот економски раст во Хрватска отколку во повеќето други земји на ЕУ сугерира дека достигнувањето би можело да продолжи во наредните години. Премиерот Андреј Пленковиќ летово изрази очекувања дека БДП по глава на жител на крајот на мандатот на неговата влада, во 2028 година, ќе биде „помеѓу 80 и 82 проценти“.

Во минатогодишниот извештај за кохезионата политика, Европската комисија наведе дека нејзиниот придонес во БДП на Хрватска ќе изнесува 8 проценти до крајот на 2030 година. Балансирањето на регионалниот развој е особено важно за Хрватска, со оглед на амбициите за поголемо враќање на емигрантите.

Истражувањата меѓу хрватските иселеници покажуваат дека перцепцијата за просечниот животен стандард во земјата е важна одредница за нивното враќање, иако и други фактори имаат важно влијание врз таквите одлуки, како што е социо-економската состојба во земјата на живеење, па се до емоционалната приврзаност кон земјата на потекло. Најновите бројки за миграцијата покажуваат дека во 2023 година имало пресврт на миграцијата, при што повеќе луѓе се вселиле во земјата отколку што ја напуштале. Сепак, хрватските граѓани продолжуваат повеќе да емигрираат отколку да имигрираат.

Економистите сметаат дека важен предуслов за враќање на емигрантите е достигнувањето на прагот на развој од 80 отсто од просекот на ЕУ. Земјите кои успеаја да ги променат негативните миграциски трендови во изминатата деценија, како што се Полска и Португалија, се карактеризираат со подобри услови за живот, но и со други фактори, вклучително и програми за поттикнување на враќањето на емигрантите. (Извор: СЕЕбиз)