Од Марта Вашингтон до Џил Бајден: Како облеката на првите дами се претвори во суптилна дипломатија

САД- Модните избори на првите дами привлекуваат големо внимание и често, буквално, влегуваат во историјата.

Сега, со нивниот нов дом во популарната галерија на Музејот Смитсонијан што ја прикажува модата на првите дами, облеката на инаугурацијата на Џил Бајден ќе привлекува внимание во годините што доаѓаат.

Бајден носеше две парчиња облека од млади дизајнерки за да ја одбележи инаугурацијата на претседателот Џо Бајден во јануари 2021 година.

Таа го претстави новиот додаток на изложбата во Вашингтон во јануари 2023 година, одбележувајќи ја ретка прилика кога првата дама јавно проговори за важноста на нејзината облека.

Модните избори на првите дами во текот на годините честопати носеа повеќе значења – претставувајќи ја и администрацијата и политиката на нивните сопрузи, и она што се случуваше во земјата во тоа време. На пример, цветното шаренило на белата инаугуративна облека на Џил Бајден, им оддаде почит на Соединетите Држави со извезени цвеќиња, кои ги претставуваат сите држави и територии на земјата.

Но, канцеларијата на Џил Бајден, како политика, дури и пред да стане прва дама, генерално не се осврнува на нејзината облека, освен во одредени моменти – како кога носеше чизми на кои пишуваше ГЛАСАЈ пред изборите во ноември 2020 година, или кога имаше сончоглед – националниот цвет на Украина – сошиен на нејзиниот фустан за да покаже поддршка за земјата набргу откако руската армија ја нападна Украина во 2022 година.

„Мислам дека е некако изненадувачки колку се коментираат за тоа што го носам или каква ми е фризурата“, изјави Џил Бајден за Vogue во август 2021 година.

Како истражувач на жените во политиката, од политички кандидатки до први дами, мислам дека Денот на претседателите оваа година нуди шанса подобро да се разбере значењето на модата на првите дами – и потенцијалните погрешни чекори да се фокусираат премногу на нивните стилски избори.

Фокусот на модата не е новост

Првата дама Хелен Тафт беше првата што ја даде својата облека на музејот Смитсонијан, помагајќи да се воспостави модната колекција на првите дами во раните 1900-ти.

Тафт ја донираше белата, свилена тоалета од шифон што ја носеше на инаугурацијата на претседателот Вилијам Хауард Тафт во 1909 година.

Изборот на Хелен Тафт постави преседан за идните први дами, кои продолжија да ја донираат својата инаугуративна облека на музејот. Гледањето на облеката на првите дами низ историјата нуди прозорец во нивното време во Белата куќа и им помага на посетителите на музејот подобро да ги разберат минатите модни влијанија.

Но, првите дами имаат тенденција да добиваат големо внимание за нивните модни избори – датира од раните денови на Марта Вашингтон, која беше позната како жена од висока мода. Таа инсистираше да купи англиски свили, накит, обувки, капи и десетици детски ракавици и свилени чорапи, постојано наведувајќи дека се од „најдобрата“ и „фината“ сорта.

Испраќање порака

Облеката на првите дами е внимателно курирана и понекогаш доаѓа со суптилни пораки на дипломатијата или може да се користи за давање други политички изјави.

На пример, легендарниот, елегантен изглед на првата дама Џеки Кенеди од ерата на 1960-тите продолжува да ги инспирира жените ширум светот – иако таа привлече критики за нејзината предност на француските дизајнери за време на нејзиниот престој во Белата куќа. 

Розалин Картер, исто така, доби јавен удар што ја носеше истата инаугуративна тоалета на инаугурацијата на претседателот Џими Картер во 1977 година што таа првпат ја носеше на бал кога тој беше избран за гувернер на Џорџија во 1971 година. Критичарите се пожалија дека таа можела да даде поттик на друг американски дизајнер со нов фустан – но одлуката да облече нешто веќе во нејзиниот плакар зборуваше за идеите на администрацијата на Картер за скромност.

И Пет Никсон рутински носеше панталони за време на мандатот на претседателот Ричард Никсон од 1969 до 1974 година за да покаже поддршка за растечкото движење за правата на жените.

И Меланија Трамп се нашла на критики од јавноста кога облекла јакна со зборовите „Навистина не ми е гајле, нели?“ испечатено на задната страна од јакната во 2021 година. Тимот на Трамп рече дека палтото е „само јакна“. Но, модниот избор сепак привлече критики, особено поради тоа што таа го носеше палтото за да ги посети децата мигранти приведени во засолниште во Тексас.

Мажите во политиката ретко привлекуваат медиумско внимание поради изборот на облека – освен повремениот необичен моден избор, како кога тогашниот претседател Барак Обама носеше тегет костум на прес-конференција.

Поранешната прва дама Мишел Обама – и самата позната по своите шик и често достапни модни избори – пишуваше за двојниот стандард со кој се соочи таа и другите жени во политиката кога станува збор за големото внимание што го добиваше нивната облека.

„Се чинеше дека мојата облека им беше повеќе важна на луѓето од што било што имав да кажам“, напиша таа во нејзината книга „Becoming“ од 2018 година.

Не изгледа изненадувачки што една од најпопуларните експонати во Националниот музеј на американската историја е  облеката на Првите дами. Изложбата содржи повеќе од дваесетина тоалети од речиси 100-годишната колекција на Првите дами на Смитсонијан.

Во минатото, првите дами обично донираа блескави балски фустани што ги носеа на инаугуративните балови. Донацијата на Џил Бајден вклучуваше два фустани до колена со соодветни капути и, за прв пат во историјата, соодветни маски за лице. Тие се отрезнувачки потсетник за пандемијата Ковид-19, која сè уште беснееше за време на инаугурацијата.

Целата облека на првите дами станува важен дел од американската историја. Секоја ставка им помага на луѓето да погледнат наназад и да ги разберат точните околности околу секоја инаугурација.

Но, кога јавните личности како Џил Бајден избираат да не разговараат за нијансите на нивната облека секогаш кога има интерес, мислам дека тие може да создадат поголем фокус на работата во нивната канцеларија, наместо на она што го носат.