Еден напад е премногу: Како ќе одговори Бајден

Иран не сака војна на Блискиот Исток бидејќи може многу да загуби. Затоа води војна од сенка против САД и Израел преку про-иранските милиции. Убиството на тројцата американски војници може да промени многу нешта


Сателитска снимка на американската база на границата меѓу Јордан и Сирија позната како „Кула 22“, која беше цел на нападот со дрон

 

Така почнуваат војните, дури и кога никој не ги сака. Еден напад е премногу затоа што другата страна нема друг избор. Институтот за проучување на војната пресмета дека проиранските милиции ги нападнале американските бази во Ирак и Сирија повеќе од 170 пати од октомври. Тоа е војната во сенка што иранскиот режим им дозволува да ја водат неговите сателити. Во знак на солидарност со Палестинците во Газа, како што велат.

170 пати ниту еден американски војник не бил убиен во нападите. Тоа се смени во неделата. Армијата на САД извести дека тројца војници загинале, а повеќе од 30 се повредени кога беспилотни летала нападнале мал пункт на јорданско-сириската граница. Првично беше кажано дека нападот се случил на јорданската страна. Јорданската влада подоцна го негираше ова и рече дека нападот се случил на сириска територија.

Всушност, американската армија е присутна од двете страни на границата, која се протега низ пустината. Иранските државни медиуми објавија дека „ирачкиот отпор“ ги нападнал САД во Сирија, поточно базата Ал Танф, која постојано беше цел на напади во последните недели.

Како и обично, Техеран се огради од нападот и дека Ирачаните дејствувале независно. Иранските новински агенции дури тврдеа дека слушнале оти анонимни американски извори го доведуваат во прашање иранското авторство.

Така звучи од Техеран со месеци. Мулите ги фалат нападите на нивните сојузници – Хезболах врз Израел, Хутите на бродовите во Црвеното Море, ирачките милиции врз американските објекти – но не сакаат ништо да имаат врска со нив. Израел и САД нема да дозволат да бидат испровоцирани во војна, тоа е јазикот. Сето ова додека режимот повторно го засили збогатувањето ураниум. И неодамна покажа што е способна воено со ракетниот напад врз северозападна Сирија.

Веродостојно е дека Иранците не сакаат голема војна на Блискиот Исток. Затоа што можат повеќе да загубат отколку да добијат. Од друга страна, тие опасно се доближуваат до оваа војна. Со смртта на тројцата американски војници, претседателот Џо Бајден е под голем притисок. Бајден досега реагираше многу претпазливо на постојаните провокации. Републиканскиот сенатор Линдзи Греам, влијателен експерт за надворешна политика, сега повикува на одмазднички напади против Иран. Мора да ја нападнете нафтената инфраструктура, рече Греам.

Американскиот претседател само во неделата рече дека „одговорните ќе одговараат“. Сè уште не ги знаеме сите детали, но сигурно е дека зад нападот стојат „радикални милитантни групи поддржани од Иран“. За САД, тоа е најголема загуба на војници од летото 2021 година, кога ИСИС уби 13 маринци на аеродромот во Кабул.

Американскиот претседател ќе мора да одговори на начин што ќе ги увери и оние земји на Блискиот Исток кои се домаќини на американски бази, како што се Катар и Обединетите Арапски Емирати.

Во однос на домашната политика, тој не може да си дозволи да изгледа слаб додека почнува кампањата за претседателските избори. Особено кога станува збор за Иран, републиканците постојано го обвинуваат дека го прави токму тоа. Од друга страна, Бајден ќе сака и да им сигнализира на Иранците дека не е заинтересиран за ескалација.

Неколку ирански цели во Сирија би биле цел на одмазднички напад од страна на Американците, вклучително и Стаклената куќа, команден центар на Иранската револуционерна гарда во близина на аеродромот во Дамаск. Израел веќе започна напади врз комплексот. Други бази на гардата, исто така, би биле доведени во прашање, како и цели на проиранските милиции. Техеран генерално гледа на американските напади на ирачка територија како на поголема ескалација отколку во Сирија.

Досега во оваа војна во сенка, не беше случај Иран веднаш да се одмазди за американските воздушни напади. Во ноември, на пример, Бајден бомбардираше неколку цели на Револуционерната гарда во Сирија, дури и тогаш како одговор на постојаните напади на милициите лојални на Иран. Техеран вети одмазда, но таа остана нејасна. Техеран одговори на целното убиство на командантот на Револуционерната гарда во Дамаск, веројатно од страна на Израел, со ракетен напад врз Ербил, Ирак. Целта наводно бил израелски шпионски центар, но беа убиени само ирачки цивили.

Ниту еден од овие не сигнализира дека Иран бара голема војна. Се заканува, сака да ја докаже својата моќ и им дозволува на своите милиции да го направат останатото. Сепак, ризикот од војна е голем, особено сега, по смртта на тројцата американски војници. Расположението е напнато, никој не знае до што ќе доведе следниот напад – и дали страните во конфликтот ќе успеат да одржат одреден степен на контрола.

Сѐ додека војната во Газа не заврши, војната во сенка веројатно ќе продолжи. Засега регионот чека да види каков одговор ќе му даде Џо Бајден на иранскиот режим. (Зидојче цајтунг)