Прекинувањето на американската помош е удар за Украина, но засега не е фатален

Суспендирањето на воената помош од Вашингтон нема да доведе до ненадеен колапс на одбранбените линии на Украина, но може да има вистинско влијание врз војната за неколку месеци, поткопувајќи ја противвоздушната одбрана и особено прецизните способности за удар.

Испораките на воена помош преку западната граница на Украина запреа во 3,30 часот, изјави за Ројтерс извор со сознанија за ова прашање, откако американскиот претседател Доналд Трамп ја прекина помошта доцна во понеделникот по вонредниот судир со украинскиот претседател Володимир Зеленски минатата недела.

Овој потег го суспендира секое дополнително повлекување од воената помош од 3,85 милијарди долари одобрена од Конгресот што Трамп ја наследи од неговиот претходник Џо Бајден. Исто така, се чини дека ги запира испораките на воена опрема веќе одобрена од Бајден.

„Тоа е прилично значајно, но не ни приближно толку влијателно како што би било порано во војната, бидејќи Украина сега е многу помалку зависна од директна воена помош на САД отколку што беше претходно“, рече Мајкл Кофман, висок соработник во фондацијата Карнеги.

„Но, тоа дефинитивно ќе влијае на Украина, а ефектот ќе стане поизразен по неколку месеци бидејќи залихите ќе се исцрпат“, изјави тој за Ројтерс во понеделникот, непосредно пред објавувањето на намалувањето на помошта.

Конкретно, Киев сега може да се бори да набави замени за софистицирани системи за противвоздушна одбрана што се користат за одбивање редовни руски ракетни напади и прецизно оружје како ракетниот систем ХИМАРС, кој е еден од главните системи за удар на Украина, со дострел од 70-85 километри.

Украина во голема мера зависеше од САД. Воена помош по руската инвазија во февруари 2022 година, но преживеа неколкумесечно застој во снабдувањето во првата половина на 2024 година, бидејќи републиканците првично одбија да потпишат голем пакет помош.

Тоа доцнење на крајот се почувствува на фронтот, каде украинските војници со месеци се жалеа на значителен недостиг на артилериски гранати, помагајќи да се вратат силите на Москва по неуспешната контраофанзива на Украина во 2023 година.

Овој пат, секоја загуба на испораките на артилерија од САД не треба да задаваат толку голем удар, бидејќи Европа значително го зголеми снабдувањето со гранати, а другите земји придонесоа директно или индиректно.

Украина, исто така, сега користи домашно произведени беспилотни летала за повеќето напади на бојното поле, велат експертите за одбрана.

„Артилеријата не го изгуби своето место на бојното поле, но гледаме дека војната се промени и сега се заснова на беспилотни летала. Артилеријата треба да биде таму, ги менува намерите на непријателот, но базата се беспилотни летала“, рече Роман Костенко, секретар на украинскиот парламентарен комитет за национална безбедност, одбрана и разузнавање.

Тој рече дека во 2024 година, 65 отсто од руските војници убиени или ранети од Украина биле погодени со беспилотни летала, додека само 20 отсто биле погодени од артилерија, а само 10 отсто од американска артилерија.

Но, загубата на артилериски гранати од 155 милиметри, од кои САД беа најголем снабдувач, се чини дека е проблем.

„Знам дека во моментов имаме резерви и мислам дека, со сегашниот интензитет на борбите, тие треба да траат до околу средината на летото“, изјави тој за Ројтерс.

Серхи Рахманин, пратеник во парламентарната комисија, рече дека сега многу ќе зависи од тоа дали Соединетите Држави ќе одлучат да ги блокираат производителите од трети земји што имаат американски лиценци за производство и се подготвени да продолжат да го снабдуваат Киев со оружје и муниција.

Соединетите Американски Држави се единствениот најголем воен донатор на Украина, кој испорача или додели над 64 милијарди евра од јануари 2022 година, покажуваат податоците од Килскиот институт за светска економија.

Воената помош на Европа изнесува нешто помалку од 62 милијарди евра.

„Ако нашите европски партнери имаат слобода да дејствуваат, ако имаат време, желба, пари и способност да ни помогнат, ова нема да биде катастрофа“, изјави Рахманин за Ројтерс.

Тој особено укажа на хаубици и ракети за противвоздушна одбрана.

Слични прашања се однесуваат на споделувањето на американски разузнавачки податоци и дали Вашингтон ќе дозволи тие да бидат пренесени од трети земји, додаде тој.

Засега, нема знаци дека САД го прекинале споделувањето разузнавачки информации со Украина, иако односите се под големо затегнување бидејќи Вашингтон директно се ангажира со Русија за да бара крај на војната во Украина.

„Ова е само прв чекор на разграничување, исто како што повторното ангажирање со Русија ќе дојде во неколку чекори“, се вели во истражувачката белешка на тинк-тенкот „Еуроинтелигенс“.

„Оваа одлука сама по себе нема да влијае на војната на материјален начин, но претставува важен дипломатски сигнал“. (Ројтерс)