Заработил милијарди на јаглен. Сега гради фабрика за чиста енергија пет пати поголема од Париз
Пет пати поголема од Париз. Видлива од вселената. Најголемата електрана во светот. Произведува доволно електрична енергија за напојување на цела Швајцарија. Опсегот на проектот, кој преобразува делови од солена пустина на работ на западна Индија во еден од најважните извори на чиста енергија на планетата, е толку огромен што дури и сопственикот повеќе не може да го следи.
„Веќе не ни бројам“, изјави Сагар Адани за Си-ен-ен.
Кој е иницијатор на проектот?
Адани е извршен директор на Адани Грин Енерџи Лимитед (АГЕЛ). Тој е и внук на Гаутам Адани, вториот најбогат човек во Азија, чие богатство од 100 милијарди долари доаѓа од Групацијата Адани, најголемиот извозник на јаглен во Индија и водечки производител на валкано гориво. Основан во 1988 година, конгломератот работи во различни области од пристаништа и термоелектрани до медиуми и цемент.
Подружницата на Адани за чиста енергија АГЕЛ гради голема соларна и ветерна фарма во западната индиска држава Гуџарат во вредност од околу 20 милијарди долари. Тоа ќе биде најголемиот парк за обновлива енергија во светот кога ќе биде завршен за околу пет години. Тој треба да генерира доволно чиста електрична енергија за напојување на 16 милиони индиски домови.
Успехот на Паркот за обновлива енергија Кавда е од клучно значење за напорите на Индија да го намали загадувањето и да ги исполни своите климатски цели, истовремено задоволувајќи ги растечките потреби за енергија на најнаселената нација во светот и најбрзо растечката голема економија. Јагленот сè уште е извор на 70% од електричната енергија што ја произведува Индија.
На само 20 километри од една од најопасните граници во светот
Лоциран на само 20 километри од една од најопасните граници во светот што ги дели Индија и Пакистан, паркот ќе се простира на повеќе од 500 квадратни километри и ќе биде најголемата електрана во светот без оглед на изворот на енергија, објави АГЕЛ.
„Голем и празен регион, без див свет, без вегетација, без живеалиште. Нема подобра алтернатива за користење на тоа земјиште“, рече Адани.
Големите зелени планови на групата не беа нарушени од турбулентната година што ја имаше од јануари 2023 година, кога американскиот продавач Хинденбург Рисрч ја обвини за учество во измама во изминатите децении.
Индискиот рударско-медиумски конгломерат го осуди извештајот на Хинденбург како неоснован и злонамерен. Но, тоа не успеа да го спречи неверојатниот пад на берзата што во еден момент збриша повеќе од 100 милијарди долари од вредноста на јавно тргуваните компании. Настрада и личното богатство на Гаутам Адани, кое се намали за повеќе од 80 милијарди долари во месецот по објавувањето на извештајот.
Огромна инвестиција
Но, тајкунот оттогаш закрепна и неговата група сега инвестира милијарди во секторот за чиста енергија. Планира да инвестира 100 милијарди долари во енергетската транзиција во следната деценија, а 70% од инвестицијата ќе биде наменета за чиста енергија.
Пресвртот на Адани Груп кон чиста енергија доаѓа во време кога Индија си постави некои амбициозни климатски цели. Премиерот Нарендра Моди вети дека обновливите извори како соларната и ветерната енергија ќе задоволат 50% од енергетските потреби на Индија до крајот на оваа деценија. Во 2021 година, Моди вети дека Индија ќе постигне нето нула емисии до 2070 година, неколку децении по развиените економии.
Владата постави цел од 500 гигавати капацитет за производство на електрична енергија без фосилни горива до 2030 година. AGEL, најголемата компанија за обновлива енергија во земјата, има за цел да обезбеди најмалку 9% од ова, со речиси 30 гигавати генерирани само од Кавда во Гуџарат.
„Неуспехот да се премине кон обновлива енергија не е опција. За Индија нема друг избор освен да почне да ги прави работите во претходно незамисливи размери“, рече 30-годишниот Адани.
Индија троши многу енергија
Тоа е затоа што побарувачката за енергија ќе експлодира во наредните години. Индија е трет најголем потрошувач на енергија во светот, иако нејзината потрошувачка на енергија и емисиите по лице се помалку од половина од светскиот просек, покажуваат податоците на Меѓународната агенција за енергија (IEA) со седиште во Париз.
Тоа може брзо да се промени. Благодарение на зголемените приходи, побарувачката за енергија е двојно зголемена од 2000 година, а 80% од енергетските потреби сè уште се задоволуваат со јаглен, нафта и цврста биомаса. Во текот на следните три децении, брзорастечката економија ќе доживее поголем раст на побарувачката на енергија од која било земја во светот, соопшти ИЕА.
„Ако Индија го направи она што го направи Кина, ако Индија го направи она што го направи Европа, ако Индија го направи она што го направија САД, тогаш сите сме пред многу мрачна климатска иднина“, рече Адани, осврнувајќи се на историската употреба на фосилните горива.
Неговите предвидувања не се драматични. Индија е добро позиционирана да расте со годишна стапка од најмалку 6% во следните неколку години, велат аналитичарите, и би можела да стане трета по големина економија во светот пред крајот на оваа деценија.
Побарувачката за енергија само ќе расте
Како што се развива и модернизира, урбаното население во Индија ќе расте, што ќе доведе до огромно зголемување на изградбата на домови, канцеларии, продавници и други згради. Според аналитичарите, Индија на своето урбано население секоја година во следните 30 години, ќе додава еквивалент на Лондон.
Побарувачката за електрична енергија се очекува нагло да се зголеми во наредните години поради фактори кои се движат од подобрување на животниот стандард до климатски промени. Последново поттикна смртоносни топлотни бранови низ Индија, и како резултат на тоа, бројот на климатизери ќе забележи силен скок во наредните години.
До 2050 година, вкупната побарувачка на електрична енергија во Индија само за климатизација во станбени простории се очекува да ја надмине вкупната потрошувачка на енергија во Африка денес, соопшти ИЕА.
Индија не може да се потпре на фосилните горива за своите растечки потреби без катастрофални последици за напорите за справување со климатската криза.
„Само ова ќе ги убие сите други иницијативи за одржлива енергија“
„Ако замислите зголемување од 800 гигавати на термички капацитет на јаглен, само тоа ќе ги убие сите други иницијативи за одржлива енергија што се случуваат низ светот, во однос на емисиите на јаглерод“, рече Адани.
Зелените планови на конгломератот се импресивни, но климатските експерти се критични за континуираните големи инвестиции во фосилни горива. „Гаутам Адани продолжува да оди од двете страни на улицата“, рече Тим Бакли, директор на тинк-тенк „Climate Energy Finance“ со седиште во Сиднеј.
Групацијата „Адани“ не само што е еден од најголемите сопственици на рудници за јаглен во Индија, туку управува и со контроверзниот рудник за јаглен Кармајкл во Австралија, кој се соочи со жестоко противење од активисти за климата кои велат дека тоа е „смртна казна“ за Големиот корален гребен.
„Наместо да инвестира милијарди во нови проекти за фосилни горива, на Индија ќе и биде многу подобро ако Адани вложи 100% од своите напори и ресурси за развој на технологии со ниска цена и нулта емисија“, додаде Бакли.
„100% одржлива енергија во моментов не е опција“
„Тоа не е опција во моментов“, рече Адани. Повеќе од 600 милиони луѓе во Индија ќе бидат со среден и повисок приход во следната деценија или деценија и пол: „Не може да им се ускратат основните енергетски потреби. Сите би биле среќни кога би можеле да постигнеме 100% енергија од одржливи извори, но тоа во моментов не е опција“.
Тој, исто така, рече дека активистите во развиените земји, кои историски испуштаат повеќе стакленички гасови, честопати не можат да го разберат запрепастувачкиот предизвик со кој се соочува Индија за истовремено да ја развие својата економија и индустријата за чиста енергија.
„Мислам дека е исто така важно да се почитува фактот дека секоја земја има свое право да обезбеди дека нејзиниот народ е добро снабден од енергетска перспектива. Значи, Индија користи многу јаглен? Да, се разбира дека Индија го прави тоа. Но, дали Индија работи на обновлива енергија во голема мера? Да, не се сомневам во тоа“, рече Адани.