Расте притисокот владата да се изјасни за францускиот предлог пред сите други

Нема многу корисн работи во францускиот предлог за решавање на спорот меѓу Македонија и Бугарија и владата треба итно да се огласи за него и да го отфрли. Таков реторика преовладуваше на денешната трибина организирана од Институтот за европска политика и Институтот за демократија. Оние што дискутираа рекоа дека францускиот предлог е штетен за Македонија и носи бугаризација на процесот, а не суштинско откочување на процесот и почнување на преговорите.

Двете невладини организации кои го презентираа документот „Бугарското вето на македонските евроинтеграции: Какво јаболко може да загризе Македонија?“ оценуваат дека раното внесување на бугарската заедница во Уставот, што би можело да се искомплицира во текот на преговорите, начинот на кој тоа ќе биде толкувано од страна на Бугарија, како и механизмите што се вградени во францускиот предлог се клучни ризици.

Директорот на Институтот за демократија, Марко Трошановски, смета дека Собранието веднаш треба да закаже седница на која ќе се разгледува францускиот предлог.

„Сметаме дека предлогот е штетен, Владата треба да биде гласна, да се одбие во ова форма и да се побараат корекции. Не сакаме да прифатиме процес без поширока општествена поддршка, во случајот нашето општество не знае за што се преговара. Владата не смее да остане нема, очекувањето дека земјите членки ќе нѐ заштитат со тоа што нема да го прифатат предлогот бидејќи се внесуваат билатерални прашања, е погрешно. Доколку ние со молкот прифаќаме внесување на билатерални прашања или бугаризација на процесот не верувам дека земјите членки ќе се противат на тоа со оглед на состојбата во Украина и тоа што на ЕУ и треба итен успех на Западен Балкан“, рече Трошановски.

Поранешниот министер за надворешни работи Никола Димитров беше уште поостар и оцени дека дека францускиот предлог не нè носи кон членство во Европската унија, туку „во тесно сокаче обременето со барањата на Бугарија при што се прават преседани кои ќе имаат последици и за другите држави кандидати“.

„Не може во Северна Македонија ние да впишуваме бугарска заедница во Уставот на барање на Бугарија, а Бугарија за мнозинскиот народ, за македонскиот народ кој зборува македонски јазик, уште не е на чисто со македонскиот идентитет. Ние не бараме да ни го признае јазикот. Државите не признаваат јазици, но имаат обврска да го почитуваат правото на самоизјаснувње и самоопределување на македонскиот народ. како што тоа го направи Грција со Преспанскиот договор. Проблемот на овој предлог е прво што не го решава македонско–бугарскиот проблем затоа што негирањето уште постои.  Додека Бугарија не се откаже од таа агенда, тој проблем нема да биде решен и ние не можеме да го затвориме македонското прашање со последнта држава која што има проблем со тоа, тоа е Бугарија“, оцени Димитров. 

Поранешниот амбасадор во Бугарија Марјан Ѓорчев рече дека со Бугарија живееме во паралелни светови и дека мнозинството бугарски граѓани сметаат дека Македонија е бугарска земја и таквиот став го негуваат во учебниците за основно образование.

„Ние 30 години имаме лош приод во преговорите. Мора јасно да се кажеме дека за јазикот и идентитетот не преговараме и да истраеме во тој наш став, а не да попуштаме“, рече Ѓорчев.

„Очигледно е дека се вградува механизам за спроведување на дел од договорот и се говори за билатерален протокол во којшто немаме увид. Би било добро македонското општество да биде подобро запознаено со дел од овие документи“, рече Симонида Кацарска од Институтот за европска политика во изјава за медиумите.