Цената на гасот оди кон нула евра

Доколку продолжи падот на цената на природниот гас на берзите во Европа, а експертите за енергетика тврдат дека тоа секако ќе се случи, „сината енергија“ купена на меѓународниот пазар на тој начин ќе стане поевтина од онаа што Србија ја купува од Русија однапред договорени цените.

Во тој случај, повластените цени на гасот што српскиот претседател Александар Вучиќ своевремено ги договори со рускиот колега Владимир Путин би се претвориле во спротивно, односно јавното претпријатие „Србијагас“ би платило повеќе за нив отколку да го купува на европските берзи.

Генералниот секретар на Здружението за гас на Србија, Воислав Вулетиќ, за „Данас“ вели дека тоа во моментов не е така бидејќи сегашната цена на гасот на берзите е 100 евра за мегават час, што е сепак околу два и пол пати повеќе од она што Белград ѝ го плаќа на Москва врз основа на долгорочниот договор.договор.

Таа цена е повисока од онаа по која „Србијагас“ купува дополнителни количини од „Гаспром“ за потрошувачите во Србија и е околу една третина од вкупните потреби на домаќинствата и стопанството, пишува „Данас“.

Во моментов, по договорената цена предвидена во договорот, „Србијагас“ плаќа 420 долари за 1.000 кубни метри гас за руската „сина енергија“. За дополнителни количини цената е околу 800 долари за 1.000 кубни метри гас. Двете цени сѐ уште се пониски од сегашната на европските берзи, која е 1.052 долари за 1.000 кубни метри гас.

Складиштата за гас во Европската унија се речиси целосно исполнети, па цистерните со течен природен гас што европските земји ги купија за нивни потреби немаат каде да го испорачаат товарот, поради што цените драстично паѓаат.

„Поради ваквата состојба, цената на гасот во наредниот период ќе биде се пониска и пониска и се очекува во одреден момент да достигне вредности и од околу 0 евра. Причината зошто тоа се случи е што земјите од Европската унија нарачале количини гас кои ги надминуваат расположливите капацитети за складирање. Поради ова, тие не можат да складираат течен гас и ќе бидат принудени да го препродаваат по значително пониска цена во Кина и другите азиски земји“, објаснува Вулетиќ, кој е сигурен дека цената ќе продолжи да се намалува до нивото на нула.

Според него, ваквата состојба настанала поради нерационалното купување гас од сите страни од страна на земјите од Европската унија.

„На овој начин предизвикаа вишоци и пад на цените. Самите си направија проблем затоа што сега имаат вишок гас. Не можат да го складираат и мора да го продадат, но за помалку од она за што го купиле. Тоа значи дека поради погрешна проценка ќе претрпат загуби“, вели Вулетиќ за „Данас“.

Тој додава дека ваквата состојба нема долго да трае бидејќи поради постуденото време во Европската унија потрошувачката на струја ќе биде поголема, а во голем број нејзини земји членки таа првенствено се произведува од гасни централи, а ќе им треба дополнителни количества гас.

Цената на фјучерсите, односно купување еден месец однапред, на природниот гас на европскиот пазар е намалена за 20 отсто од минатиот четврток и за повеќе од 70 отсто од крајот на август. Експертите посочуваат дека цената на природниот гас во ЕУ падна на 100 евра за мегават-час, за прв пат од јуни, бидејќи топлото време и големите залихи ги намалија стравувањата од зимски недостиг.

Се очекува дека цените повторно нагло би можеле да пораснат во декември и јануари, доколку времето наеднаш стане постудено, бидејќи рускиот гас досега задоволуваше 40 отсто од потребите на потрошувачите во ЕУ. Проценките велат дека цените на „сината енергија“ на крајот на следната година ќе бидат на ниво од 150 евра за мегават час.