Србија трета по инфлацијата во Европа – 7,5 отсто
Во Европа, само Естонија и Литванија во ноември имаа повисока инфлација на годишна основа од Србија
Инфлацијата во Србија во ноември достигна 7,5 отсто, највисока во последните осум години. Во развиените земји ваква инфлација не е забележана веќе неколку децении.
Постоеше консензус меѓу централните банки дека ова е последица на пореметувања од страната на понудата и дека е привремено. Меѓутоа, Милојко Арсиќ, професор на Економскиот факултет во Белград, презентирајќи го новиот Квартален монитор, посочува дека има пореметување на голем број неповрзани пазари како енергија, храна, чипс, што укажува дека причината за инфлацијата е на страната на побарувачката поради фискалната и монетарната експанзија.Во светски рамки, пишува белградскиот весник „Данас“.
„Веќе сега големите централни банки се откажуваат од приказната дека инфлацијата е привремена и најавуваат зголемување на референтните каматни стапки. ФЕД најави зголемување од следната година. Банката на Англија веќе ги зголеми, како и некои централни банки во Централна Европа. ЕЦБ сѐ уште не најави зголемување на каматните стапки, но побавно одлучува во еврозоната, а за тоа придонесува различното ниво на закрепнување на земјите“, истакна Арсиќ.
Во Европа, само Естонија и Литванија во ноември имаа повисока инфлација на годишна основа од Србија, а тоа се совпаѓа со фискалната експанзија во пандемијата.
„Имаме ваква инфлација дури и со фиксен девизен курс кој има дезинфлациски ефект“, рече Арсиќ.
Оваа инфлација во Србија е специфична по тоа што постојат големи разлики во инфлацијата помеѓу групите производи, што доведува до голема промена на релативните цени. Тоа значи дека се менува профитабилноста на производството и може да се очекува раст на банкротите во нерентабилните индустрии. Исто така, натпросечната инфлација ги погодува сиромашните поради поскапувањето на храната и горивата.