Белгија загрижена: Ќе бидат ли ставени руските дијаманти на новиот список на санкции?

Руските дијаманти повторно се на радарот на Европа – како што е и тешката улога на Белгија во индустријата.

И покрај шесте рунди на опсежни санкции на Европската унија против Москва, руските дијаманти останаа блескаво отсуство од листата на ембарго.

Нивниот пропуст делумно се должи на важната улога на Белгија во индустријата за дијаманти. Антверпен со генерации служеше како главен центар за дијаманти кои пристигнуваат во Европа – вклучително и од Русија.

Но, тоа може да се промени. Руското ветување дека ќе ја засили својата воена кампања во Украина ја поттикна ЕУ да ја забрза работата на новиот пакет санкции. И неколку дипломати рекоа дека двоумењето на Белгија околу забраната за руски дијаманти е сè понеодржливо.

Јавно, Белгија вети дека нема да ги блокира санкциите за дијаманти. Таа, исто така, изрази загриженост дека таквиот потег може да им наштети на економиите на ЕУ повеќе отколку на Русија. Приватно, белгиските дипломати успешно лобираа со претставници на ЕУ да скапоцените камења да не бидат на списокот со санкции, според бројни дипломати запознаени со дискусиите за санкциите.

„Оваа позиција станува сѐ потешка“, изјави дипломат од ЕУ.

Резултатот е дека Белгија – и нејзината непопустлива поддршка на индустријата долго време поврзана со автократи, диктатори и конфликтни зони – повторно е во непријатно внимание. ЕУ веќе го санкционираше руското злато и другите луксузни стоки. И сега оние кои долго време се залагаат за дијамантски санкции, вклучително и балтичките земји, Полска и Холандија, се обидуваат да го зголемат притисокот.

„Со месеци се залагаме за санкции за руските дијаманти“, изјави друг дипломат на ЕУ.

Необработените руски дијаманти во моментов сочинуваат 30 отсто од светската трговија со скапоцениот камен. Американското Министерство за финансии проценува дека дијамантите се еден од топ-10-те неенергетски извози на Русија, со вкупно над 4,5 милијарди долари во 2021 година.

Сепак, дури и среде војната, белгиските лидери не се дистанцираа од индустријата за дијаманти во земјата. Минатата недела, белгискиот премиер Александар Де Кро беше во Антверпен и ја изрази својата поддршка на индустриска конференција. Тој постојано тврдеше дека секоја забрана за дијаманти ќе ѝ наштети на Европа повеќе отколку на Москва.

„Веќе шест века, Антверпен докажа дека секогаш успева да остане издржлив и иновативен во турбулентни времиња“, рече тој во говорот во кој не се споменува Русија.

Водачите на дијамантската индустрија во Антверпен остануваат уверени, дури и по обновената дебата за санкциите што започна оваа недела.

Другите земји зазедоа поинаков пристап.

САД го забрани увозот на „неиндустриски“ дијаманти од Русија набргу по инвазијата. Тоа го санкционираше и Сергеј Сергеевич Иванов, извршен директор на најголемата руска компанија за ископување дијаманти, „Алроса“, и неговиот татко Сергеј Борисович Иванов, поранешен шеф на кабинетот на рускиот претседател Владимир Путин.

ЕУ не го следеше примерот.

Роланд Пап, кој ги следи незаконските финансиски текови за „Транспаренси интернешнел“, рече дека ЕУ демонстрира „морално лицемерие“ на оваа тема.

„Во текот на летото ЕУ го додаде руското злато на списокот со санкции, не е доцна да се додадат дијаманти“, рече тој.

Том Нејс, портпарол на Светскиот центар за дијаманти во Антверпен, тврди дека бизнисот со дијаманти, веќе под огромен притисок од регулаторите и потрошувачите, органски одговара на барањата на потрошувачите, кои во моментов вклучуваат етички и одржливи практики.

„Инвестиравме 20 години за да ја направиме трговијата со дијаманти потранспарентна“, рече Нејс во интервју за „Политико“ на конференцијата во Антверпен. „Дали навистина ќе го фрлиме сето тоа за да го наградиме Дубаи, кој веќе ги отвора вратите за руските олигарси?“, додаде тој.

Акцијата против перењето пари, даночната регулатива и поголемата транспарентност не се природни за трговците со дијаманти во Антверпен.

Од доцните 1990-ти, белгиската дијамантска индустрија е поврзана со граѓанска војна, вооружена борба и корупција низ Африка. Првото судење во светот против шверцер на „крвави дијаманти“ од Сиера Леоне се одржа во Антверпен во 2004 година.

Белгиската влада долго време се соочува со критики дека гледа на друг начин.

Група политичари од Антверпен во раните 2010-ти, познати како „дијамантски клуб“ беа обвинети дека ја диктирале владината политика и закони во корист на индустријата.

Кога станува збор за Русија, тогашниот белгиски премиер Шарл Мишел, сега претседател на Европскиот совет, беше уште еден застапник на дијамантската сцена во Антверпен. Во јануари 2018 година, Мишел се сретна со Дмитриј Медведев, тогашниот руски премиер, во Москва за да разговараат за деловните можности. (Политико)