Нов закон за живеење во зграда во Хрватска – ќе собираат пари и за „не дај боже“

Хрватска подготвува нов закон со кој се уредува живеењето во заедничка станбена зграда, со цел да може да се направат енергетско – ефикасни поправки и подобро одржување на она што треба да биде јавно добро. 

Законот за управување и одржување згради, за кој беше речено дека ќе го олесни енергетското реновирање на зградите и поставувањето лифтови, беше претставен во средата во Министерството за просторно планирање, градежништво и државен имот во Загреб пред тој да биде ставен на  јавна консултација.

Како што беше речено, целта на законот е да се отстрани постојната правна празнина и да се овозможи квалитетно управување со зградите и нивно одржување.

Што се менува?
Една од важните новини е формирањето заедници на сосопственици, кои би биле правни лица, би имале матичен број (ОИБ), а Државната геодетска управа би направила регистар на заедници на сосопственици. Со тоа ќе се олеснат процедурите за енергетско обновување и поставување на лифтови кои државата ќе ги кофинансира со третина од трошоците.

Законот предвидува минимален износ на заедничката резерва, кој изнесува 0,36 евра за метар квадратен (околу 21 евро за 60 м2 стан, но хрватските медиуми не прецизираат дали ова е месечна или годишна давачка).

Вицепремиерот и министер за просторно планирање, градежништво и државен имот Бранко Бачиќ изјави дека законот не е идеолошки, туку неговата цел е да го подобри домувањето и очекува учество на граѓаните на јавна консултација, како и на локалните заедници во неговата имплементација.

„Се обидовме да избегнеме претерана стандардизација на управувањето и одржувањето на зградите, за да биде што е можно полесно“, рече тој.

Законот пропишува редовно и вонредно одржување на зградите, а вонредното, дополнително, предвидува елиминирање на итните поправки за одржување, за кои е потребна согласност од петтина од сосопствениците и потребните поправки за кои е дадена согласност да се бара од третина од сосопствениците.

Итни поправки, осигурување од ризик на зградите…
Во случај на итни поправки, претставникот на сосопственикот е должен, откако ќе се реши проблемот, да добие потписи од петтина од сосопствениците за да се осигура дека поправките навистина биле извршени на заедничките делови на зградите, рече Бачиќ.

Исто така, предвидена е обврска на сосопствениците да ги осигураат заедничките делови на зградата од основни ризици, односно од пожар, невреме, удари од гром, излевање вода од водоводни и канализациони цевки, како и одговорност за оштетување на трети простории. Обврската за наметнување осигурување од земјотрес беше избегната бидејќи предлагачот смета дека тоа ќе биде преголемо финансиско оптоварување на граѓаните кои се косопственици на зградите.

Еден од предлозите на законот е воведување одредба за принуден администратор, кој го именува градоначалникот доколку тоа не го сториле сосопствениците и воведување одредба за присилен претставник на сосопствениците, кој го именува управителот доколку тоа не го сториле сосопствениците. Консултациите се отворени до 20 март, по што Законот ќе биде упатен во редовна собраниска процедура.

Според првите податоци, во Хрватска има 400.000 празни станови. Градот Загреб има 57.000 од нив. Тој додава дека станбената политика оди во 2 насоки. Едното е да се градат нови станови, а другото да се активира неактивен станбен фонд.