Цените на природниот гас во Европа паднаа на најниско ниво во последните 18 месеци
Цените на природниот гас во Европа паднаа на најниско ниво во последните 18 месеци како најнов знак дека регионот ја избегна енергетската криза од која многу стравуваше.
Референтните цени на големото на гасот паднаа за речиси 5 отсто во петокот и достигнаа 49 евра за мегават час, што е нивно најниско ниво од септември 2021 година и мал дел од највисокото ниво на сите времиња од 320 евра постигнато во август минатата година, според податоците на Independent Commodity Intelligence Service.
Тоа е извонреден пресврт за континентот кој, пред само неколку месеци, се соочи со недостиг и потенцијални прекини на струја бидејќи Русија – некогаш нејзиниот најголем снабдувач – драстично го намали извозот на гас во Европа како одмазда за санкциите на ЕУ поради нејзината војна во Украина.
Падот на цените дополнително ќе го намали ризикот од рецесија во Европа.
Цените се намалени поради невообичаено топлото време оваа зима, како и напорите на регионот да го зачува гасот, да најде алтернативни добавувачи и да ги наполни складиштата .
Складовите за гас низ Европската унија беа полни 65 отсто во четвртокот, според Gas Infrastructure Europe, индустриско тело. Тоа е многу повеќе од просечните 45 отсто што ЕУ ги бележеше во овој период во петте години до 2022 година.
Блокот, исто така, го зголеми увозот на природен гас од гасоводот од Норвешка и на течен природен гас (LNG) – разладена, течна форма на гас што може да се транспортира преку морски танкери – главно од Соединетите Американски Држави и Катар.
„Европа изгледа како успешно да се одвикна од рускиот гас“, изјави за Си-Ен-Ен Хенинг Глојштајн, директор за енергија, клима и ресурси во Групацијата Евроазија.
„Тоа е сè уште релативно скапо, во споредба со долгорочниот просек пред кризата, но сегашните нивоа на цените повеќе не го одразуваат ризикот од недостиг, како што тоа го правеа во голем дел од минатата година“.
Саломон Фидлер, економист во банката Беренберг, во белешката во петокот рече дека очекува Европа да избегне енергетска криза следната зима, доколку – под просечни температури – го задржи сегашното ниво на увоз од неруски добавувачи; потрошувачката на гас останува 20 отсто под просечните нивоа; а домашното производство на гас останува исто.
„Ако лошото стане полошо, комбинацијата од немање руски испораки, постудено време и значително намалена заштеда на [гас] – од само 10 отсто – ќе ја изложи ЕУ на ризик од недостиг следната зима“, рече тој, иако ова е „ неверојатна комбинација“.
Во конкуренција со Кина
Но, побарувачката за гас во Кина може да се зголеми повторно оваа година, затегнувајќи го глобалниот пазар на ЛНГ и со нагорен притисок врз цените.
Втората по големина светска економија ја отфрли својата строга политика за нулта Ковид во декември по повеќе од три години, зголемувајќи ги проценките за глобалниот економски раст, како и очекувањата за потрошувачката на енергија, бидејќи нејзините граѓани повторно почнуваат да трошат и да патуваат.
„Европа е во многу подобра позиција отколку што се стравуваше пред само неколку месеци“, изјави за Си-Ен-Ен Масимо Ди Одоардо, потпретседател за истражување за гас и ЛНГ во Вуд Мекензи. „Но, дури од 2025 година, кога значителната понуда на ЛНГ ќе почне да доаѓа на пазарот, европските цени би можеле да се вратат во некаква нормала“. (Си-Ен-Ен)