Обликот на војната се промени

Втората светска војна заврши пред речиси 80 години, но нејзиното наследство во дефинирањето на стратешката визија за војната опстојува до ден-денес.

Без оглед на извонредниот напредок во полето на авијацијата, ракетната технологија и вселенските средства, на пример, концептот на победа останува непроменет: да се уништи непријателот и да се заземе или ослободи територија.

А сепак, секоја војна е посебна.

И нема поголем предизвик со кој се соочува воениот командант, според мене, од разбирањето – навремено – како секоја војна е различно обликувана.

Прво, со технолошки напредок, кој го одредува развојот на оружје и опрема.

И, второ, според политичките услови дома и во странство и економското опкружување.

На победата ѝ е потребна единствена стратегија која следи единствена логика.

Досега е добро познато дека централен двигател на оваа војна е развојот на системи за беспилотно оружје.

Тие се множат со неверојатно темпо и опсегот на нивните апликации расте сè пошироко.

Од клучно значење, токму овие беспилотни системи – како што се беспилотните летала – заедно со другите видови напредни оружја, обезбедуваат најдобар начин Украина да избегне да биде вовлечена во позициска војна, каде што ние немаме предност.

Но, иако владеењето на таквите технологии е клучно, тоа не е единствениот фактор што влијае на сегашната стратегија.

Мора да се бориме со намалување на воената поддршка од клучните сојузници, кои имаат свои политички тензии.

Залихите на проектили, пресретнувачи за противвоздушна одбрана и муниција за артилерија на нашите партнери стануваат исцрпени, поради интензитетот на непријателствата во Украина, но и поради глобалниот недостиг на погонски полнења.

Русија, имајќи предвид како случувањата на Блискиот Исток го одвлекуваа меѓународното внимание, може да се обиде да предизвика дополнителни конфликти на друго место.

Слабоста на режимот на меѓународните санкции значи дека Русија, во партнерство со некои други, сè уште е способна да го распореди својот воено-индустриски комплекс во потрага по војна за уништување против нас.

Мора да ја признаеме значајната предност што ја ужива непријателот во мобилизирањето човечки ресурси и како тоа се споредува со неможноста на државните институции во Украина да го подобрат нивото на работна сила на нашите вооружени сили без употреба на непопуларни мерки.

Конечно, остануваме напрегнати од несовршеностите на регулаторната рамка во нашата земја, како и делумната монополизација на одбранбената индустрија.

Ова води до тесни грла во производството – на пример во муниција – што дополнително ја продлабочува зависноста на Украина од нејзините сојузници за снабдување.

Нашето борбено искуство, особено од 2022 година, е единствено – но во интерес на победата, мора постојано да наоѓаме нови начини и нови способности кои ќе ни помогнат да стекнеме предност пред непријателот.

Можеби приоритет број еден овде е ракувањето на цел арсенал на (релативно) евтини, модерни и високо ефективни возила без екипаж и други технолошки средства.

Таквите средства веќе им овозможуваат на командантите да ја следат ситуацијата на бојното поле во реално време, дење и ноќе и во сите временски услови.

Но не само тоа.

Тие обезбедуваат разузнавање во реално време што овозможува прилагодување на огнот деноноќно, без пауза – давајќи ни можност да изведуваме удари со висока прецизност против непријателски цели на напредни позиции и во длабочина.

Накратко, ова не значи ништо помалку од големо редизајнирање на операциите на бојното поле – и напуштање на застарено, стереотипно размислување.

Новите операции може да вклучуваат создавање дигитално поле, радио-електронска контрола на опкружувањето или комбинирана операција со помош на беспилотни летала за напад и сајбер средства.

Ваквите операции ќе бидат координирани и спроведени според единствен концепт и план.

Клучно, целта нема секогаш да биде само борбена во фокусот.

Може да има обид да се намалат економските можности на непријателот, или да го изолираат или истрошат.

Напаѓачките операции може да имаат психолошки цели.

Тоа значи засега дека приоритет останува подобрувањето на состојбата на бојното поле.

И тука, технологијата може да се пофали со несомнена супериорност над традицијата.

Далечинскиот управувач на овие средства значи помалку војници на штетен начин, со што се намалува нивото на човечки загуби.

Тој нуди можност да се намали (иако секако не се елиминира) зависноста од тешкиот материјал во борбените мисии и целокупното водење на непријателствата.

И ја отвора можноста за нанесување на ненадејни масивни напади врз критичните инфраструктурни објекти и комуникациски центри без распоредување скапи проектили или авиони со екипаж.

Понатамошните предности ќе станат јасни со текот на времето, иако, се разбира, непријателот цело време ќе бара начини да се одбрани од таквите операции и да ја преземе или да ја врати иницијативата.

Значи, и одбранбените системи имаат потреба од постојано подобрување, како и противмерките насочени кон употреба на нова технологија од страна на непријателот.

Предизвикот за нашите вооружени сили не може да се потцени.

Тој е да се создаде сосема нов државен систем на технолошко превооружување.

Имајќи сѐ предвид во овој момент, сметаме дека создавањето на таков систем би можело да се постигне за пет месеци.

На ист став се и нашите партнери.

Ова време ќе биде потрошено за создавање соодветна организациска структура, пополнување и опремување позиции, обезбедување обука и поддршка, градење на придружната инфраструктура и логистика и развивање на доктринална рамка.

Како заклучок, во 2024 година, мора да ги фокусираме нашите главни напори во три области.

Создавање систем за обезбедување на нашите вооружени сили со високотехнолошки средства.

Воведување нова филозофија на обука и војување која ги зема предвид ограничувањата во средствата и како тие можат да бидат распоредени.

И совладување на новите борбени способности што е можно поскоро.

Ние веќе поседуваме способности да го елиминираме непријателот и да обезбедиме постоење на државност.

Нашата цел мора да биде да го искористиме моментот – да го максимизираме нашето акумулирање на најновите борбени способности, што ќе ни овозможи да посветиме помалку ресурси за да му нанесеме максимална штета на непријателот, да ставиме крај на агресијата и да ја заштитиме Украина од неа во иднина.

(Валериј Залужни е главен командант на Украинските вооружени сили. Текстот е објавен на Си-Ен-Ен)