Еве колку заработува по оданочувањето просечното семејство во Европа
Веќе не е важно колку заработувате – туку колку ви останува по оданочувањето. А даноците, иако неопходни, не се многу популарни – дури ни на континентот со највисоки маргинални даночни стапки.
Значи, кој всушност го задржува поголемиот дел од она што го заработува? Ние конкретно ја разгледуваме Европа.
Оваа инфографика ги рангира бруто и нето заработката на семејствата со двојно вработување во Европа со два издржувани членови и го покажува влијанието на даноците и социјалните придонеси во 2024 година.
Податоците доаѓаат од Евростат, а ги објави Euronews. Тие не се прилагодени за инфлација или локални трошоци за живот. Нето-приходот вклучува враќање на данок и семејни надоместоци.
Земји со највисоки приходи во Европа
Семејствата со двоeн приход во Швајцарија имаа највисок бруто-приход во Европа – над 208.000 евра во 2024 година.
Зачудувачки, тие успеаја да задржат дури 86% од таа сума, што е една од највисоките нето-стапки на задржување на континентот. Ова значи дека нивниот нето приход бил 178.553 евра, далеку повеќе од повеќето европски земји.
Иако даноците на доход се релативно високи, швајцарските семејства се обврзани да плаќаат и придонеси за здравствена заштита и пензиски фонд, што значително го намалува нивниот оданочлив приход.
Исто така, системот за поддршка на семејството е силен: вклучува месечни надоместоци по дете, субвенции за градинки и даночни кредити за трошоци за грижа за деца – што дополнително го зголемува нето приходот (т.е. парите што остануваат по сите одбитоци).
Слично на тоа, Холандија е на петто место по бруто приход, но семејствата таму задржуваат 77% по одбитоци.
За споредба, холандските семејства донеле дома повеќе од 101.000 евра, оставајќи ги зад себе поголемите економии како што се Германија, Франција и Италија.
Источна Европа и даноците
Земји како Романија и Литванија покажуваат голем контраст во однос на Западна Европа.
Романските семејства заработиле малку повеќе од 40.000 евра, но донеле дома само 26.766 евра, што е само 67% од бруто платата.
Литванија е на слично ниво, со загуба од околу една третина од заработката преку даноци.
Интересно е што обете земји имаат единствена стапка на данок на доход (рамна стапка). Зошто е тоа важно?
Анализата на ММФ за прераспределба на даноците дава одговор – во земји како Романија и Литванија, даночните и трансферните системи не успеваат ефикасно да го прераспределат богатството или да ја намалат сиромаштијата.
Во некои случаи, тие дури и ја влошуваат состојбата, бидејќи посиромашните граѓани плаќаат даноци (особено единечни и индиректни) што ги надминуваат оние што ги добиваат од државата.
Ова покажува како помалку прогресивните даночни системи и слабите социјални програми всушност можат да стават дополнителен товар врз семејствата со пониски приходи – особено во Источна Европа.