Вилем Дефо го прими Почесното срце на Сараево: Среќни сте што имате ваков филмски фестивал

Како признание за неговиот извонреден придонес во филмската уметност, на актерот Вилем Дефо му беше доделена наградата „Почесно срце на Сараево“ на 31-от Филмски фестивал во Сараево.

„Многу сум среќен што сум тука; тоа е вистинска чест. Имате голема среќа што го имате овој филмски фестивал. Фестивалите се исклучително важни, сега повеќе од кога било, бидејќи го одржуваат киното во живот. Никогаш не можеме доволно да ја нагласиме позитивната моќ, и политичка и социјална, што ја носи филмот. Бев тука пред 25 години. Многу работи се променија, но многу ми е мило што го гледам Сараево како напредува, исто како и Филмскиот фестивал во Сараево. Ви благодарам на сите“, рече славниот холивудски актер. 

Наградата му ја врачи Јован Марјановиќ, директор на Филмскиот фестивал во Сараево, пред проекцијата на „Роденден“ од режисерот Мигел Анхел Хименез.

„Вечерва доделуваме многу посебна награда на Сараевскиот филмски фестивал. Не се случува секој ден да му посакаме добредојде на уметник чија кариера го обликувала секој јазик на современото кино. И сепак, еве нè, ​​25 години откако првпат дојде во Сараево, му оддаваме почит на уметник кој ни подари некои од најнезаборавните ликови, моменти и емоции во киното.

Вилем Дефо е еден од оние ретки актери чие присуство на екранот не е само изведба, туку трансформација. Со над сто филмови што опфаќаат континенти и жанрови, холивудски блокбастери и независни бисери, анимација и театар, Вилем пристапува кон секоја улога со бестрашност и љубопитност што го прави вистински мајстор на својот занает.

Неговиот опус е нешто кон што се стреми секој актер, но само неколкумина можат да се споредат со неговиот опсег, длабочина и смелост. Вилем, кога првпат ни се придружи тука, Сараево само што го наоѓаше својот пат по неколку многу тешки години. Твоето присуство тогаш беше гест на солидарност. Твоето враќање сега, четвртина век подоцна, е потсетник дека уметноста гради трајни врски, врски што преживуваат време и далечина“, рече Јован Марјановиќ.

Во текот на кариерата што опфаќа повеќе од 150 филмови, Вилијам Дефо заработи меѓународно признание за тоа што внесе разноврсност, смелост и храброст во некои од најзначајните филмови на нашето време. Неговата уметничка љубопитност во истражувањето на човечката состојба го доведе до проекти низ целиот свет – и големи холивудски продукции и независно кино.

Четири пати номиниран за Оскар, американскиот актер испорача серија незаборавни изведби во филмови како што се „На портата на вечноста“, „Светилникот“, „Сенката на вампирот“, „Проектот Флорида“, „Последното искушение на Христос“, „Спајдермен“ и многу други.

Тој работел со режисери кои заедно формираат виртуелна енциклопедија на современото кино: Вес Андерсон, Кетрин Бигелоу, Кенет Брана, Тим Бартон, Скот Купер, Антон Корбијн, Саверио Костанцо, Дејвид Кроненберг, Абел Ферара, Мери Харон, Вернер Херцог, Волтер Хил, Спајк Ли, Дејвид Линч, Хајао Мијазаки, Филип Нојс, Сем Раими, Ди Рис, Џејсон Рајтман, Роберт Родригез, Исаија Саксон, Џулијан Шнабел, Пол Шредер, Мартин Скорсезе, Зак Снајдер, Гилермо дел Торо, Ларс фон Трир, Џејмс Ван, Вим Вендерс, Јоргос Лантимос, Џанг Јиму, меѓу многу други.

На 31-от Сараевски филмски фестивал, Дефо одржа и мастерклас, модериран од филмскиот критичар Нил Јанг каде што ги сподели своите искуства и размислувања за современата уметност со млади таленти, филмски професионалци и публиката на фестивалот.

„Кога имате некаков вид маска, таа влијае на искуството на улогата, предизвикува нешто во вас и вашата имагинација, инстинктивно го менува начинот на кој се однесувате“, рече Дефо, осврнувајќи се особено на улогата на вампир во филмот „Сенката на вампирот“, но и на ликовите во филмовите „Спајдермен“, „Диви во срцето“, „Последното искушение на Христос“.

„Секогаш барам моменти каде што можете да се трансформирате. Ве ослободува и ве учи како да живеете. Ако го правите тоа искрено и отворено, тогаш публиката го доживува истото на одреден начин – мислам дека тоа е вистинската моќ на филмот“, рече Дефо, објаснувајќи зошто често избира болни улоги, нагласувајќи дека, иако се болни, на крајот се исплатуваат, бидејќи она што го добивате од нив е многу поголемо.

Со оглед на фактот дека направил повеќе од 150 филмови, беше неизбежно да се праша дали ги видел сите и дали би се вратил на нив.

„На некој начин, така се сеќавам на мојот живот“, почна тој, додавајќи: „Кога ќе видам исечок од еден од моите филмови, не се сеќавам толку на тој филм колку што се сеќавам на периодот на снимање, како изгледаше мојот живот тогаш, какви грижи имав, каде живеев, што правев и така натаму. Сето ова се спојува во една целокупна слика. Гледајќи делови од моите филмови, се сеќавам на мојот живот.“

Тој ја истакна улогата во филмот „Последното искушение на Христос“ како улога што можеби имала најголемо влијание врз него и неговата кариера, подвлекувајќи дека нема омилена улога, бидејќи верува дека тоа го ограничува актерот на одредени рамки во кои тој споредува сè што прави со неа и се обидува да го повтори во секоја следна.

И покрај ова, тој ја издвојува својата улога како Винсент Ван Гог во филмот „На портата на вечноста“ како посебно искуство, кое го научило на различни начини на гледање на работите и го доближило до природата, уметноста, читањето и сликањето.

Кога зборуваше за соработката со режисери, тој изрази жалење што немал можност да работи со Стенли Кубрик и ја истакна работата со Роберт Егерс како доста продуктивна, бидејќи „тој знае како да ве вовлече во предизвик и свет за кој можеби првично не сте мислеле дека е за него“. Тој исто така откри дека следниот филм на кој работи е со него.

„Постои нешто прекрасно во тоа да се потчиниш на туѓата визија, а потоа таа да стане твоја визија“, објасни тој.

Покрај неговите филмови, се осврнавме и на необични, но добро познати фотосесии.

„Се користиш себеси како материјал, но немаш лик, нема што да постигнеш. Тоа ти дава можност да експериментираш со своето тело и различни пози“, објасни Дефо, додавајќи дека му е интересно да си игра со тие елементи.

„Ценам дека уметноста на филмот е заеднички напор“, рече Дефо на мастеркласот, а преку нив можеби најдобро може да се објаснат неговите успешни соработки со бројни уметници, кои се чини дека се сосема различни едни од други.

„Вашиот кариерен пат е израз на вас“, резимираше потоа Нил Јанг.