7 март во историјата – Умре прочуениот режисер Стенли Кјубрик
На 7 март 1999 година, американскиот режисер Стенли Кјубрик умира во Хертфордшир, Англија, на 70-годишна возраст. Еден од најпознатите филмски режисери на 20 век, 13-те играни филмови на Кјубрик ја истражуваа темната страна на човековата природа.
Роден во Њујорк во 1928 година, Кјубрик се занимаваше со фотографија во средно училиште и станал фотограф на магазинот Look на 17 години. Фото-задачата за бокс го инспирирала да го сними The Day of the Fight, краток документарен филм за боксот, во 1951. Краткиот филм го купи една новинска служба, а тој сними уште два документарни филма пред да сними краток долгометражен филм, Fear and Desire (1953), кој се занимава со војна. Филмот, произведен независно, доби малку внимание надвор од Њујорк, каде што критичарите ги пофалија режисерските таленти на Кјубрик.
Следните два играни филма на Кјубрик, Killer’s Kiss (1955) и The Killing (1956), го привлекоа вниманието на Холивуд, а во 1957 година тој го режираше актерот Кирк Даглас во Paths of Glory, приказна за воената неправда во француската армија за време на Првата светска војна. Даглас подоцна го ангажирал Кјубрик да го преземе производството на Spartacus (1960), историски еп за бунтот на робовите предводен од римскиот роб Спартак во 73 п.н.е. Филмот беше голем успех и освои четири награди Оскар, вклучително и за најдобра кинематографија, која му беше припишана на Расел Мети, но главно беше дело на Кјубрик. Зад сцената, карактеристичната опсесија на режисерот со детали создаде одредена тензија кај актерската екипа и другите членови.
По Spartacus трајно се пресели во Англија, каде што ја режираше Лолита (1962), според контроверзниот роман на Владимир Набоков. Две години подоцна, Кјубрик постигна уште еден голем критички и комерцијален хит со Dr. Strangelove, or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb. Во главните улоги, Питер Селерс и Џорџ Скот, филмот беше црна комедија за нуклеарната трка во вооружување и заработи четири номинации за Оскар – за најдобар филм, најдобра режија, најдобро сценаро и најдобра машка улуга (Питер Селерс).
Кјубрик помина четири години работејќи на неговиот следен филм, „2001: Одисеја во вселената“ (1968), напишан заедно со англискиот писател Артур Кларк. Сега нашироко се смета за најголемиот научно-фантастичен филм некогаш направен, „2001: Одисеја во вселената“ му донесе на Кјубрик заслужен Оскар за најдобри визуелни ефекти. Кјубрик ја следеше „2001“ со „Пеколниот портокал“ (1971), контроверзен социјален коментар поставен во блиска иднина. Доби оцена Х во Соединетите Држави поради неговото екстремно насилство и беше забранет во Обединетото Кралство, но сепак доби четири номинации за Оскар, вклучително и за најдобар филм.
„Бери Линдон“ (1975) беше живописен филм заснован на романот на Вилијам Текери од 19. век. На Кјубрик, кој стана познат по своите перфекционистички тенденции, му беа потребни рекордни 300 дена само за да го сними филмот. The Shining (1980), со Џек Николсон во улогата на чувар на планинско одморалиште кој полудува, беше поздравен како ремек-дело на жанрот хорор. Full Metal Jacket (1987) се осврна на Виетнамската војна и беше уште еден критички и комерцијален успех. Во 1997 година, по 10-годишно отсуство од снимањето филмови, Кјубрик започна да работи на „Очи ширум затворени“ (1999), енигматичен трилер со Том Круз и Никол Кидман во главните улоги. Режисерот умре набргу по снимањето на неговиот последен дел од филмот.