Претседателот на Казахстан нареди да се пука со „жива муниција“

Претседателот на Казахстан во петокот рече дека ги овластил органите на редот да отвораат оган врз „терористите“ и да пукаат за да убијат, потег што доаѓа по неколкудневните екстремно насилни протести во поранешната советска земја.

Во телевизиско обраќање до нацијата, Касим-Жомарт Токаев ги обвини „терористите“ и „милитантите“ за немирите и рече дека одобрил употреба на смртоносна сила против нив.

„Оние кои нема да се предадат ќе бидат елиминирани“, рече Токаев.

Тој, исто така, ги оцени како „глупости“ повиците за разговори со демонстрантите направени од некои други земји. „Какви преговори може да се водат со криминалци, убијци?“ – изјави Токаев.

Министерството за внатрешни работи на Казахстан во петокот објави дека 26 демонстранти биле убиени за време на немирите, 18 биле ранети и повеќе од 3.000 луѓе се приведени. Вкупно 18 службеници за спроведување на законот беа пријавени за загинати, а над 700 се здобија со повреди.

Казахстан ги доживува најлошите улични протести откако земјата се стекна со независност пред три децении. Демонстрациите започнаа поради речиси двојно зголемување на цените за еден вид гориво за возила и брзо се проширија низ целата земја, како одраз на поширокото незадоволство од владеењето на истата партија од независноста.

Протестите станаа екстремно насилни, со запалени владини згради, а голем број демонстранти и повеќе од десетина службеници за спроведување на законот загинаа. Интернетот низ целата земја е исклучен, а затворени се два аеродроми, вклучително и еден во Алмати, најголемиот град во земјата.

Како концесија, владата во четвртокот објави ограничување на цената од 180 дена на горивото за возилата и мораториум за зголемување на цените на комуналните услуги. Токаев се двоумеше помеѓу обидот да ги смири демонстрантите, вклучително и прифаќањето на оставката на неговата влада и ветувањето остри мерки за смирување на немирите, за кои тој ги обвини „терористичките банди“.

Во она што се сметаше за една таква мерка, претседателот го повика на помош воениот сојуз предводен од Русија.

Алијансата, Организацијата на Договорот за колективна безбедност, ги вклучува поранешните советски републики Казахстан, Белорусија, Ерменија, Таџикистан и Киргистан и почна да распоредува војници во Казахстан за мировна мисија.

Казахстанските власти инсистираат на тоа дека војниците нема да се борат со демонстрантите, туку наместо тоа, ќе преземат чување на владините институции.

Во петокот, Токаев изјави дека уставниот поредок е „главно обновен во сите региони на земјата“ и дека „локалните власти ја контролираат ситуацијата“.

Претседателот сепак додаде дека „терористите сè уште користат оружје и го оштетуваат имотот на луѓето“ и дека „контратерористичките акции“ треба да продолжат.

Престрелки во Алмати беа пријавени во петокот наутро. Руската државна новинска агенција ТАСС објави дека зградата во која се наоѓа казахстанскиот огранок на радиодифузерот Мир, финансиран од неколку поранешни советски држави, е во пламен.

Сепак, аеродромот во Алмати – заземен претходно од демонстрантите – повторно беше под контрола на казахстанските органи на редот и мировниците, изјави во петокот портпаролот на руското Министерство за одбрана, генерал-мајор Игор Конашенков. Во други делови од земјата некои работи почнаа да се враќаат во нормала. Во главниот град Нур-Султан, делумно е обновен пристапот до интернет, а возниот сообраќај е обновен низ Казахстан. (АП)