Западниот Брег како Див Запад: Доселениците ги тероризираат и протеруваат Палестинците, војската не мрда со прст

Животот во Занута, палестинско село во пустиот јужен рид Хеброн, длабоко во окупираниот Западен Брег, никогаш не бил лесен. Заедницата претежно опфаќа сточари кои одгледуваат кози и овци низ жешките лета и студените зими на пустинскиот пејзажи кои упорно одбиваат да ги напуштат своите домови, и покрај сè поголемите тешкотии што ги предизвикуваат војниците на израелските одбранбени сили (ИДФ) од една страна и радикалните израелски доселеници од друга.

Но, по неколку недели интензивно насилство на доселениците по нападот на Хамас врз Израел на 7 октомври, 150-те жители на Занута донесоа колективна одлука – да заминат. Вооружени доселеници – некои во униформи на резервистичката армија, некои со покривање на лицето – почнаа да упаѓаат во нивните домови ноќе, да тепаат возрасни, да уништуваат и крадат предмети и да ги преплашуваат децата. По децении очајна борба да се држат до својата земја, заедницата одлучи дека изгубиле.

Во понеделникот, мажите и жените плачеа додека ги демонтираа своите домови и  ги пакуваа соларните панели, добиточната храна и личните предмети на камионите. 

„Тоа е нова Накба“, рече Иса Ахмад Багдад (71), мислејќи на протерувањето на 700.000 Палестинци во 1948 година по создавањето на Израел. „Моето семејство оди во Рафат. Но, ние не познаваме никого таму. Не знаеме што да им кажеме на децата“.

Во Појасот Газа, каде што Израел започна кампања за уништување на Хамас, заробените цивили не можат да заминат. На Западниот Брег се принудени да ги напуштат своите домови.

Масафер Јата, збирка овчарски населби, вклучително и Занута, е во областа Ц во ретко населениот Западен Брег (60 отсто), под целосна израелска контрола и под закана од анексија. Палестинските цистерни за вода, соларни панели, патишта и згради овде често се уриваат со образложение дека немаат градежни дозволи, што е речиси невозможно да се добијат, додека околните нелегални израелски населби цветаат.

Според истражувањето на Керем Навот, невладина организација која ја надгледува активноста на доселениците, тие всушност презеле контрола над 10% од областа Ц за околу пет години, но само во последната година околу 110 квадратни километри  на Западниот Брег се припоени од доселениците Евреи. За споредба, целата изградена израелска населба изградена од почетокот на окупацијата во 1967 година опфаќа само 80 квадратни километри.

„Се соочуваме со тешки времиња во селото откако доселениците ја отворија фармата Митарим преку долината пред три години. Потешко е да се изнесат овците, а младите доселеници уништуваат работи како земјоделски култури, крадат овци или ја повикуваат војската да дојде и да не малтретира. Но, сега тие доаѓаат во нашите домови. Моите ќерки се преплашени“, рече Амин Хамед ал-Хударат (41) и  почна да плаче.

„Мислев дека можеби ќе треба да заминеме порано, но не очекувавме дека ќе се случи вака. Не ми се верува дека до утре ќе си одам од дома. Ќе кампуваме на периферијата на Деира, но не знам што ќе биде понатаму, што ќе правам за работа, што ќе правиме со овците. Целиот мој живот е во Занута. Заедницата се распаѓа. Не знам кога ќе ги видам моите соседи да разговараме, да раскажуваме и пак да пиеме кафе“.

По долгогодишни правни битки, израелскиот врховен суд минатиот мај пресуди во корист на ИДФ, дека областа Масафер Јата од 3.000 хектари  ќе остане зона за воена обука, позната како Зона за стрелање 918, нелегална пресуда според меѓународното право и една од најголемите одлуки за протерување од почетокот на окупацијата. Оттогаш, армијата и израелските доселеници постојано го зголемуваат притисокот да  ја натераат палестинската заедница во зоната на стрелање, како и оние што живеат во десетици околни села, да ја напуштат.

Уривањата на палестинските куќи, патишта и инфраструктура се зголемија по одлуката на судот, додека овчарите велат дека армијата редовно им кажува да ги напуштат пасиштата, кои потоа ги преземаат доселениците, или доселениците ги бркаат. Испораките на вода и добиточна храна, како и посетители од добротворни организации и левичарски израелски активисти кои помагаа да се спречи насилството на доселениците, беа вратени од страна на армијата. Од 7 октомври доселениците почнаа да тепаат и да користат вистински оган против активистите, како и против Палестинците.

Новите контролни пунктови исто така целосно ги изолираа селата како Џимба, што го отежнува напуштањето на жителите. Палестинците понекогаш се задржуваат и испрашуваат од војниците со часови, а десетици автомобили без лиценца се конфискувани, принудувајќи ги жителите наместо тоа да користат магариња. За време на оваа кампања на исцрпување, некои семејства веќе донесоа тешка одлука да заминат, повеќето од нив за блискиот град Јата. За време на посетата на Гардијан на областа пред еден месец, две семејства во Хирбет ар-Ратем, во близина на населбата Асаел, инсистираа дека нема да ја напуштат, и покрај притисокот. Денес, тие заминаа.

Сега, кога цели села како Занута решија да заминат, се стравува дека ќе има домино ефект во областа, рече Насер Наваџа, теренски истражувач од селото Сусија за израелската група за човекови права Б’Тселем. За време на својата работа тој многупати бил тепан и апсен.

„Насилството од  доселениците сега е полошо од кога било. Понекогаш носат резервистички униформи, а ние веќе не знаеме кој е војска, а кој е доселеник“, рече тој.

„На луѓето во Туба им беше даден 24-часовен ултиматум да заминат или доселениците рекоа дека ќе се вратат и ќе ги убијат. Тоа беше во саботата. Не знаеме што ќе се случи понатаму“.

Според B’Tselem, во последните три недели 858 Палестинци од 32 различни заедници и вкупно 13 цели заедници, биле насилно раселени. Бројките се зголемуваат секој ден. Меѓународната заедница, вклучително и САД, упати силни изјави до израелската влада дека мора „да преземе мерки за заштита на Палестинците од нападите на израелските екстремистички доселеници“.

„Овие напади се неприфатливи, одговорните треба да бидат запрени и повикани на одговорност“, се вели во соопштението на Стејт департментот во Вашингтон во понеделникот.

Сепак, Палестинците и израелските активисти велат дека малку веруваат во израелските власти. Според податоците на ОН од септември, во четири од пет заедници каде што жителите поднеле полициска жалба за насилство од доселениците, само 6% виделе какви било последователни активности. За некои е премалку и  предоцна. Во Занута во понеделникот, пикап камиони се тркааа по земјената патека до главниот пат, полни до работ; неколку часа подоцна се вратија празни за да соберат повеќе работи од уништената заедница. Тројца израелски војници стоеја до оклопно патролно возило на главниот пат, немо гледајќи.

„Не знам кога ќе можам повторно да се вратам“, изјави Хударат. Мислам дека засекогаш се збогувам со мојот дом“. Барем 121 Палестинец беа убиени во Западниот Брег од 7 октомври, а таму не владее Хамас.(Гардиан)

ЕУ бара Израел да ги заштити Палестинците од насилството на доселениците

Израел има должност и законска обврска да ги заштити цивилите на Западниот Брег од насилството на еврејските доселеници и да побара одговорност од сторителите на нападите, порача портпаролот на Европската комисија за надворешни работи и безбедносна политика Петер Стано. 

Според Стано, растот на тероризмот извршен од страна на еврејските доселеници на Западниот Брег доведе до многу голем број цивилни жртви, поради што припадници на палестинската заедници да бидат принудени да ги напуштат своите домови.  

– Ситуацијата може да излезе од контрола и предизвикува неописливо страдање на локалните заедници. Потребни се итни мерки. Израел има должност да ги заштити цивилите на Западниот Брег од насилството на доселениците-екстремисти, да бара одговорност од сторителите и да се погрижи да интервенираат Израелските одбранбени сили. Тоа е законска обврска што мора да се исполни, додаде Стано. 

Според него, овие случувања на Западниот Брег само дополнително ја влошуваат и онака трагичната ситуација во Газа, зголемувајќи го ризикот од опасна ескалација на конфликтот, што мора да се избегне по секоја цена. 

Инаку, случувањата на Блискиот Исток претходните два дена беа тема на разговори на високиот претставник на ЕУ за надворешна политика и безбедност Жосеп Борел со министрите за надворешни работи на Саудиска Арабија, принцот Фајсал бин Фархан Ал Сауд, на Јордан, Ајман Сафади и на Египет, Самех Шукри и генералниот секретар на Организацијата за исламска соработка (ОИЦ), Хисеин Брахим Таха. 

Како што соопшти Европската служба за надворешни работи, Борел ги информирал своите соговорници за ставовите усогласени на минатонеделниот Самит на ЕУ, нагласувајќи ја итноста од обезбедување на хуманитарен пристап до жителите на Газа и од прогласување на хуманитарни паузи за да се овозможи основните залихи да стигнат до оние на кои им се потребна, како и потребата од избегнување на регионално прелевање на конфликтот.  

Борел ја потенцирал и важноста да се обезбеди заштита на сите цивили во секое време, во согласност со Меѓународното хуманитарно право и го повторил повикот на Европскиот совет до Хамас веднаш да ги ослободи сите заложници без никакви предуслови. 

– Беше разгледана и ситуацијата на Западниот Брег. Високиот претставник Борел изрази голема загриженост поради нападите на израелските доселеници врз Палестинците, што тој отсто ги осуди, се додава во соопштението. 

Како што јави дописникот на МИА од Брисел, Борел со соговорниците се осврнал и на итната потреба од обнова на мировниот процес на Блискиот Исток, како и за постигнување трајно одржливо решение на израелско-палестинскиот конфликт врз основа на моделот на две држави, со цел да се спречи одново повторување на вакви трагедии. 

Високиот претставник на ЕУ телефонски разговарал и со комесарот на Агенцијата на Обединетите нации за помош и поддршка на палестинските бегалци на Блискиот Исток (УНРВА), Филип Лазарини, при што ја изразил својата загриженост поради „страшната хуманитарна ситуација и недостигот на пристап до основните производи за стотици илјади цивили во Газа“.  

Борел на нагласил потребата од зголемување на меѓународната поддршка за цивилното население за Газа, изрази сочувство за загинатиот припадник на УНРВА и им оддаде почит на сите службеници на ОН кои го ризикува својот живот во конфликтните области. 

– ЕУ е и ќе остане активно ангажирана со сите свои партнери со цел да се постигне праведен и траен мир меѓу Израел, Палестина и во регионот, се додава во соопштението на ЕЕАС.