Зошто Русија ги попречува сигналите на авионите низ Европа?


„Балтичкиот ѕвер“ повторно е тука. Мистериозното – или не толку мистериозно – нарушувањето на GPS сигналите стана се поголем проблем за цивилниот воздушен сообраќај, не само во Балтикот, туку и во Црното Море и Источниот Медитеран. Јасно е дека Русија стои зад тоа, но зошто?

Авионите, додека биле во лет, наишле на сигнали дизајнирани да го попречуваат нивниот GPS и другите системи, без разлика дали ги закочуваат или лажираат, што ги тера да мислат дека се на друго место од нивната вистинска локација. Минатата година, имало околу 50 сомнителни напади секоја недела, но имаше цели 350 во март и се чини дека овој месец ќе биде со сличен резултат. Следењето на јачината на сигналот за заглавување овозможи неговиот извор да се лоцира прилично прецизно: На Балтикот се чини дека делува еден од десетте руски комплекси за електронско војување Топол со седиште во нејзината ексклава Калининград. Поверојатно е сепак дека ова е дел од генерализирана кампања за притисок врз Европа.

Русија има особена сила во електронското војување (EW). Ова е сè поочигледно во Украина каде што системите за електронско војување се распоредувааат за да ги попречуваат нападите со беспилотни летала и прецизно водени бомби и ракети, како и сигналите од комуникациските сателити Starlink на Илон Маск – централни за воените и цивилните мрежи на Украина. Средствата како што е закочувањето на сигналот на бојното поле Красуха станаа приоритетни цели за силите на Киев. 

Сепак, растечката употреба на широко распространето и недискриминирачко закочување на сигналите или лажирање е релативно ново. Без оглед на тоа што некои наслови би можеле да сугерираат дека тоа не е конкретно насочено кон британските туристи, авионот што го превезуваше министерот за одбрана Грант Шапс, кој се врати од Полска минатиот месец, наводно бил погоден како дел од она што можеби бил намерен напад.

Постои впечаток дека засилените операции на Балтикот се резултат на приклучувањето на Финска во НАТО, а наскоро ќе следи и Шведска. Исто така, попречувањето на сигналите на  Црното Море не е самоначин да се попречат украинските воздушни и поморски операции, како и да се маскираат движењата на руските бродови.

Поверојатно е дека ова да биде дел од генерализирана кампања за притисок врз Европа. Попречувањето на некои GPS сигнали може да звучи тривијално, и на некој начин е. На крајот на краиштата, тоа  во голема мера е повеќе непријатност отколку што било друго. Иако има случаи на приземјување или пренасочување на летовите, дури и цивилните авиони имаат алтернативни системи во случај да го изгубат GPS-от  и во секој случај овие сигнали не се користат при клучните полетувања и слетувања.

Сепак, суштината на руските операции за „политичко војување“ не е да се потпираат на напади на држави, колку и да се добредојдени. Тие се многу повеќе зависни од акумулација на иританти и ефтини напади со надеж дека на крајот ќе формираат критична маса способна да влијае врз политиката. Како што рече еден руски научник кој работи во оваа област, „еден ден, кога нивниот лет повторно ќе биде одложен, кога повторно ќе им се покачи сметката за бензин, кога тие не ќе можат да одат на лекар бидејќи парите што можеле да се потрошат за здравствена заштита отишле на  Украина, тогаш европските гласачи може да почнат да ја преиспитуваат официјалната линија“.

Зависноста од технологијата воопшто и особено од меѓусебната поврзаност не прави ранливи. Не се само Русите, иако тие продолжуваат да развиваат нови и помоќни системи како што е Тирада-2, следбеник на Топол, кој треба да биде во употреба до 2027 година. Заканата е многу поопшта. Има причина зошто на крајот беше спречена кинеската компанија Huawei да биде во срцето на европската и западната 5G телекомуникациска мрежа, но во исто време има во изобилство кинескиот хардвер и апликации.Веќе се покрена загриженост дека автомобилите произведени во Кина би можеле да се следат, слушаат или едноставно да се сопрат од Пекинг. (Спектатор)