Вашингтон наскоро ќе предложи создавање палестинска држава

Администрацијата на Белата куќа разговара со своите партнери од Блискиот Исток за план за долгорочен мир меѓу Израел и Палестинците, вклучително и „јасна временска рамка“ за создавање на палестинска држава, дознава „Вашингтон пост“.

Според весникот, кој се повикува на американски и арапски претставници, планот за кој се расправа вклучува шестнеделен прекин на огнот во Појасот Газа за да се даде време за првите чекори за негово спроведување. Меѓу она што го предлага администрацијата на Бајден, „Пост“ го именува следново:

– евакуација на израелските доселеници од Западниот Брег;

– создавање на главен град на палестинската држава во Источен Ерусалим;

– обединета палестинска управа на Западниот Брег и Појасот Газа.

Освен тоа, забележува „Пост“, „има надеж“ дека како дел од овој план, на Израел ќе му бидат понудени безбедносни гаранции и нормализација на односите со Саудиска Арабија и другите арапски држави, што „ќе биде тешко да се одбие“.

Еден од соговорниците на „Вашингтон пост“ го нарекува ослободувањето на израелските заложници заробени од милитантите на Хамас „клучна точка“ од договорот што Белата куќа се надева дека ќе го постигне.

Преговорите за ослободување на заложниците, во кои како посредници се Катар и Египет, траат веќе неколку недели. На почетокот на февруари, претставниците на терористичкото движење Хамас ги изнесоа своите барања: целосен прекин на огнот, повлекување на израелските трупи од Појасот Газа, обновување на енклавата и ослободување на 1.500 палестински затвореници од израелските затвори – вклучително и оние обвинети за тероризам.  Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху категорично ја отфрли оваа опција.

Дискусиите за договорот не застанаа тука, но на 14 февруари Нетанјаху рече дека израелската делегација нема да биде вратена во Каиро за да продолжи со преговорите – бидејќи, според него, ќе биде невозможно да се постигне напредок во дискусиите додека Хамас не ги повлече неговите „заблудни“ барања.

Двајца израелски функционери изјавија за „Аксиос“ дека Нетанјаху ја донел одлуката затоа што верува дека само цврстиот израелски став може да доведе до успех. Освен тоа, израелскиот премиер не се согласува со бројот на палестински затвореници чие ослободување го бара Хамас. Ако во последниот договор Израел ослободи по тројца Палестинци од затвор за секој заложник, овој пат милитантите бараат многу повеќе.

До неодамна, единствениот град во Појасот Газа кој сè уште не беше заземен од израелската армија беше Рафа. На 9 февруари, Бенјамин Нетанјаху објави дека ѝ наредил на војската да развие план за инвазија на Рафах Во тоа време, населението на градот, според „Волстрит џорнал“, надмина еден милион луѓе, четирикратно од почетокот на војната поради оние што избегаа од северот на Појасот Газа. Практично нема каде Палестинците да се евакуираат понатаму. Египет одбива да ги пушти да влезат, зацврстувајќи ја својата граница и го предупредува Израел дека каква било копнена операција во Рафах ќе доведе до итно раскинување на мировниот договор на земјите од 1979 година. Во исто време, како што забележува „Њујорк тајмс“, за време на минатите конфликти во регионот, Египет прифаќаше бегалци од Сирија, Јемен и Судан.

Сепак, преговарачите стравуваат дека планираната израелска воена офанзива во Рафах ќе ја влоши кризата во Појасот Газа, па дури и ќе го наруши договорот за ослободување на заложниците, пишува „Вашингтон пост“.

Вашингтон, како одговор на зборовите на Нетанјаху, изјави дека „под никакви околности“ нема да го поддржи планот за голема инвазија на Рафах и препорача спроведување насочени операции. Според американските официјални лица, цитирани од „Волстрит џорнал“, администрацијата на Бајден побарала од израелската војска да развие „силен план“ што ќе ги земе предвид и воените и хуманитарните аспекти, доколку решат да го игнорираат советот да не се спроведува операција од големи размери во Рафа.

Според „Волстрит џорнал“, односите меѓу Бајден и Нетанјаху се повеќе се влошуваат во последните месеци. Тензиите дојдоа до врвот на 28 декември за време на телефонски разговор во кој американскиот претседател ја критикуваше одлуката на израелската влада да задржи дел од даноците собрани во име на палестинската управа на Западниот Брег. Според „Аксиос“, американскиот претседател го завршил разговорот со зборовите „дијалогот е завршен“ и ја спуштил слушалката.

Нетанјаху не е задоволен од санкциите против израелските доселеници „вклучени во акти на насилство и тероризам“ на Западниот Брег, кои Белата куќа ги воведе на почетокот на февруари. Покрај тоа, израелскиот премиер категорично не се согласува со идејата за создавање „две држави за два народа“, што исто така подразбира можно признавање на палестинска држава од Вашингтон.

Во меѓувреме, како што пишува „Вашингтон пост“, интерес за признавање на палестинска држава изразуваат и личности од други земји. Меѓу нив, весникот ги именува британскиот министер за надворешни работи Дејвид Камерон и специјалниот претставник на ЕУ за блискоисточниот мировен процес Свен Копманс. Соговорниците на „Пост“велат дека признавањето на палестинската држава во една или друга форма „е на листата на можности“, но скептиците, пишува весникот, не мислат дека тоа ќе се случи во блиска иднина.

Претставникот на кабинетот на Бенјамин Нетанјаху, Ави Хејман, коментирајќи го „Пост“, ја отфрли идејата за создавање палестинска држава. „Сега не е време да се зборува за давање подароци на Палестинците“, рече Хејман, додавајќи дека сите разговори ќе се одржат дури по конечната победа над Хамас.

На 15 февруари, израелската војска започна напад врз болницата Насер во Кан Јунис. Портпаролот на ИД, Даниел Хагари, уште еднаш потврди дека, според „веродостојните информации“ од израелската армија, Хамас држел заложници во болницата, а сега нивните тела може да бидат скриени таму.

Според Министерството за здравство на Газа, контролирано од Хамас, во болницата има повеќе од 1.500 бегалци – вклучувајќи најмалку 273 пациенти и 190 медицински работници. Снимката од болницата, потврдена од Би-Би-Си, покажува дека персоналот носи пациенти низ коридор исполнет со чад и прашина.