Русија и САД разменија остри зборови за Украина во ОН
Рускиот амбасадор ги обвини САД дека донеле на власт во Украина „чисти нацисти“, а американската амбасадорка рече дека Москва прави сѐ да се случи војна во Украина
ОБЕДИНЕТИ НАЦИИ – Русија во понеделникот го обвини Западот дека ги „подигнува тензиите“ околу Украина и рече дека САД донеле „чисти нацисти“ на власт во Киев додека Советот за безбедност на ОН одржа бурна и воинствена дебата за трупањето на московските трупи во близина на јужниот сосед.
Амбасадорката на САД Линда Томас-Гринфилд возврати дека растечката воена сила на Русија од повеќе од 100.000 војници долж границите на Украина е „најголемата мобилизација“ во Европа во последните децении, додавајќи дека има пораст на сајбер нападите и руска дезинформација.
„И тие се обидуваат, без никаква фактичка основа, да ги претстават Украина и западните земји како агресори за да измислат изговор за напад“, рече таа.
Острата размена во Советот за безбедност дојде откако Москва го загуби обидот да го блокира состанокот и го одразува јазот меѓу двете нуклеарни сили. Тоа беше првата отворена седница на која сите протагонисти во украинската криза зборуваа јавно, иако најмоќното тело на ОН не презеде ништо.
Иако оваа недела се очекува поголема дипломатија на високо ниво, разговорите меѓу САД и Русија досега не успеаја да ги намалат тензиите во кризата, при што Западот рече дека Москва се подготвува за инвазија. Русија негира дека планира да нападне. Таа бара ветувања дека Украина никогаш нема да се приклучи на НАТО, запирање на распоредувањето на оружјето на НАТО во близина на руските граници и враќање на силите на алијансата од Источна Европа.
Рускиот амбасадор Василиј Небензија ја обвини администрацијата на Бајден дека „ги зголемува тензиите и реториката и предизвикува ескалација“.
„Вие туркате за ова“, рече тој, гледајќи во Томас-Гринфилд. „Сакате тоа да се случи. Чекате тоа да се случи, како да сакате вашите зборови да станат реалност“.
Тој ги обвини САД за соборувањето на претседателот пријателски настроен кон Кремљ во Киев во 2014 година, велејќи дека тоа донесе на власт „националисти, радикали, русофоби и чисти нацисти“ и создаде антагонизам што постои меѓу Украина и Русија.
„Да не го направеа ова, тогаш ние досега ќе живеевме во дух на добрососедски односи и меѓусебна соработка“, рече Небензија. „Сепак, на некои на Запад едноставно не им се допаѓа ова позитивно сценарио. Она што се случува денес е уште еден обид да се стави клин меѓу Русија и Украина“.
Небензија демонстративно ја напушти салата на Советот за безбедност додека украинскиот амбасадор Сергиј Кислица почна да зборува. „До кога Русија ќе врши притисок, дали ќе продолжи со јасен обид да ги турне Украина и нејзините партнери во стапицата на Кафка?“ Праша Кислица.
Гласањето за одржување на отворена седница помина со 10-2, при што Русија и Кина беа против, а Индија, Габон и Кенија беа воздржани. На гласањето му беа потребни девет гласа за да биде одобрено.
Кинескиот амбасадор Жанг Џун рече дека гласал против јавната седница бидејќи „она што е итно потребно сега е тивка дипломатија, а не мегафонска дипломатија“.
САД и нивните сојузници извршија притисок да се одржи состанокот во понеделник, последниот ден од норвешкото ротирачко претседателство со Советот, пред Русија да го преземе во вторник за месец февруари.
Секое формална акција на Советот за безбедност е крајно неверојатна, со оглед на правото на вето на Русија и нејзините врски со другите во Советот, вклучително и Кина.
Откако зборуваа сите 15 членови на советот, САД и Русија повторно се скараа, при што Томас-Гринфилд рече дека е „разочарана“ од коментарите на Небензија.
„Јас ѝ велам на Русија едноставно ова: вашите постапки ќе зборуваат сами за себе“, рече таа.
Небензија возврати: „Сè што сакавме да кажеме е во нашата денешна изјава. Сепак, ние навистина едноставно не разбираме за какви закани и провокации и ескалација од страна на Русија се зборува“.
Американскиот претседател Џо Бајден во изјава рече дека состанокот бил „критичен чекор во собирот на светот да зборува во еден глас“ за да се отфрли употребата на сила, да се бара воена деескалација, да се поддржи дипломатијата и да се бара одговорност од секоја членка „за воздржете се од воена агресија против нејзините соседи“.
Британскиот премиер Борис Џонсон во вторник ќе ја посети Украина на разговори со Зеленски, а ќе разговара и со рускиот претседател Владимир Путин за да го повика да „направи чекор назад“, соопшти кабинетот на Џонсон. Џонсон вели дека размислува да испрати стотици британски војници во земјите на НАТО во балтичкиот регион како демонстрација на сила. (АП)