Борел бара санкции против израелските министри


Високиот претставник на ЕУ за надворешна и безбедносна политика, Жозеп Борел, денеска во Брисел најави дека ќе побара од земјите членки да размислат за санкционирање на одредени министри во израелската влада поради пораките со омраза што ги испраќаат до Палестинците.

„Иницирав процес да ги прашам земјите членки дали сметаат дека е соодветно да се стават некои израелски министри на нашата листа со санкции. Некои израелски министри испраќаат неприфатливи пораки на омраза кон Палестинците и предлагаат работи кои се јасно против меѓународното право и се поттик за извршување воени злосторства“, рече Борел пред почетокот на неформалниот состанок на министрите за надворешни работи на ЕУ.

Тој не прецизираше на кои израелски министри мисли, но рече дека повиците на израелскиот министер за надворешни работи за протерување на луѓето од Западниот Брег се „повеќе или помалку исти како и она што Израел го прави во Газа“.

Земјите членки на ЕУ се поделени во ставовите за ситуацијата на Блискиот Исток. За одлуката за санкции потребна е согласност од сите земји членки, па тешко дека иницијативата на Борел ќе вроди со плод. Италијанскиот министер за надворешни работи Антонио Тајани по пристигнувањето на состанокот изјави дека „санкциите против израелските министри не се реални“.

Неформалниот состанок на министрите за надворешни работи требаше да се одржи во Будимпешта, главниот град на Унгарија, која претседава со Советот на ЕУ. Ваквите состаноци се одржуваат двапати годишно во земјите кои претседаваат со ротирачко претседавање, но поради унгарското „солирање“ на самиот почеток на претседателството, Борел реши средбата од Будимпешта да се пресели во Брисел.

Пред состанокот Амнести интернешенел ги повика Борел и министрите за надворешни работи на ЕУ да се погрижат советодавното мислење на Меѓународниот суд на правдата (МСП) од 19 јули 2024 година да го преточат во ефективни политики – за да се стави крај на израелските прекршувања на меѓународното право.

МСП заклучи дека континуираното присуство на Израел на окупираната палестинска територија (ОПТ) е незаконско; Израел е обврзан да го прекине своето незаконско присуство, веднаш да ги прекине сите нови населби, да ги евакуира сите доселеници и да ја надомести предизвиканата штета. Судот, исто така, утврди дека сите држави се обврзани да не ја признаат ситуацијата што произлегува од незаконското присуство на Израел во Окупираните палестински територии (ОПТ) како легална и да не даваат помош или помош за одржување на ситуацијата создадена од континуираното присуство на Израел во ОПТ.

„МСП покажа дека Шпанија, Ирска и Словенија се коректни кога бараат ревизија на Договорот за асоцијација на ЕУ со Израел. Ова е со оглед на советодавното мислење на МСП и на определбата на МСП дека постои веродостоен ризик од геноцид во Газа во случајот што Јужна Африка го покрена против Израел според Конвенцијата за геноцид. Земјите-членки кои го блокираат таквото преиспитување постапуваат спротивно на обврските наведени од МСП во неговото советодавно мислење.ЕУ одамна призна дека Западниот Брег, вклучително и Источен Ерусалим, и Појасот Газа се под израелска окупација. Сепак, политиките и практиките на ЕУ кон Израел не успеваат да се справат со незаконитоста на континуираното присуство на Израел на окупираната палестинска територија и сериозните прекршувања што Израел ги прави за да ја одржи окупацијата“, рече Ев Геди, директорка на Канцеларијата за европски институции на Амнести Интернешнл.

„Советодавното мислење на МСП не остава простор за сомнеж. Израелската окупација и нејзината анексија на палестинска територија се незаконски, како и нејзината политика на воспоставување населби, конфискација на земјиште и експлоатација на природните ресурси на окупираната палестинска територија. Дискриминаторските политики, закони и практики на Израел против Палестинците ја прекршуваат забраната за расна дискриминација и апартхејд.Наодите на Судот јасно укажуваат на кршење на меѓународното право извршено од Израел и на обврските на третите држави да не легитимизираат или да даваат каква било помош за незаконското однесување на Израел. Снабдувањето со оружје и опрема од страна на земјите-членки на ЕУ, како и нивната трговија и инвестирање со нелегални израелски населби, го овозможуваат израелското кршење на меѓународното право и се спротивни на нивните обврски според меѓународното право. Не може да има работа како и обично со држава која одржува брутална, незаконска окупација и врши сериозни прекршувања на меѓународното право, вклучително и воени злосторства и злосторства против човештвото, во масовни размери“, порачува оваа организација.

Според нејзината оценка, „немилосрдното бомбардирање на Газа во услови на јасен ризик од геноцид, смртоносниот скок на насилството на доселениците поддржани од државата и најновата воена офанзива на Западниот Брег се нуспроизводи на незаконската окупација на Израел и децениската неказнивост овозможена од неактивноста на ЕУ. Повикот на ЕУ за прекин на огнот и ограничување на насилството кај доселениците ѕвони шупливо додека не преземе конкретни активности – итно ембарго за оружје,забрана за трговија со израелските населби и поддршка за акција во ОН за ставање крај на незаконската окупација на Израел на окупираната палестинска територија“.