Огромна студија: Падот на наталитетот ќе предизвика невидени промени во светот


Населението на речиси секоја земја во светот ќе се намали до крајот на векот, покажа голема студија објавена во средата, сугерирајќи дека бумот на раѓања во земјите во развој и падот на наталитетот во богатите земји ќе поттикнат масивни социјални промени. Стапката на фертилитет или стапката на плодност кај половина од сите нации во светот е веќе премногу ниска за да се одржи големината на нивната популација, објави меѓународен тим од стотици научници во стручното списание Лансет.

Користејќи огромни количини на глобални податоци за наталитетот, смртноста и она што ја поттикнува плодноста, истражувачите се обидоа да ја предвидат иднината на светската популација. До 2050 година бројот на жители ќе се намали во три четвртини од сите земји во светот, покажуваат резултатите од студијата на Американскиот институт за мерење и евалуација на здравјето (IHME).

На крајот на векот, ова ќе важи за 97 отсто, или 198 од 204 земји и територии, предвидуваат истражувачите.

Само Самоа, Сомалија, Тонга, Нигер, Чад и Таџикистан се очекува да имаат стапка на фертилитет над нумеричкото ниво на генерациска замена, односно поголема од 2,1 раѓање по жена во 2100 година, проценува студијата.

Во овој век, стапките на фертилитет ќе продолжат да растат во земјите во развој, особено оние во супсахарска Африка, и ќе продолжи да опаѓа во побогатите, постари нации.

„Светот истовремено ќе треба да се справи со „бејби бум“ во некои земји и со „бејби биста“ во други“, рече коавторот на студијата Стејн Емил Волсет од IHME.

„Неизбежните последици од редоследот на настаните се огромни“
„Се соочуваме со изненадувачки општествени промени во 21 век“, рече тој, а неговата колешка и истражувач на IHME Наталија Батачарџи вели дека „импликациите се огромни“.

„Ваквите идни трендови во стапките на фертилитет и бројот на живородени деца целосно ќе ја реконфигурираат глобалната економија и меѓународниот баланс на силите, а исто така ќе бараат реорганизација на општествата“, рече таа. „Откако населението на речиси секоја земја ќе се намали, потпирањето на отворена имиграција ќе стане неопходно за да се одржи економскиот раст#.

Но, експертите на Светската здравствена организација повикуваат на претпазливост при проекциите. Тие истакнаа неколку ограничувања на моделот, особено отсуството или недоволните податоци од многу земји во развој.

Објавувањето на податоците во бројки „не треба да биде претставено на сензационалистички начин, туку нијансирано, за да се балансира помеѓу мракот и оптимизмот“, пишуваат експертите на СЗО во „Лансет“.

Тие исто така посочија дека намалувањето на населението може да биде корисно, на пример за животната средина и безбедноста на храната. Но, тие ги забележаа недостатоците кога станува збор за понудата на работна сила, социјалната сигурност и појавата на „националистичка геополитика“.

Тереза ​​Кастро Мартин, истражувач во Националниот совет за истражување на Шпанија, која не учествуваше во студијата, истакна дека тоа се само проекции.

Таа исто така рече дека според студијата на Лансет, се предвидува дека глобалната стапка на фертилитет ќе падне под нумеричкото ниво на замена на генерациите околу 2030 година, „додека ОН предвидуваат дека тоа ќе се случи околу 2050 година“.

Студијата е ажурирање на истражувањето на IHME за глобалниот товар на болести. Организацијата, која беше основана од Фондацијата Бил и Мелинда Гејтс во рамките на Универзитетот во Вашингтон, стана глобална референца за здравствена статистика.